سفال هفت هزارساله ایران

مادرصنعت چینی سازی جهان

کد خبر: ۱۰۳۲

آقای مهندس قصایی ! چه تفاوتی بین چینی چین و سفال ایران وجود دارد و آیا خاک کائولین که برای تولید چینی از آن استفاده می شود، در ایران یافت نمیشود؛در ایران باستان خاک چینی یا همان کائولین را نمی شناختند. تفاوت اساسی در ترکیب و تحلیل شیمیایی مواد اولیه آن است که در چین عمدتا به صورت خالص و سفیدسوز قابل استخراج بوده ، ولی در ایران به دلیل شرایط آب و هوایی و کوهستانی بودن به شکل خاک رس وجود داشته است . البته در بخشها و مناطقی از ایران فقط خاک رس نبوده است ؛ به عنوان مثال در شهر نطنز که قدمت چند هزار ساله دارد، از پودر و خاک سیلیس استفاده می شد. امروزه از مواد اولیه صنعت شیشه و چینی است ، اما به دلیل سختی بسیار زیاد، نرم کردن و آسیاب کردن و شکل دادن آن بسیار مشکل و درجه پخت آن هم بسیار بالاست ، به همین دلیل ظروف سفالینه و کاسه هایی که در شهر نطنز و در کارگاه های متعدد ساخته می شد، از کیفیت خوبی برخوردار بود، با وجود این باز هم با چینی ساخت چین تفاوت اساسی داشت.تفاوت فرآیند سنتی و پیشرفته تولید چینی چیست؛در حال حاضر تولید ظروف چینی به روش خشک انجام می شود؛ بدین معنا که دیگر از گل و خمیر و مایه چینی خبری نیست ، بلکه پودر و مواد خشک شده به صورت گرانول یا دانه های ریز را در زیر فشار بسیار بالای ایزواستاتیک پیش فشرده کرده و آن وقت در کوره های فوق مدرن پخت سریع ، پخته و تولید میکنند.فرآیند تولید شامل چه مراحلی می شود؛فرآیند تولید در صنایع سنتی و مدرن تقریبا مشابه است ، یعنی ابتدا مواد اولیه آماده و به صورت خشک یا مایع مخلوط و آسیاب می شوند و به آنها افزودنی های مورد نیاز اضافه می شود و با قالب به صورت ظروف تخت و گود و توخالی شکل می گیرند که در ادامه فرآیند خشک شدن یا خشک کردن طی خواهد شد و پس از آن پخت اول انجام می شود که به آن اصطلاحا پخت بیسکویت گفته می شود که در دمای حدود هزار درجه سانتیگراد پس از پخت بیسکویت چینی پخته را لعاب می زنند و آن گاه پخت اصلی انجام می شود. کوره ها اغلب به صورت تونلی هستند و علت آن هم اقتصادی و پیشرفته بودن آنهاست . ظروف چینی روی واگنهایی که به شکل قطار چیده شده اند از داخل این تونلها عبور داده می شوند که دمای پخت داخل آن حدود یک هزار و چهارصد درجه سانتی گراد است . بعد از مرحله پرداخت و کنترل ، چینیها برای پخت سوم آماده می شوند. در این مرحله ظروف سفید چینی به انواع و اقسام روشها ماشینی و دستی گلآرایی میشوند.ظروف چینی را با برگردان های صنعتی که تا چند وقت پیش از خارج وارد می شد و الان خوشبختانه به صورت انبوه در داخل کشور تهیه می شود، گل آرایی می کنند. زمانی که چینی های سفید تزیین شدند، در کوره های تونلی قرار می گیرند. این کوره ها یا به صورت الکتریکی و برقی اند و یا با سوختهای فسیلی کار می کنند. پس از این مرحله ، چینی ، پخته و گل آرایی شده است و بعد از کنترل نهایی ، بسته بندی و برای عرضه به بازار آماده می شود. نکته قابل توجه این است که کارخانه های جدید چینی سازی عمدتا با گاز طبیعی کار می کنند و دارای کمترین آلودگی هوا هستند و پسابهای کارخانه های چینی عمدتا مواد زاید ندارند و خاک را آلوده نمی کنند. در نتیجه ، صنعت چینی صنعتی است که با محیط زیست رفتاری دوستانه دارد و این امتیازی برای صنایع چینیسازی محسوب میشود.