سکان

اقتصادهای ویرانگر

کد خبر: ۱۱۶۵۰

الف( اقتصاد رانتی : هسته اصلی معنی در اقتصاد رانتی ، در ایجاد شرایط و فرصتهای نابرابر در محیط فعالیت های اقتصادی است در این اقتصاد بهره گیری اقلیتی خاص و ویژه از انواع امتیازات و سطوح برتر باعث می شود که حجم اصلی انرژی کار و مناسبات اقتصادی مردم جامعه ، در عرصه ای از امکانات ، منابع و فرصتها مصروف گردد که بشدت نسبت علمی کمیابی منابع موجود به خواست ها و احتیاجات مردم را تشدید می کند لذا منابع و امکانات موجود، بتدریج روندی کاهنده می یابند و منحنی توقعات و خواست های برآورده نشده مردم جامعه افزایش می یابند. جامعه ایران در برهه کنونی در این تصویر، قرار گرفته است )عراق ، سوریه مصر به نسبتهای مختلف در این مرحله قرار دارند( ب( اقتصاد رابطه ای : هسته اصلی معنی در اقتصاد رابطه ای ، در جوهره ایمنی و حراستی آن است ، که برای تحکیم و آسیب ناپذیر کردن موقعیت ها و شرایط موجود شغلی و منافع اقتصادی متصدیان ، مجریان ، مدیران و روسا هم در بخش دولتی و هم در بخش خصوصی کشورهای در حال توسعه و بویژه کشورهای محروم ، تجلی می کند مبانی رابطه ای در تشکلهای اقتصادی ، به افزایش و طول عمر عناصر ساختاری تشکلهای اقتصادی در تضاد با عمر کوتاه عملکردها و روندها و فعالیت اقتصادی منجر می شود. تصویر دقیق این اقتصاد بویژه در بنگاه ها و شرکتها و سازمان های اقتصادی به طور نسبی پابرجا و با طول عمر طولانی تر نسبت به عملکرد و یا نسبی زیاندهی آنهاست در روند اقتصاد علمی و سالم ، هر گونه عملکرد زیان ده ، بسرعت به سمت بازنگری ها، تغییر و تحول ها و برابرسازی وجوه ساختاری با نیازهای کارکردی می انجامد؛ اما متاسفانه ، در مناطقی که اقتصاد رابطه ای ، در بعد ساختاری تشکلهای اقتصادی حاکم است ، در کمال شگفتی ، فعالیت های زیان ده در طی سالها، به صورت امری موجه ، قابل تحمل و پذیرفتنی حاکم است در جامعه ایران ، بسیاری از تشکلهای اقتصادی بخش دولتی و خصوصی دچار این آفت ضد علمی اقتصاد است در اکثریت کشورهای عربی بویژه : کویت ، عربستان ، عراق ، اردن ، مغرب این نوع اقتصاد در درجات گوناگونی حاکم است ج( اقتصاد مافیایی : هسته اصلی معنی در اقتصاد مافیایی ، در عرصه اعمال قدرت ، برای سمت دهی فعالیت های اقتصادی و نیز تصاحب فیزیکی و قهری نتایج و ثمرات روندهای اقتصادی در قطبهای مالی و پولی )بویژه (، صنایع و خدمات است مدیران ضد علمی اقتصادهای مافیایی در عرصه اقتصادی به تجارت های کلان معاملات ممنوع و یا ناموجه مثل تجارت اسلحه ، مواد مخدر فحشا می پردازند و در عرصه سیاسی ، به مهره سازی و مهره گزینی برای اعمال قدرت خود، فعالیت می کنند نتایج نهایی اثرات ضایع کننده و تخریب گر مدیریت های ضد علمی اقتصاد مافیایی ، در بعد سرمایه های انسانی متجلی می گردد شبکه های نیرومند مافیایی و شبه مافیایی ایتالیا ، امریکا ، انگلستان ، روسیه بویژه در اروپا به صورت یک ضد اقتصاد بین المللی عمل می نماید چ( اقتصاد زیرزمینی : هسته اصلی معنی در اقتصاد زیرزمینی به طور عمده در پرداختن به کلیه فعالیت های اقتصادی ممنوع و خلاف در ابعاد اقتصادی قانونی و حقوقی و اجتماعی است و به طور غیر عمده ، در تجلی بخش ترس و هراس سرمایه ها از خطر مصادره ها، توقیف ها، ملی شدن ها و نیز در معرض دهها نوع ریسکهای گوناگون، معنی می یابد. اقتصاد زیرزمینی ، دارای یک بعد عمیق فرهنگی نیز هست ، که در مناطقی که از بعد ارزشی و فکری جمع آوری مال تقبیح و فسادآور معرفی می شود، تمام فعالان سنتی اقتصاد به کتمان سازی ثروتها و درآمدها می پردازند این نوع فرهنگ که با فرارهای مالیاتی ، تقویت می شود، بویژه در جامعه فعلی ایران، رواج دارد ح( اقتصاد بدل سازی : هسته اصلی معنی در این اقتصاد در آمارسازی و حساب سازی هاست از این نوع مدیریت های ضد علمی اقتصاد در مقیاس کشوری در کشورهای سابق بلوک شرق بویژه در شوروی سابق که دیرگاهی بود شکست های تاریخی و استراتژیک اقتصاد طبقاتی آن همگان را متقاعد کرده بود رواج سازمان یافته داشت. در حال حاضر بحران ها و رسوایی های ناشی از حساب سازی ها در شرکتهای انرون و دات کام که به قصد حفظ و افزایش بازار سهام و قیمت سهام جریان داشت ، اینک جزو حقایق و اخبار روز در عرصه اقتصاد جهانی است ، اگر چه در شرکت دات کام ، وجه اقتصاد ضد علمی اختلاسی نسبت به اقتصاد بدلسازی برجستگی بیشتری داشته است در حال حاضر بحران های ناشی از اقتصاد بدلسازی، مشهود همگان است خ( اقتصاد رشوه ای : هسته اصلی معنی در اقتصاد رشوه ای ، در حذف و یا تخفیف و تسهیل مراحل کار است که به طور عمده بازتاب مستقیم تسلط اقتصاد دولتی و فرهنگ و روشهای بشدت بوروکراتیک اداری آن است ، اقتصادهای بخشنامه ای و ضابطه سالاری ، و قوانین کهنه ، منسوخ و از سیر تحولات زمان عقب مانده ، آبشخور اصلی تغذیه اقتصاد رشوه ای است اقتصاد رشوه ای در دوران های مختلف تاریخی در اکثریت کشورها، تجربه و تمرین شده است در حال حاضر، یکی از کشورهای صاحب رتبه در این نوع اقتصاد ضد علمی ، پاکستان است فساد گسترده و عمیق اداری ، منشا اصلی در حرکات و فعالیت های اقتصادی اجتماعی پاکستان است در جامعه ایران نیز در دوره های مختلف ، اقتصاد رشوه ای ، نقش عمده ای در مناسبات اقتصادی بازی کرده است ، در کشورهای پیشرفته نیز گاهگاهی موارد خاصی برملا می شود که به دلیل جوهره غیرعمده آنها انعکاس فراوانی می یابد د( اقتصاد حذفی : اقتصاد حذفی ، به طور عمده به کلیه تدابیر و اقدامات و لوایح ضد رقابت اطلاق می شود این نوع اقتصاد، دارای کارنامه ای بشدت غلیظ، پرحجم و طولانی ، حتی در کشورهای پیشرفته فعلی جهان، داشته است اقتصاد حذفی ، در مراحل اولیه و تاریخی رشد اقتصاد سرمایه داری ، حتی به صورت نمودهای اقتصاد طبقاتی جلوه کرده است ؛ اما در مراحل پیشرفته اقتصاد سرمایه داری ، بیشتر به حوزه ناتوانی های صنایع کم بنیه ، ناکارا و در حال سقوط و اضمحلال رخ داده است.