ریشه یابی منازعه اعراب و رژیم صهیونیستی در خاورمیانه
کد خبر: ۳۳۰۷
جنگ 1948 اولین رویارویی نظامی میان نیروهای عربی و صهیونیستی بلافاصله پس از اعلام موجودیت غاصبانه رژیم اسرائیل آغاز شد. واحدهای رزمی ارتش کشورهای مصر، سوریه و اردن برای جلوگیری از تاسیس کشور غاصب اسرائیل ، راهی فلسطین شدند. علاوه بر این ، داوطلبان شبه نظامی عضو جنبش اخوان المسلمین مصر نیز از راه صحرای سینا خود را به فلسطین رساندند؛ اما فقر تجهیزات نظامی و عقب ماندگی تسلیحاتی و همچنین فقدان اراده سیاسی در نزد رهبران عرب ، موجب تارومار شدن لشکریان اعزامی شد. از طرفی حمایت موثر انگلیس و امریکا از دولت تازه تاسیس صهیونیستی در فلسطین ، نقش قابل ملاحظه ای در جلوگیری از فروپاشی دولت رژیم صهیونیستی ایفا کرد. ملک فاروق ، پادشاه مصر، ملک عبدالله ، پادشاه اردن و ملک فیصل ، پادشاه عراق و ملک سعود، پادشاه عربستان ، در آن فراز، به عنوان رهبران جهان عرب به شمار می رفتند. این افراد همگی به وسیله حمایت انگلیس ، قدرت سیاسی را در کشورهایشان به دست گرفتند و از این رو فاقد اراده سیاسی برای جنگ با اسرائیل بودند. به همین دلیل نخستین جنگ اعراب و اسرائیل با پیروزی قوای ارتش رژیم صهیونیستی پایان یافت و صهیونیست ها به تقویت و تحکیم رژیم اشغالگر و آواره کردن فلسطینیها پرداختند. مسلمانان فلسطینی این رویداد را به نام "عامالنکبه " میشناسند.1956 در سال 1952 میلادی ژنرال نجیب به همراه تعدادی از افسران آزاد علیه رژیم پادشاهی مصر شوریدند و پس از خلع ملک فاروق ، رژیم جمهوری در مصر برقرار کردند. ژنرال نجیب که دارای پیوندهای قوی با اخوان المسلمین بود، طی کودتایی سفید از سوی سرهنگ جمال عبدالناصر برکنار شد. در سال 1956 ناصر طی برنامه ای ، کانال سوئز را ملی اعلام کرد. این اقدام وی با خشم فراوان انگلیس روبه رو شد و لذا قوای انگلیسی به همراهی نیروهای فرانسه و اسرائیل به مصر حمله کردند و بندر پورت سعید را اشغال کرده و درصدد برآمدند تا کانال سوئز را نیز به تصرف خود درآورند.اما اخطار شدیداللحن شوروی و همچنین بی تفاوتی و یا حمایت نکردن امریکا از تجاوز سه گانه علیه مصر، موجب عقب نشینی نیروهای متجاوز شد و بدین ترتیب اسرائیل که قصد داشت اهداف توسعه طلبانه اش را در چارچوب همراهی با انگلیسی ها محقق سازد، با ناکامی روبه رو شد و بدین سان دومین رویارویی میان اعراب و اسرائیل پایان یافت . البته یادآوری این موضوع اهمیت دارد که اسرائیل قصد داشت با وارد کردن ضربه نظامی به مصر، حیثیت و وجهه عبدالناصر را در جهان عرب خدشه دار کند؛ اما تحولات بعدی و بویژه پس از اخطار شدید خروشچف ، رهبر شوروی سابق ، فرصتی برای عملی شدن اهداف اسرائیل باقی نگذاشت.1967 در ششم ژوئن 1967 ، تاسیسات نظامی سه کشور عربی مصر، سوریه و اردن به طور غافلگیرانه مورد حمله هوایی و زمینی قوای رژیم صهیونیستی قرار گرفت . جنگنده های رژیم صهیونیستی با حمله به پایگاه های هوایی سوریه و مصر، تعداد قابل ملاحظه ای از هواپیماهای شکاری این دو کشور را در آشیانه های خود منهدم ساخته و بدین ترتیب برتری مطلق هوایی را به دست آوردند.از طرفی نیروهای مکانیزه ارتش رژیم صهیونیستی با حملات وسیع و پیشروی های گسترده و تحت پوشش هوایی توانستند مساحت قابل ملاحظه ای از اراضی کشورهای عربی را تصرف کنند. در این جنگ که 6 روز به طول انجامید و سپس طرفین اعلام آتش بس کردند. صحرای سینا و نوارغزه از کشور مصر، بلندی های جولان از کشور سوریه ، کرانه باختری رود اردن به همراه بیت المقدس و مسجدالاقصی از کشور اردن و قسمتهای وسیعی از خاک جنوب لبنان به اشغال نیروهای ارتش رژیم صهیونیستی درآمد. چنین شکستی برای اعراب و مسلمانان فلسطینی غیرمترقبه و باورنکردنی بود. مسلمانان عرب به این واقعه "یوم النکسه " میگویند.موشه دایان ، وزیر دفاع رژیم صهیونیستی فرماندهی این حملات را به عهده داشت . تا پیش از این رویداد، کشورهای عربی نه تنها هیچ طرح و نقشه ای برای رویارویی با اسرائیل نداشتند، بلکه سرگرم رقابت ها و منازعات درونی خود بودند. مثلا ناصر به یمن به منظور حمایت از جمهوریخواهان در مقابل سلطنت طلبان که از سوی رژیم عربستان حمایت می شدند لشکرکشی کرد و پیش از آن با عبدالکریم قاسم که حکومت پادشاهی عراق را واژگون کرده بود از در رقابت وارد شد و سعی داشت هیمنه و تسلط خود را بر کشورهای عربی تحمیل کند.در چنین شرایطی ، اسرائیلی ها با فرصت طلبی هرچه تمامتر، به توسعه کیان غاصب خود از طریق اشغال اراضی کشورهای عربی پرداختند. در واقع این شکست ، ناتوانی آشکار اعراب را در رویارویی با رژیم صهیونیستی به دلیل تکیه بر گرایش های ناسیونالیستی و همچنین فقدان برابری و موازنه تسلیحاتی و کمبود شدید جنگ افزار، برملا ساخت . به علاوه ، اتکای مفرط اعراب بر حمایت های شوروی سابق و نادیده گرفتن اهمیت جلب پشتیبانی و حمایت جهان اسلام و فقدان هر گونه طرح و برنامه برای آزادسازی فلسطین اشغالی ، از عوامل تاثیرگذار در این شکست تاریخی به شمار میآید.در همین دوران ، افسانه شکست ناپذیری ارتش صهیونیستی مطرح شد و اوضاع طوری جلوه داده شد که اعراب به هیچ وجه قادر به شکست دادن رژیم صهیونیستی نخواهند بود.1973 جنگ رمضان با حرکت غافلگیرانه ارتش های مصر و سوریه آغاز شد و با وجود این که اسرائیلی ها اطلاعات فراوانی درباره قصد کشورهای عربی برای حمله جمع آوری کرده بودند، اما در یک مناسبت مذهبی موسوم به "یوم کیپور" با حمله غیرمترقبه واحدهای نظامی مصر و سوریه مواجه شدند. سربازان مصر از کانال سوئز عبور کرده و خط دفاعی اسرائیل موسوم به "خط بارلو" را درهم شکستند و کیلومترها در دل صحرای سینا پیشروی کردند. سربازان سوری نیز به ارتفاعات جولان حمله ور شدند و توانستند استحکامات رژیم صهیونیستی را درهم بشکنند.چنانچه از سوی سادات ، رئیس جمهوری مصر آتش بس اعلام نمی شد، سربازان سوری می توانستند تمام قسمتهای بلندی های جولان را تصرف کنند.به هر حال صرف نظر از نتایج نظامی و سیاسی این جنگ که منجر به باز شدن مجدد کانال سوئز گردید، افسانه شکست ناپذیری اسرائیل درهم شکسته شد و این موضوع ثابت شد که چنانچه میان کشورهای عربی اتحاد و همبستگی به وجود آید، اسرائیلی ها از تعقیب و محقق کردن اهداف توسعه طلبانه شان باز میمانند.در هر صورت ، پس از این جنگ ، انور سادات با سفر به اسرائیل ، دست به یک ماجراجویی سیاسی زد و بدین ترتیب اندکی پس از انعقاد قرارداد کمپ دیوید میان مصر و اسرائیل ، وی به دست انقلابیون مسلمان مصر به قتل رسید.1982 اسرائیل در دوران زمامداری مناخیم بگین ، به بهانه کشته شدن سفیر خود در لندن ، یک تعرض تمام عیار زمینی ، هوایی و دریایی را به لبنان آغاز کرد. در این تهاجم که به "حفظ امنیت جلیله " موسوم گردید، هدف نیروهای اسرائیلی از قبل تعیین شده بود: انهدام تشکیلات سازمان آزادیبخش فلسطین در لبنان . آریل شارون به عنوان وزیر دفاع ، فرماندهی مستقیم ارتش اسرائیل را به عهده گرفت . سرانجام ارتش اسرائیل پس از روبه رو شدن با مقاومت های فراوان در جنوب لبنان ، توانست دومین پایتخت یک کشور عربی یعنی بیروت را به تصرف خود درآورد و فلسطینی ها را در محاصره خود قرار دهد. سرانجام پس از میانجیگری های فراوان ، نیروهای فلسطینی با سوار شدن به کشتیهای خارجی ، راهی کشورهای عربی شدند و در این میان ، یاسر عرفات در تونس مستقر شد. چند روز نگذشت که فالانژیست ها با همکاری نیروهای اسرائیلی ، وارد اردوگاه های صبرا و شتیلا شدند و به کشتار پناهندگان فلسطینی پرداختند. پس از سه روز از کشتار مداوم ، شارون فرمان خروج همپیمانان اسرائیل از اردوگاه ها را صادر کرد و آن گاه جهان از عمق وحشیگری ها و جنایت صهیونیستها و عوامل فالانژیست، مبهوت ماند.1998 اسرائیل پس از3 دهه از اشغال جنوب لبنان و ایجاد نوار امنیتی ، پس از خروج نیروهایش در سال 1985 از جنوب لبنان ، سرانجام در اثر ضربات مستمر و کارآمد نیروهای مقاومت اسلامی جنوب لبنان ، تمامی منطقه موسوم به "نوار امنیتی " را رها کرد و فرمان عقب نشینی سربازان اسرائیلی را ایهود باراک ، نخست وزیر وقت اسرائیل صادر کرد و بدین ترتیب اسرائیل برای نخستین بار و برخلاف میل باطنی اش ، مجبور به خروج از اراضی اشغالی شد.
newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها