سوءاستفاده از مطالبات صنفی رانندگان/ قطعات یدکی و نرخ کرایه اصلاح شود مشکلی نداریم

در این زمینه بسیاری از کامیون‌داران از این گلایه دارند که متأسفانه هیچ گوش شنوایی برای شنیدن دردل آنها نیست و درعین‌حال هم‌گروهی سوءاستفاده‌گر در حال دامن زدن به مشکلات متعدد موجود بازار هستند. در این زمینه جام جم آنلاین گفت‌وگویی با علی عرب زاده، راننده‌ای که بیش از یک دهه از عمر خود را در جاده‌‌های ایران سپرده کرده داشته که در ادامه می‌خوانیم.

• اصلی‌ترین مشکل کامیون‌داران در شرایط فعلی چیست؟
مهم‌ترین معضل کامیون¬داران عدم توجه مسئولان و سوء مدیریتی است که معیشت آنها را تحت تأثیر خود قرار داده است. چون هر بار که مواردی مطرح می‌شود، متأسفانه تنها وعده داده ‌شده است و خبری از بهبود شرایط نیست.

• چندی پیش مسئولان اعلام کردند نرخ کرایه‌ها اصلاح شد، پس چطور هنوز هم نرخ کرایه یکی از مطالبات شماست؟
ببینید؛ همان‌طور که گفتم تنها وعده داده شد. کرایه‌هایی که اکنون بر اساس آن فعالیت می‌کنیم مربوط به 4 یا 5 سال پیش است، درحالی‌که هزینه‌ها سرسام‌آور بالا رفته و اکنون معیشت رانندگان کامیون با چالش روبرو شده است. خیر هیچ کرایه‌ای افزایش نداشته و تنها یکی یا دو روز مبنای محاسبه نرخ کرایه را تغییر دادند.

• افزایش قیمت‌ها در قطعات یدکی چقدر بوده است؟
از خود خودرو شروع کنیم که افزایش قیمت بیش از 500 درصدی داشته است، به این صورت که خودرویی که نمایندگی 400 میلیون قیمت گذاشته اکنون در بازار آزاد یک میلیارد و ششصد میلیون تومان فروخته می‌شود. اما درباره قطعات باید بگویم مثلاً قطعه‌ای که تا قبل از عید 50 هزار تومان بود اکنون 700 هزار تومان اگر موجود باشد باید پول بدهیم. اما نکته اصلی کمبود لاستیک است.

• لاستیک‌های مورد نیاز شما داخلی است یا خارجی؟
ما دو نوع لاستیک نیاز داریم که یکی نخی است و دیگری سیمی. لاستیک‌های نخی زیاد مشکل نیست و طرفداران خاص خودش را دارد. اما در بخش لاستیک‌های سیمی قیمت‌ها خارج از کنترل افزایش ‌یافته، به‌این‌ترتیب که مثلاً لاستیک‌های چینی که تا پیش ‌از این اصولاً طرفداری نداشتند و باقیمتی معادل 2 میلیون تومان فروخته می‌شد، اکنون در مرز 9 میلیون تومان فروخته می‌شوند و لاستیک‌های معتبر اروپایی که 4 میلیون تومان بود، اکنون جفتی 20 میلیون تومان فروخته می‌شود. به‌عنوان‌مثال یک کشنده نیاز به 9 جفت لاستیک دارد که با رقم 20 میلیون تومان یعنی 180 میلیون تومان فقط برای لاستیک باید بپردازیم. آیا این ارقام منطقی است به نظر شما؟

• نرخ کرایه شما چطور محاسبه می‌شود؟
بر اساس مسافت، نوع کالا، وزن کالا محاسباتی داریم. به‌عنوان‌مثال از بندر امام به تهران مثلاً یک‌میلیون و 400 هزار تومان دریافت می‌کنیم و از این مبلغ، بخش عمده‌ای هم هزینه خواهد شد. پس عملاً رانندگان درآمدی ندارند که بخواهند نیازهایشان را تأمین کنند. یکی از هزینه‌هایی که نسبت به درآمد ما منطقی نیست عوارض جاده‌ای است. به‌عنوان‌مثال عوارض پل زال قبلاً دو هزار تومان بوده اما اکنون 75 هزار تومان شده است. یعنی در یک مسیر رفت ‌و برگشت باید 150 هزار تومان فقط عوارض این پل را بدهیم و در اتوبان ساوه هم 60 هزار تومان عوارض داریم. بنابراین از کرایه‌ای که می‌گیریم فقط نزدیک به 300 هزار تومان باید عوارض جاده‌ای بدهیم.

• برخی از همکاران نسبت به کمیسیون بارنامه گلایه دارند؛ مشکل واقعاً چیست؟
ببینید بر اساس قانون نه‌صدم درصد مبلغ بارنامه کمیسیون تخصیص داده می‌شد. اما اکنون به دلیل بی‌قانونی بین 30 تا 40 درصد کمیسیون می‌گیرند. یعنی باری که از بندر امام به تهران حمل می‌شود را یک‌باره 500 هزار تومان کمیسیون می‌گیرند. این‌ها مواردی هستند که باعث شده رانندگان اعتراض داشته باشند.

• چرا مشکلات خودتان را از اتحادیه پیگیری نمی‌کنید؟
فکر می‌کنید اتحادیه به دنبال رفع مشکلات رانندگان است. اتحادیه به دنبال دریافت کمیسیون خودش است. اصلاً من طی این مدت حتی نتوانستم رئیس اتحادیه را ببینم که بخواهم مواردی را مطرح کنم. درحالی‌که در کشورهای همسایه مؤسسات مردم‌ نهاد، امور رانندگان را پی‌گیری می‌کنند. چرا مسئولان و اتحادیه مثلاً جلسات ماهیانه در استان‌ها نمی‌گذارند تا رانندگان مشکلاتشان را مطرح کنند؟

• به نظر شما برای رفع مشکل چه باید کرد؟
بهترین گزینه این است که مسئولان با استفاده از اطلاعات آماری که دارند به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی کنند که پای واسطه‌ها از اقلام موردنیاز رانندگان حذف شود. به‌این‌ترتیب بسیاری از قیمت‌ها شکسته خواهد شد و دخل ‌و خرج رانندگان تقریباً منطقی‌تر می‌شود. ما هیچ سهمیه‌ای نداریم درحالی‌که در دوران جنگ با کلی کمبود می‌دیدیم دولت به رانندگان سهمیه‌هایی را اختصاص می‌داد چرا دوباره این کار انجام نمی‌شود که پای واسطه‌ها از این بازار بریده شود؟

• برخی اخبار حکایت از مهاجرت رانندگان به کشورهای همسایه دارد. آیا شما در این زمینه چیزی شنیده‌اید؟
بله؛ اغلب رانندگانی که خودروهای مدل‌بالا داشتند از ایران رفته و در کشورهای همسایه مثل عراق، ترکیه و گرجستان مشغول به کارشده‌اند. به‌عنوان‌مثال اگر تنها در شهرستان کرج پرس‌وجو کنید، تعداد زیادی از رانندگان رفته‌اند و در کشورهای دیگری کار می‌کنند.

• به ترکیه اشاره کردید، امتیاز این کشور نسبت به ایران چیست؟
اجازه بدهید فقط یک مثال بزنم، خودروی من FH500 رنو است. قیمت این خودرو در بازار برای خریدار یک میلیارد و ششصد میلیون تومان است، درحالی که همین خودرو در بازار عراق حداکثر 200 میلیون تومان است که البته تامین قطعات و دیگر موارد نیز بسیار ارزان‌تر است. تنها قیمت سوخت متفاوت است که امروز ایران هم مناسب نیست.

• شما که سهمیه سوخت دارید؟
سهمیه سوخت بر اساس مسافت است با نرخ لیتری 300 تومان و آزاد هم 600 تومان. اما اگر بخواهیم واقعا کار کنیم و بار هم داشته باشیم این سهمیه بسیار کم است و باید همواره از نرخ آزاد استفاده کنیم. آنهم که جدیدا به بهانه قاچاق آزاد هم عرضه نمی‌شود.

• منظور شما چیست دقیقا؟
ببنید؛ تعبیر عدم عرضه سوخت آزاد از قاچاق این است که مثلا در جایگاه سوخت اصفهان به بهانه قاچاق سوخت آزاد به کامیون عرضه نمی‌شود. هرچند گروهی معتقدند این کارشکنی برای ایجاد نا آرامی بوده نه قانون. چون قانون سلیقه‌ای اجرا می‌شود.

• بازگردیم به اعتصاب‌ها؛ به نظر شما چرا رسانه‌های خارجی اینقدر موضوع را پوشش می‌دهند؟
اولا اینکه آنها به دنبال منافع خودشان هستند نه منافع ما؛ ولی نکته دیگر این است که متاسفانه رسانه‌های داخلی زیاد به خواسته‌ها و موارد مورد نیاز رانندگان توجه نکردند و درد ما را به مسئولان منتقل نکردند. بنابراین با توجه به اینکه سواد رسانه‌ای مردم بالا رفته کاملا طبیعی است که رسانه‌هایی غیر از رسانه‌های ایران مورد توجه قرار خواهند گرفت. عملیات روانی خارجی‌‌ها نیز به همین دلیل افزایش داشته است.

• ماجرای جلوگیری ازفعالیت رانندگان توسط گروهی خاص چیست؟
متاسفانه گروهی برای اینکه از آب گل‌آلود ماهی بگیرند، کامیون‌های درحال تردد را مورد حمله قرار می‌دهند و شیشه‌های خودرو را می‌شکنند که خود من هم درگیر این نکته شدم. بنابراین نیروی انتظامی باید در این زمینه بیشتر وارد عمل بشود. به عنوان مثال هفته گذشته از جاده ساوه به سمت منزل در حرکت بودم که گروهی به خودروی من حمله کردند و شیشه‌ها را شکستند. نکته جالب اینجاست که نیروی انتظامی اعلام کرد من بیست و یکمین خودرو بوده‌ام که مورد حمله قرار گرفتم.

عماد عزتی / جام جم آنلاین