دانش آموز،مطالعه و اوقات فراغت

بچه ها،کتابهای غیردرسی بخوانندیانخوانند؛

کد خبر: ۲۱۱۲

شب از نیمه گذشته بود و او نمی توانست کتاب قصه ای را که چند روز بود خواندن آن را شروع کرده بود، کنار بگذارد. مادر هراز گاهی در اتاقش را می گشود و به او یادآوری می کرد که باید صبح زود به مدرسه برود؛ اما هر چه می گذشت ، او بیشتر می خواست بداند نتیجه داستان چه میشود.بر عکس ، برادرش هیچ تمایلی به خواندن کتابهای غیر درسی نداشت و بیشتر وقت خود را صرف درس و مشق هایش می کرد. مادر معتقد بودند که خواندن کتابهای درسی و انجام تکالیف باید اولویت داشته باشد؛ اما پدر همیشه بچه ها را به مطالعه کتابهای غیردرسی سفارش می کرد، و او مانده بود که کدام راه بهتر است...برخی از والدین ، دانش آموزان را به خواندن کتاب های غیردرسی تشویق می کنند و معتقدند هر چه دانش آموزان کتابهای غیردرسی - آن هم از نوع علمی - بخوانند، موفقتر و باسوادتر خواهند بود. این گونه والدین حتی در میهمانی های خانوادگی برای دانش آموزان مسابقات معلومات عمومی برگزار میکنند!اما چگونه خود را به خواندن کتاب عادت دهیم و سعی کنیم مطالعه و کتابخوانی را در برنامه های روزانه مان جای دهیم؛متین رضایی دانش آموز سال دوم دبیرستان در این باره می گوید: به خواندن کتابهای غیر درسی خیلی علاقه دارم و شبها با خواندن آنها به خواب می روم . این کار موجب می شود هم اطلاعاتم گسترده تر شود و هم خوب بخوابم . البته چون کتاب خیلی گران است، کمتر میتوانم کتاب بخرم.کاوه احمدی دانش آموز دوره پیش دانشگاهی هم معتقد است : فکر می کنم کتاب بهترین وسیله آموزشی است که هم سرگرم کننده است و هم مفرح ؛ البته اگر مطالعه به عادت همیشگی در زندگی تبدیل شود.شهرام شیرافکن دانش آموز دوره پیش دانشگاهی هم می گوید: چون برای کنکور درس می خوانم ، فرصت مطالعه کتابهای غیردرسی را ندارم و خواندن آن ها را در برنامه های روزانه ام نگنجانده ام.او در پاسخ به این پرسش که آیا فکر نمی کنی مطالعه کتابهای غیردرسی کمک شایانی در فهم کتابهای درسی ات بکند، می گوید: شاید؛ اما وقتی در آزمون دانشگاه ها تمام سوالات از کتابهای درسی طرح می شود و ملاک پذیرش ، تنها یادگیری و حفظ کردن کتابهای درسی است ، انگیزه برای مطالعه کتابهای غیردرسی باقی نمیماند.منیره مشایخی که در سال سوم راهنمایی درس می خواند نیز اظهار می کند: علاقه به خواندن کتابهای غیردرسی در من بسیار بیشتر از کتابهای درسی است و همین مساله موجب شده است سطح نمراتم از15 و16 بالاتر نرود. اما دامنه اطلاعات غیردرسی ام بسیار وسیع است و این را در زندگی روزمره ام بخوبی احساس می کنم . گرچه پدر و مادرم می گویند تو باید بیشتر درسهایت را بخوانی.او می افزاید: معمولا مقداری از پول تو جیبی ام را پس انداز می کنم و با آن کتاب می خرم و این موضوع گاهی با اعتراض و شاید تمسخر اطرافیانم مواجه میشود.وقتی از او می پرسم چرا؛ می گوید: متاسفانه دختران هم سن و سال من این روزها به خرید چیزهای دیگر بغیر از کتاب علاقه مندند و شاید افرادی مثل من از نظر آنها غیرطبیعی هم به نظر بیایند!یک مربی امور تربیتی بر این عقیده است که باید فرهنگ کتابخوانی بین دانش آموزان و خانواده های آنها نهادینه شود و در واقع خرید کتاب جزوسبدهزینه خانوار قرار گیرد.خانم مرشدنیا گفت : امروزه والدین برای فرزندانشان همه نوع هزینه ای می کنند؛ اما وقتی به خرید کتاب می رسند، از گرانی و سرسام آور بودن مخارج زندگی مینالند.اعظم میرعماد کتابدار دبیرستان ارشاد هم می گوید: دانش آموزان ممکن است در مرحله اول برای خرید کتاب به عواملی چون رنگ و گرافیک جلد و... توجه کنند؛ اما به مرور وقتی به کتابخوانی عادت کردند، شیرینی آن را احساس می کنند و در مراحل بعد به محتوای کتاب توجه خواهند کرد.وی می گوید: دانش آموزان و والدین آنها باید در مطالعه کتابهای غیردرسی به دو نکته توجه داشته باشند: نخست مطالعه مجلات و نشریاتی که فقط برای سرگرمی و تفنن مورد استفاده قرار می گیرد و دوم خواندن کتابهایی که بخشی عظیم از فعالیت های ذهنی دانش آموزان را پوشش می دهد و موجب تقویت ذهن آنها میشود.وی تاکید می کند: والدین باید بر روی کتابهایی که دانش آموزان تهیه می کنند و یا از دوستانشان به امانت می گیرند، نظارت کامل داشته باشند.در هر حال ، بررسی های انجام شده نشان می دهد که آمار سرانه مطالعه در کشور ما چندان مطلوب نیست . براساس آخرین آمار ارائه شده ، هر ایرانی در ماه 10 تا15 دقیقه مطالعه می کند. حدود29 درصد مدارس کشورمان کتابخانه مستقل ندارند و به ازای هر3 هزار نفرباسواد، تنها یک کتابخانه عمومی وجود دارد.بررسی این آمارها هم تکاندهنده است و هم متاثرکننده . همه اینها نشان می دهد که دست اندرکاران فرهنگی و متولیان امور تعلیم و تربیت باید تدبیری بیندیشند و به این پرسش اساسی پاسخ دهند که چرا جوانان ما که در کودکی همواره زمزمه کرده اند:من یار مهربانم دانا و خوش بیانم گویم سخن فراوان با آن که بی زبانم این گونه از کتاب و کتابخوانی جدا مانده اند؛ آیا یکی از علل مهم آن ، شیوه ارزشیابی و ملاکهای ورود به موسسات آموزش عالی نیست ؛ آیا نباید به تحقیق و پژوهش و مطالعه به عنوان یک واحد درسی در دبیرستانها بها داد؛