دکترمحمودبهمنی درگفتگوباجام جم

کاهش نرخ سودبانکی بازارهای غیرمتشکل پولی رارواج می دهد

کد خبر: ۲۳۹۰

بحث کاهش نرخ سود سپرده های بانکی را که این روزها در محافل اقتصادی مطرح است ، با دکتر محمود بهمنی اقتصاددان و از مخالفان این طرح در میان گذاشتیم که میخوانید.آیا کاهش نرخ سود بانکی در شرایط حاضر، اقدامی منطقی به نظر می رسد؛با توجه به این که منابع بانکها برای اعطای تسهیلات محدود است ، کاهش نرخ تسهیلات موجب فشار مضاعف برای دریافت تسهیلات می شود و تنها به حال آن دسته از کسانی که توان دسترسی به تسهیلات محدود بانکهای دولتی را دارند، مفید خواهد شد. بنابراین زمانی باید نرخ سود تسهیلات را کاهش داد که تقاضا برای پول )تسهیلات ( کم باشد، لذا وقتی تقاضا بیشتر از عرضه است ، کم کردن نرخ سود علاوه بر این که متقاضیان تسهیلات را افزایش می دهد، موجب رانت خواری عده ای خاص نیز می شود. از طرفی وقتی که نرخ سود در بازار آزاد حداقل 36 درصد و اوراق مشارکت 17 درصد به صورت روز شمار است، کاهش نرخ تسهیلات چه معنایی دارد؛مضافا این که وقتی نرخ سود تسهیلات کاهش یابد، به تبع آن باید نرخ سود سپرده های سرمایه گذاری که بانکها به وکالت از طرف سپرده گذاران تسهیلات اعطاء می کنند، کاهش یابد. با توجه به این که در حال حاضر حداقل نرخ سود سپرده های کوتاه مدت 7 درصد است ، کاهش نرخ 7 درصد که به مراتب کمتر از نرخ تورم است ، موجب زیان قابل توجه سپرده گذاران خواهد شد.از طرفی نرخ سود سپرده های بانکی در تمام کشورهای دنیا در سطح بالایی قرار ندارد.نرخ تورم در کشورهای دیگر پایین است ، به عبارتی در اغلب کشورهای دنیا، نرخ سود سپرده ها بیشتر از نرخ تورم است و از آنجا وظیفه بانک مرکزی حفظ ارزش پول سپرده گذاران است ، آیا دراین صورت ارزش این سپرده ها حفظ خواهد شد؛می توانیم کاهش سود سپرده های بانکی را عاملی در جهت رونق بازارهای غیر متشکل پولی بدانیم؛بله زیرا نرخ سود سپرده های سرمایه گذاری ، موجب کاهش انگیزه سپرده گذاران و در نهایت کاهش منابع و قدرت تسهیلات دهی بانکها می شود. باید گفت در این صورت مسیر پول از بانکها به بازارهای غیر متشکل پولی سوق داده شده و موجب انحراف مسیر پول و اعتبار از بخش واقعی اقتصاد خواهد شد.در صورتی که دولت تصمیم بگیرد از واحدهای تولیدی اعم از صنعتی ، معدنی ، کشاورزی و مسکن حمایت کند، باید به جای کاهش نرخ تسهیلات ، حمایت های دولتی دیگری را مد نظر قرار دهد. با این حال چنانچه قرار باشد چنین تصمیمی اتخاذ شود، باید کاهش نرخ سود در تمام ابعاد اعم از فروش اوراق مشارکت ، پیش فروش خودرو و ایجاد مکانیزمی برای کاهش نرخ سود بازار آزاد و نرخ سود بازار غیر متشکل پولی همزمان صورت گیرد.بانکداری اسلامی چگونه به این مساله نگاه می کند؛اگر به سود در بانکداری اسلامی توجه کنیم ، باید به نظریه پردازان کاهش و یا افزایش نرخ سود بانکی گفت در بانکداری اسلامی سود از نتیجه معاملات حاصل می شود نه نرخ از پیش تعیین شده ؛ لذا چنانچه بانکداری اسلامی درست اجرا شود و از تسهیلات اعطایی سود واقعی دریافت گردد و به سپرده گذاران سود واقعی پرداخت شود، هیچ طرفی اعم از سپرده گذار و گیرنده تسهیلات زیان نخواهند دید؛ زیرا تنها اجرای صحیح بانکداری اسلامی است که می تواند پاسخگوی تورم واقعی برای سپرده گذار و حافظ منافع گیرنده تسهیلات در اقتصاد باشد .