تحریم نفتی ایران تنها جنبه شعاری و تبلیغاتی دارد/ در بدترین سناریو بیش از یک‌میلیون بشکه در روز صادرات خواهیم داشت

دکتر رضا پدیدار، عضو کمیسیون انرژی اتاق ایران در خصوص دوره دوم تحریم‌های نفتی به جام جم آنلاین گفت: به صفر رساندن صادرات نفت ایران بیشتر جنبه شعاری و تبلیغاتی دارد، چراکه ایران به‌عنوان سومین تولیدکننده اوپک نقش تعیین‌کننده‌ای در شکل‌گیری، هدایت و جریان تولید این سازمان دارد.

وی در ادامه افزود: برای اینکه ببینیم واقعاً صادرات نفت ایران با کارشکنی آمریکا به صفر خواهد رسید یا خیر باید به چند اتفاق اخیر اعضای اوپک توجه ویژه‌ای داشته باشیم، به این دلیل که در این رویدادها اعضای اوپک همگی به رعایت حقوق یکدیگر متعهد شده‌اند.

این عضو کمیسیون انرژی اتاق ایران تأکید کرد: در چهار اجلاس پی‌درپی اوپک، کشورهای عضو اوپک (14 کشور عضو) و 12 کشور غیر عضو تولیدکننده عمده نفت جهان در چهار توافق به این نتیجه رسیدند که نسبت به روند تولید و سهمیه‌ها به یکدیگر احترام گذاشته و متعهد باشند؛ لذا بر اساس این توافق‌نامه و همچنین مبنی بر اجلاسی که در ماه ژوئن بین کمیته راهبردی توافق اوپکی‌ها و غیر اوپکی‌ها در الجزایر برگزار شد به نقش مهم ایران و سهمیه‌اش در این توافق جهانی تأکید شده است.

پدیدار خاطرنشان کرد: لذا اگر هم فرض کنیم تولید نفت ایران به صفر برسد عملاً تعهد و توافق 25 کشور جهانی زیر سؤال رفته و این نیز سازمان اوپک و سازمان جدیدی که توافق اوپکی‌ها و غیر اوپکی‌ها بوده و همچنین تعهد کمیته کمیسیون راهبردی را به اضمحلال می‌کشاند.

عضو کمیسیون انرژی اتاق ایران اظهار داشت: نکته دیگر این است که تعدادی از کشورهای سنتی اعم از هند، چین، کره جنوبی، ژاپن و ترکیه خواهان ادامه همکاری با ایران هستند چراکه این کشورها بیش از پنج دهه وابستگی کامل نفتی به ایران دارند. ناگفته نماند هرکدام از آنها توافق‌های جداگانه‌ای را با ایران درصحنه رقابتی در سازمان اوپک دارند که اصولاً حذف یا قطع آنها به‌سادگی امکان‌پذیر نیست.

وی متذکر شد: ایران در توافق برجام با اتحادیه اروپا نیز به یک توافق اصولی دست پیدا کرد که در تمام این مقاطع زمانی اروپا پایبندی خود را به برجام اعلام کرده و یکی از مواردی که در این توافقنامه ذکر شد بحث رابطه حوزه انرژی ایران با حوزه انرژی(نفت و گاز) اروپا بود. لذا با توافقی که ایران با اتحادیه اروپا دارد هیچ تغییری در راهبرد خود با ایران نداشته زیرا بر اساس آمارها که میانگین صادرات در 6 ماهه اول سال بین 760 تا 780 هزار بشکه در روز است .

به گفته پدیدار، اما توافق ایران با کشورهای سنتی قدری تغییر کرده است. ژاپن و کره جنوبی در طی بحران تحریمی علیه ایران در اولین گام تقاضای معافیت از آمریکا را گرفتند. هندوستان نیز با یک کارت 50 درصدی کماکان بخشودگی خود را در اختیار دارد. اما چین در این خصوص رفتاری دوگانه از خود نشان داده چراکه از طرفی طالب نفت ایران است و از طرفی دیگر در پرداخت آن نکاتی از قبیل پرداخت هزینه نفت به‌صورت ارز واحد یا ارز محلی را مطرح می‌کند، ولی مقامات و مسئولین چین اعلام نمودند خرید نفت از ایران را متوقف نخواهند کرد.

عضو کمیسیون انرژی اتاق ایران درباره پیش‌فرض حداقل صادرات ایران در صورت تحریم آمریکا نیز افزود: اگر تمام تغییرات، تحریم‌ها و محدودیت‌های صادراتی به لحاظ حمل و سایر مسائل گریبان گیر کشور شود بازهم ایران بیش از 1 میلیون بشکه صادرات نفت بطور قطعی خواهیم داشت، این درحالی‌که است که نباید فراموش کنیم آمریکا به مدت 6 ماه معافیت 8 کشور واردکننده نفت از ایران را اعلام کرده است.

وی به خبرنگار ما گفت: جایگزین نفت ایران ازنظر میزان تولید در پیک تولیدش با استفاده از افزایش تولید عربستان و روسیه حداقل در میان‌مدت غیرممکن است. به این دلیل که افزایش تولید عربستان طی 6 ماه اخیر تنها 300 هزار بشکه بوده و بیشتر از آن نیز توانایی افزایش تولید در کوتاه‌مدت ندارد هرچند روسیه نیز همین شرایط را دارد.

این کارشناس مسائل نفتی معتقد است افزایش ضریب برداشت نفت خام از میادین تولیدی کشورهای دارنده منابع کار ساده‌ای نیست، و نیازمند برنامه‌ریزی و شرایط خاصی است که امروز حداقل در میان‌مدت رقبای ایران نمی‌توانند جایگزین قابل‌اعتمادی باشند و شاهد مثال دقیقش هم معافیت 8 کشور از تحریم خرید نفت از ایران است.

وی در ادامه ضمن بیان هزینه بالای تولید نفت شیل نیز تأکید کرد: با توجه به این نکته هزینه تولید نفت شیل بالاست تصور جایگزینی نفت شیل برای نفت ایران در شرایط فعلی غیرممکن است به این دلیل که برای هر بشکه تولید نفت خام شیل در شرایط متعارف عددی بالاتر از 40 تا 45 دلار مطرح است. بنابراین زمانی می‌توان در این زمینه برنامه‌ریزی کرد که قیمت نفت بالای 90 دلار در هر بشکه باشد.

پدیدار به خبرنگار ما گفت: البته نباید فراموش کنیم رسیدن قیمت نفت به رقم یادشده تبعات بیشتری برای اقتصاد جهان خواهد داشت لذا افزایش قیمت نفت می‌تواند اقتصاد کشورهای توسعه‌یافته را شکننده‌ نماید و آثار تخریبی روی قیمت تمام‌شده محصولات وابسته به انرژی می‌گذارد.

وی تصریح کرد: بنابراین هیچ‌یک از کشورهای دهکده جهانی حتی آمریکا تمایلی به حرکت در این‌سو ندارد و دائم در تلاش هستند شرایط را در همین روال فعلی تثبیت کنند و باز به این نقطه خواهیم رسید که نفت ایران از بازار جهانی حذف شدنی نیست.