رونق کسب‌وکار محلی در منطقه کاملاً محسوس است / شیطنت‌های رسانه‌ای علیه رشد ورود گردشگران به منطقه شکل‌ گرفته است

در این زمینه جام جم آنلاین گفت‌وگویی‌ اختصاصی با دکتر سید علی موسوی، معاون سرمایه‌گذاری و امور اقتصادی منطقه آزاد اروند داشته تا از چندوچون واقعیت اقتصادی حضور گردشگران خارجی در استان پرس‌وجو کند که در ادامه می‌خوانید.

اهمیت ورود گردشگران به منطقه چیست؟

به‌طورکلی ورود گردشگران به هر منطقه از دهکده جهانی باعث ورود منابع درآمدی ثابت و پایداری می‌شود که از آن به‌عنوان صادرات نامرئی نیز یاد می‌شود؛ بنابراین وقتی صحبت از افزایش تعداد گردشگران در این منطقه می‌کنیم یعنی سخن از افزایش درآمدهای غیرنفتی کرده‌ایم.

روند روبه رشد ورود گردشگران به این منطقه از چه دوره‌ای آغاز شد؟

با توجه به برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده، از نیمه دوم آذرماه سال گذشته بدون ویزا امکان‌پذیر شد. با حذف ویزا برای ورود اتباع خارجی، دارندگان گذرنامه قانونی از کشورهای مجاز می‌توانند وارد منطقه آزادشده و در حوزه این منطقه یک ماه اقامت داشته باشند که با پایان این دوره قابل تمدید است. لازم به یادآوری است که این قانون تنها برای عراقی‌ها نیست و تمامی گردشگران می‌توانند به این شیوه وارد منطقه آزاد اروند و حوزه قانونی آن بشوند. بر اساس آمارهایی که در اختیارداریم از ابتدای اجرایی شدن این قانون تا نیمه اول شهریورماه سال جاری 500 هزار گردشگر وارد منطقه شده‌اند.

این افراد محدودیت فعالیتی هم در دوره اقامت خوددارند؟

اصولاً و بر اساس قانون جمهوری اسلامی ایران هر کاری که در چارچوب قانون باشد گردشگران ورودی می‌توانند انجام دهند و هیچ محدودیتی برای کارهایشان نیست مگر آنچه قانون محدود کرده باشد. به‌این‌ترتیب فعالیت‌های گردشگری، تجاری، دریافت خدمات پزشکی و ...

چه تعداد از گردشگران ورودی اتباع کشور عراق بوده‌اند؟

همان‌طور که قبلاً اعلام شد از نیمه دوم آذرماه سال گذشته تا نیمه اول شهریور سال جاری 500 هزار گردشگر وارد منطقه آزاد اروند شده‌اند که 90 درصد از آن‌ها عراقی بوده‌اند.

دستاورد ورود این گردشگران برای شهرستان‌های حوزه منطقه آزاد اروند چیست؟

ببینید؛ یکسری دستاوردی کوتاه‌مدت مثل ضریب اشغال مراکز اقامتی داریم و یک سری دستاوردهای بلندمدت.

به‌عنوان‌مثال درباره مراکز اقامتی تا قبل از آذرماه یعنی اجرایی شدن قانون حذف ویزا ضریب اشغال مراکز اقامتی 20 درصد بود، اما اکنون آمارها 80 درصد را نشان می‌دهد.

این درحالی‌که است که در مراکز پذیرایی مثل رستوران، کافی‌شاپ و فست‌فود رشد 40 درصدی را در آبادان و خرمشهر تجربه کرده‌ایم.

از سوی دیگر در زمینه حمل‌ونقل نیز قبل 4 تا 5 دستگاه خودرو به‌عنوان آژانس در مرز شلمچه فعالیت می‌کرد و امروز 150 دستگاه خودرو مشغول به انتقال گردشگران ورودی به این مرز هستند.

پس این اولین دستاورد ورود گردشگران به منطقه است که فعلاً بخش عمده‌ای از آن‌ها اتباع عراقی هستند.

این رونق منافعی هم برای سرزمین اصلی یعنی سایر نقاط کشور هم ایجاد کرده است؟

طبیعتاً، اولین دستاورد موضوع زنجیره تأمین کالاها و خدمات موردنیاز است که از خارج از استان تأمین می‌شود؛ اما نباید فراموش کنیم اغلب گردشگران ورودی به آبادان و خرمشهر مقاصد دیگری هم مثل قم، مشهد، تهران و سواحل دریای خزر هم دارند که در آن مناطق هم زنجیره‌ای از ارزش‌افزوده ایجاد می‌کنند. به‌عنوان‌مثال تا قبل از این برنامه شاید هفته‌ای دو پرواز از آبادان به مشهد مقدس داشتیم ولی پس‌ازاین دوره بعضاً روزانه سه پرواز انجام می‌شود.

بازگردیم به بازارهای محلی، برخی رسانه‌ها بیان می‌کنند ورود گسترده عراقی‌ها باعث کمبود کالا شده است، واقعیت امر چیست؟

اجازه دهید دقیق توضیح دهم، قبلاً اشاره کردم که طی آذرماه تا نیمه اول شهریورماه 500 هزار گردشگر واردشده که نود درصد آن‌ها عراقی بوده‌اند، خوب با یک حساب سرانگشتی می‌بینیم 450 هزار نفر گردشگر عراقی به ایران سفرکرده‌اند، حالا اگر این تعداد را در تعداد روزهای دوره یادشده تقسیم کنیم، می‌شود تقریباً روزانه 1800 نفر که در ایام تعطیل این تعداد ممکن است دو برابر شود. خوب حالا خودتان مقایسه کنید واقعاً 150 هزار نفر اعلام‌شده در رسانه‌ها منطقی است؟ همان‌طور که اشاره شد این شیطنت رسانه‌ای است که باید سایر نهادها رسیدگی کنند دلیل اصلی چیست؟ اما درباره کمبود کالاها، رسماً اعلام می‌کنم بر اساس آمارها و اطلاعات موجود هیچ کمبود کالایی در منطقه نداریم و همه‌چیز موجود است.

آیا بازرسی دوره‌ای برای بررسی بازار صورت گرفته است؟

دقیقاً؛ بنده به همراه همکاران مربوطه، سازمان صنعت، معدن و تجارت، تعزیرات، بسیج و سایر نهادهای مربوطه همواره در حال رصد بازار هستند تا مشکلی نداشته باشیم. این نظارت‌ها درباره قیمت محصولات و کالا‌ها نیز وجود دارد که رسماً اعلام می‌کنم هیچ افزایش قیمت غیرمنطقی و متفاوت با سرزمین اصلی هم نداریم و اگر کالایی گران شده به دلیل حضور گردشگران نیست بلکه در کلان اقتصاد ایران این افزایش ثبت‌شده است.

بعضاً اعلام‌شده اقلام کالاهای اساسی از سوی عراقی‌ها خریداری می‌شود، این نکته را هم تکذیب می‌کنید؟

در این زمینه باید توضیح داده شود، به‌این‌ترتیب که تا قبل افزایش نرخ ارز هیچ محدودیتی خریدی کالاهای ایرانی برای گردشگران ورودی به منطقه نداشتیم، اما با توجه به شرایط فعلی بازار دولت تصمیم‌گرفت خرید و خروج هرگونه کالای یارانه‌ای که اغلب جزو کالاهای اساسی هستند برای گردشگران ممنوع شد. پس پاسخ مشخص شما این است که خیر چنین موردی صحت ندارد ولی حالا اگر یک یا دو نفر تخلف کرده‌اند مسئولان و نهادهای مسئول باید رسیدگی کنند. ولی خروج عمده محصولات بر اساس قانون ممنوع است. اجازه دهید برای شما بخصوص در بازار شهرستان خرمشهر مثالی بزنم برای نمونه مصرف گوشت مرغ این شهرستان روزانه 2:5 تن مرغ بود که بعد از حضور گردشگران عرضه گوشت مرغ به 6 تن رسید و درباره گوشت قرمز هم دو تن مصرف داشتیم و عرضه محصول به 3 تن شد. حبوبات هم باعرضه 500 کیلویی در روز روزانه 1:5 تن در بازار عرضه شد و شوینده‌ها هم افزایش عرضه 300 کیلویی را تجربه کردند تا روزانه 1:5 تن مصرف در خرمشهر ثبت شود.

اقلام ممنوعه در شرایط فعلی کدام کالاها هستند؟

گوشت، مرغ، شکر، قند، روغن، ماهی، تخم‌مرغ و به‌طورکلی کالاهای یارانه‌ای که دولت برای آن‌ها سوبسید ارائه می‌کند. هرچند تا قبل از این ممنوعیت هم البته کمبودی نداشتیم چون متناسب با نیاز کالا تأمین‌شده بود.

هر گردشگر عراقی در ایران چقدر هزینه می‌کند؟

هنوز برآورد دقیق و رسمی در این زمینه وجود ندارد، اما آنچه ما در بازار تجربه می‌کنیم این است که هر عراقی حداقل 100 دلار در ایران هزینه می‌کند و در بالاترین رقم هزار دلار ثبت‌شده است. البته برای اینکه بتوانیم اطلاعات دقیقی در این زمینه داشته باشیم در تلاش هستیم صرافی‌های خاصی تدارک ببینیم که گردشگران درازای تحویل دلارهایشان کارت اعتباری دریافت کرده و از این کار هزینه کنند با این کار اطلاعات دقیقی از محل، موضوع و میزان هزینه‌های گردشگران خواهیم داشت، چون کارت یادشده در پایانه‌های فروش استفاده می‌شود که مشخصات پذیرنده و مسافر ثبت می‌شود.

آیا رونقی در بخش خدمات پزشکی و درمانی هم ایجادشده است؟

بله با توجه به خوش‌نامی و توانمندی پزشکان ایرانی دقیقاً این اتفاق افتاده است. برخی از پزشکان عمومی اعلام می‌کنند روزانه 15 بیمار عراقی را ویزیت می‌کنند که آمار متخصصان متفاوت است. به‌این‌ترتیب افزایش تقاضا در دندانپزشکی‌، زیبایی نیز ایجادشده است. نکته جالب‌توجه اینکه سالن‌های آرایشی و پیراش هم اعلام می‌کنند روند رشد تقاضا و رونق کسب‌وکار مناسبی طی این دوره تجربه کرده‌اند.

از صادرات نامرئی فاصله بگیریم، میزان صادرات غیرنفتی ایران به عراق از این منطقه چقدر است؟

بر اساس آمارهای ثبت‌شده سالیانه از مرز تجاری شلمچه و مرز آبی خرمشهر بالغ‌بر یک میلیارد دلار کالا شامل مصالح ساختمانی، آهن‌آلات، ماشین‌آلات، صیفی‌جات و میوه و سبزی‌ها و مواد غذایی به عراق صادرات داریم و امسال برآورد کرده‌ایم که همین مبلغ را داشته باشیم. اقلام مسافری هم شیرینی‌، شکلات، محصولات خشکبار و کیک، گیاهان دارویی، ترشیجات، مواد شوینده و پوشاک است که بخشی از پوشاک و لوازم‌آرایش خریداری‌شده توسط گردشگران خارجی هستند.

این اتفاق تغییری درزمینه سرمایه‌گذاری داخلی انجام‌شده منطقه داشته است؟

بله؛ با در نظر گرفتن روند صعودی استقبال گردشگران برای ورود به منطقه رشد قابل‌توجهی تجربه کرده‌ایم. به‌طورکلی آمارهای ثبت‌شده از میزان سرمایه‌گذاری در منطقه آزاد اروند این‌گونه است؛ طی سال 96 تقریباً هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری داشتیم و 5 ماهه ابتدای سال جاری نیز بالغ‌بر دویست و شصت‌وپنج میلیارد تومان سرمایه‌گذاری داخلی صورت گرفته است که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته 30 درصد افزایش تجربه کردیم.

عماد عزتی - جام جم آنلاین