شرایط بهترین خواب برای کودکان

خواب یک پدیده فیزیولوژیک و غریزی است که تعریف های گوناگونی برای آن مطرح است در یکی از تعریف ها از خواب به عنوان یک فرآیند غریزی برای ذخیره انرژی و تامین آسایش فرد تعبیر شده است برخی خواب را وقت تلف شده می دانند و برخی از نظر منطقی حالت بیدار بودن

کد خبر: ۹۵۶۵

را در خواب نبودن، تعریف می کنند عوارض بی خوابی بر کسی پوشیده نیست به طوری که محرومیت از خواب به مدت چند هفته در برخی از حیوانات موجب مرگ آنها می شود و این امر از عملکرد حیاتی خواب حکایت دارد شواهد آشکار نیاز به خواب در زندگی روزمره را، می توان بوضوح در کمبود هوشیاری ، حالت کسالت و عصبانیت به دنبال یک شب بی خوابی در طول روز مشاهده کرد کودکان اگرچه بیشتر بزرگسالان به خواب می روند، اما از این قاعده مستثنا نیستند. اختلالات خواب در کودکان ، شایع ترین مسائل رفتاری است که والدین با پزشکان در میان می گذارند خواب مرحله ای لازم از زندگی است که عموما آرامش کودک را به دنبال دارد خواب دو دوره دارد: یکی خواب فعال که با حرکات سریع چشم همراه است و دیگری خواب آرام که حرکات سریع چشم در آن وجود ندارد. دکتر جواد آخوندیان با اشاره به این که زمان و مدت این دوره ها درکودکان و بزرگسالان متفاوت است ، گفت : این دوره ها در کودکان و بالغان به طور طبیعی چند بار تغییر جا می دهد مدت زمان خواب از نوزادی تا بلوغ تغییر می کند ؛ به طوری که در هفته اول نوزاد5/16 ساعت می خوابد. مدت خواب در یک سالگی 14 ساعت ، در2 سالگی 13 ساعت ، در سه سالگی 12 ساعت ، در پنج سالگی 11 ساعت و در9 سالگی ده ساعت است. بهترین شرایط برای خواب کودکان ، محلی کاملا آرام و تاریک است ؛ اما روشنایی در شب ممکن است به برخی کودکان برای به بستر رفتن و خوابیدن آرامش بیشتری بدهد حرارت مناسب با وزش ملایم باد، بهتر از هوای گرم و ساکن است. والدین می توانند در تنظیم دوره خواب و بیداری کودک کمک کنند. از تمرین شدید بدنی و سایر محرکها یا فعالیت های وحشت زا و هیجانی نظیر تماشای برنامه های تلویزیونی هیجان انگیز پیش از خواب باید اجتناب شود اگر پیش از خواب به کودک یک نوشیدنی یا خوراکی داده شود، بهتر است ؛ ولی گذاشتن کودک در بستر، همراه با بطری محتوی شیر در دهان باعث پوسیدگی و کرم خوردگی دندان های او می شود اعمالی مانند شستشو و مسواک زدن دندان ها، تعویض لباس و بویژه لباسهای گشاد و راحت ، توجه به نیاز به توالت و فعالیت های آرامبخش مانند قصه گفتن ، مالش و نوازش کودک و در آغوش گرفتن ، کودک را به طرف خواب هدایت میکند. بیماری های فیزیکی ، عفونت های دستگاه تنفسی ، عفونت گوش ، اسهال و استفراغ ، دندان درآوردن ، کرمک و بیماری های انگلی ، حساسیت به شیر گاو، حالت ترش کردن کودک ، قولنج عصرانه شیرخواران ، خارش ، نبود احساس امنیت ، ترس و اضطراب و گرسنگی ، در خواب کودک اختلال ایجاد می کند اگر مادران بر طبق عادت ، پیش از خواب کودکان را تغذیه کنند، هر شب کودک انتظار تغذیه پیش از خواب را خواهد داشت ؛ لیکن دیده شده است کودکانی که پیش از خواب تغذیه نشده اند، در سراسر شب بهتر می خوابند تغذیه ، گهواره ، نگهداشتن کودک و قدم زدن و استفاده از وسایل گول زنگ )پستانک ( و عروسک ، وابستگی کودکان به خواب را به دنبال خواهد داشت. مادران نباید برای خواباندن کودکان از تنبیه استفاده کنند ؛ زیرا در این حالت کودکان در بستر تلاش زیادی را متحمل می شوند ؛ در صورتی که کودکان برای خواب نیاز به آرامش و حذف محرکات خارجی دارند و در صورت استفاده از تنبیه ، اثرات معکوس و درازمدتی برجا خواهد گذاشت زمان خوابیدن کودک در کنار بستر والدین ، بستگی به وضعیت فرهنگی ، اقتصادی ، مذهبی و وجود اضطراب جدایی و واکنش کودکان به والدین دارد. پزشک نباید زمان خاصی را معین کند، ولی اصل این است که کم کم کودک بتواند به طور مستقل بخوابد استرس ها و اختلافات موجود در خانواده به نامنظم بودن خواب کودک کمک می کند و گاه باعث بروز کابوس شبانه در کودکان می شود. خواب کامل و کافی ، فرحبخش و نشاط آور و نیروبخش است و کودکی که نتواند در زمان مناسب بخوابد، خوابش منقطع و تحریک پذیر می شود در چنین حالاتی ، کودک دچار هیجانات روحی ، خلقی و همچنین کاهش توجه و تمرکز می گردد که این امر بویژه در دوران مدرسه موجب افت تحصیلی و شکایت مربیان آموزشی می شود مادران باید بدانند که شیرخوار خسته ، ممکن است تحریک پذیر شود و با خستگی گریه کند. در این موقع ، تعویض کهنه شیرخوار و شیردادن به او ممکن است کمکی نکند و فقط عطوفت و نوازش کردن می تواند کودک را آرام کند. گاهی اوقات برای آسایش والدین بالاجبار داروهایی برای کودک تجویز می گردد؛ ولی استفاده مداوم از این داروها به هیچ وجه توصیه نمی شود وحشت شبانه کودک در4 ساعت اول خواب است که دفعتا از خواب بیدار می شود و در رختخواب می نشیند ؛ عرق کرده ، ضربان قلب او بشدت می زند ؛ به کندی نفس می کشد، جیغ می زند و گیج به نظر می رسد و بشدت وحشت زده است و این حالتها چند دقیقه طول می کشد. این امر بیشتر در دوران بیماری ، استرس یا فشار روحی و محرومیت از خواب اتفاق می افتد و والدین باید بدانند که مشکل عمده ای در کار نیست و باید بگذارند تا این ناراحتی دوره خود را طی کند والدین با نگرانی خود، کودک را بیشتر هراسان و مضطرب خواهند کرد و گاهی ممکن است کودک در این مرحله دچار بی قراری و ضرب و شتم ناخودآگاه شود، که در این صورت باید اقدامات محافظتی به عمل آورند ممکن است کودک در این حالات شروع به راه رفتن کند که والدین باید با آرامش ، جلوی راه رفتن او را به آرامی بگیرند و او را به بستر هدایت کنند.