با اجرای طرح‌های آبیاری و توسعه کشاورزی دشت های غربی کرمانشاه جان می گیرد

دوباره دشت ذهاب

وقتی صحبت از کرمانشاه و دشت ذهاب می‌کنیم؛ بیش از هر چیز تصاویری از هشت‌سال دفاع مقدس و ایستادگی بومیان منطقه در مقابل تعارض رژیم بعث عراق و گروهک تروریستی مجاهدین خلق در ذهنمان نقش می‌بندد، زلزله و پیامدهای تلخش هم چندی است با نام این خطه پیوند خورده، اما کرمانشاه و دشت ذهابش فردای دیگری را تجربه می‌کند و نامش نه به ویرانی‌های جنگ و زلزله، که به آبادانی و رونق کشت و کار، گره خواهد خورد؛ بذری که امروز در حال کاشت است و فردا به بار خواهد نشست.
کد خبر: ۱۱۵۲۳۵۰
دوباره دشت ذهاب

دشت ذهاب منطقهای حاصلخیز در غرب استان کرمانشاه است که میتواند یکی از مناطق تولیدکننده و اشتغالزای کشور باشد، هممرز بودنش با کشور عراق هم اهمیت اقتصادی و امنیتی آن را بیشتر میکند؛ شرایطی که باعث شده رشد و شکوفایی این استان در ذیل برنامهریزی مسئولان قرار گیرد. یکی از برنامههای تدوین شده برای توسعه کسب و کار و رونق زندگی در دشت ذهاب، پروژه شبکههای فرعی آبیاری و زهکشی غرب و شمال غرب کشور است که از سال 1394 با استفاده از منابع صندوق توسعه ملی و با تخصیص اعتبار 5 هزار میلیارد تومانی، کلید خورده و براساس آن، دشت حاصلخیز ذهاب به قطب اقتصادی در بخش کشاورزی و صنایع وابسته، تبدیل خواهد شد.

300 هزار شغل جدید در دشت ذهاب

سیدرحیم سجادی، مجری طرح جامع و شبکههای فرعی آبیاری و زهکشی غرب و شمال غرب کشور در گفتوگو با جامجم، مدیریت منابع آبی و مهار آبهای مرزی در راستای توسعه و آبادانی منطقه را یکی دیگر از اهداف این طرح عنوان کرده و میگوید: هم اکنون کل طرح که شامل شش استان میشود، 74 درصد پیشرفت فیزیکی داشته و تقریبا 61 درصد از منابع اعتباری آن یعنی رقمی معادل 3 هزار و 200 میلیارد تومان نیز تخصیص یافته است. با این حساب تا پایان خردادماه امسال، 160 هزار هکتار از کل پروژه انجام شده که از این میزان 113 هزار هکتار آماده بهرهبرداری و 36 هزار هکتار زیر کشت رفته است.

ازجمله مزایای طرح این است که شبکه اصلی و فرعی آبیاری همزمان اجرا میشود و این کمک میکند که طرح زودتر به بهرهوری اقتصادی برسد. کما اینکه به گفته سجادی، با تکمیل اجرای ۲۲۷هزار هکتار طرح جامع و شبکههای فرعی آبیاری و زهکشی غرب و شمال غرب کشور در آیندهای نزدیک، ضمن صرفهجویی 40 درصدی مصرف آب در بخش کشاورزی و راندمان 75 درصدی استفاده از آب، 2/4میلیون تن به تولیدات کشاورزی استان کرمانشاه افزوده خواهد شد؛ تولید این میزان محصول یعنی ایجاد اشتغالی بزرگ؛ اشتغالی که مجری طرح آن را نزدیک به 200 هزار فرصت شغلی مستقیم و 100 هزار فرصت شغلی غیرمستقیم در منطقه غرب کشور اعلام میکند.

خبر خوش برای کرمانشاهیها

اما کرمانشاه و دشت ذهاب به عنوان بخشی از منطقه غرب کشور چه سهمی از این طرح و تولید و شکوفایی اقتصادی میبرد؟ مجری طرح جامع و شبکههای فرعی آبیاری و زهکشی غرب و شمال غرب کشور میگوید: 52 هزار و 780 هکتار از اراضی استان کرمانشاه شامل مناطقی از قصر شیرین، سرپل ذهاب و گیلانغرب، در قالب این طرح قرار گرفته، که از رقم یاد شده چیزی حدود 23هزار و 303 هکتار مربوط به مناطق گرمسیری یا همان دشت ذهاب است که نزدیک به 16 هزار هکتار آن توسط گروه سماوات قرارگاه خاتمالانبیا انجام و مابقی توسط بخش خصوصی استان اجرا میشود.

شبکه اصلی طرح توسط وزارت نیرو در حال اجراست و سجادی با ابراز امیدواری نسبت به تکمیل این بخش از پروژه تا پایان سال، این مژده را به مردم غرب کشورمان در کرمانشاه میدهد که مراحل اجرایی شبکههای فرعی در منطقه یاد شده تقریبا 88 درصد پیشرفت فیزیکی داشته و طی سه ماه آینده تکمیل و تا پایان سال نیز مراحل تست و کنترلهای نهایی را پشت سر خواهد گذاشت؛ به این ترتیب تا پایان سال جاری کل اراضی منطقه تحویل بهرهبرداران شده و در نهایت روند رونق کشت و صنعت در آن سرعت بیشتری میگیرد.

این مسئول درخصوص تاثیر زلزله اخیر سرپل ذهاب در روند اجرای طرح هم میگوید: اگرچه بروز این حادثه ناگوار باعث شده تا حدود دو ماه از زمانبندی انجام شده عقب بیفتیم، اما خوشبختانه به دلیل استفاده از استانداردهای بالا در مراحل مختلف اجرا، هیچ آسیبی به شبکه وارد نشده و بهرهبرداران میتوانند براساس برنامه زمانبندی اخیر از شبکه استفاده کنند.

بیشک تکمیل و اجرای شبکه فرعی آبرسانی و زهکشی منطقه دشت ذهاب عاملی برای ایجاد تحول در زندگی مردم بومی و حادثه دیده از زلزله خواهد بود و رونقی در آینده اقتصادی آنها ایجاد میکند؛ این یعنی جبران بخشی از خسارتهای وارده به مردم زلزلهزده و محروم منطقه و آموزش ماهیگیری به جای بخشش ماهی به آنها.

کشاورزان دشت ذهاب به جامجم میگویند

200 شغل جدید ، 100 تن اضافه برداشت

با تکمیل پروژه شبکههای فرعی آبیاری و زهکشی غرب و شمال غرب کشور در منطقه دشت ذهاب ظاهرا انقلابی در تولید محصولات کشاورزی ایجاد شده که میتواند تحولی قابل توجه در اقتصاد کشاورزی این منطقه باشد.

جلیل عباسی، کشاورز منطقه دشت ذهاب است که استفاده از سیستم آبیاری نوین و ماشینآلات بهروز را باعث افزایش راندمان تولید نسبت به گذشته در این منطقه گرمسیری و برداشت دو تا سه برابری محصول دانسته و به جامجم میگوید: دسترسی به منابع پایدار آب و همچنین ماشینآلات به طور مثال در یک مزرعه 60 هکتاری باعث شده فقط در یک محصول گوجهفرنگی صد تن اضافه برداشت نسبت به گذشته داشته باشیم. همین مزرعه قبل از انجام پروژه، متوسط تولید 50 تن را ثبت کرده بود، درحالی که امسال برداشت 150 تنی را تجربه کردیم.

کشاورزان منطقه اکنون هم کشت بهاره (گندم و صیفیجات) دارند و هم کشت پاییزه (ذرت)، قیمت فروش محصولات هم راضیکننده است: «خوشبختانه قیمت فروش محصولات امسال بسیار مناسبتر از سال گذشته بوده و به طور مثال گوجهفرنگی امسال سر زمین از حدود 1800 تا هزار تومان به ازای هرکیلوگرم فروخته شد.»

جالب اینکه راندمان بالای تولید در منطقه حتی باعث کمبود کارگر برای انجام مراحل مختلف کاشت، داشت و برداشت شده، که برای جبران این کمبود مدتی است از استانهای اطراف کارگر مزرعه به دشت ذهاب وارد میشوند. کمبود کارگر به نفع کارگران هم شده، زیرا نرخ دستمزدها را افزایش داده، طوری که اکنون هر کارگر به ازای کار از صبح زود تا ساعت 12 در مزرعه، روزانه 60 هزار تومان دستمزد میگیرد.

عباسی میگوید در مزرعه خودش هماکنون 200 نفر مشغول به کار شدهاند و در صورت زیر کشت رفتن همه مزارع با طرح جدید توسعه شبکههای آبیاری و اراضی کشاورزی، مشکل بیکاری کل استان میتواند برطرف شود و زندگی بومیان منطقه را متحول کند. گرچه به عقیده وی، تحقق این مهم تنها با تکمیل زنجیره تولید از مزارع تا کارخانههای فرآوری و توزیعی (تعبیه صنایع تبدیلی) امکان پذیر خواهد بود؛ صنایع تبدیلی مثل سردخانه، صنایع بستهبندی، صنایع فرآوری و ... زیرا با این کار ارزش افزوده بالاتری در این منطقه محروم که تشنه فرصتهای شغلی بیشتر است ایجاد میشود.

کشاورز دشت ذهابی به نکته مهمی هم اشاره میکند و آن خدمات رایگان دولتی به کشاورزان در بخش تجهیز مزارع بوده است: «تمام هزینه سیستم لولهکشی و تاسیسات مورد نیاز از سوی دولت تامین شده و کشاورزان تنها لازم است برای خرید نوارهای تیپ به ازای هر هکتار، 480 هزار تومان هزینه کنند که اگر این نوارها را درست نگهداری کنند، در دو کشت میتوانند از آنها استفاده کنند. عباسی ضمن اشاره به علاقه خریداران عراقی برای خرید محصولات منطقه میگوید: تولید محصولات با کیفیت و خارج از فصل امتیازی است که کشاورزان دشت ذهابی از آن بهرهمند شدهاند و خریداران عراقی با میل و علاقه به مزارع برای تامین نیازهایشان وارد میشوند.

طرحی که باعث مهاجرت معکوس شده

شریف مرادی یکی از کشاورزان دشت ذهاب است که حدود 20 هکتار زمین کشاورزی زیر کشت دارد و راضی از اجرای طرح جدید شبکههای آبیاری مزارع غرب کشور: «از سال گذشته پس از تکمیل پروژه زهکشی منطقه، با استفاده از سیستم آبیاری تحت فشار (بارانی و نوار تیپ) محصولاتی همچون گوجهفرنگی، فلفل، خیار، بامیه، هندوانه، ذرت و گندم تولید کردهام.»

مرادی به جامجم میگوید که با استفاده از شیوه آبیاری نوین، راندمان تولید محصولات بسیار بالاتر میرود، به صورتی که در کشت قبلی با مصرف نصف حجم آب مصرفی نسبت به گذشته دوبرابر قبل محصول تولید شده است. به عنوان مثال در دوره قبل از 9 هکتار سطح زیرکشت گندم، کمی بیش از 60 تن محصول برداشت شد، درحالی که با سیستم آبیاری قدیمی در همین زمین فقط 30 تن محصول تولید میشد.

به گفته وی، هزینههای تولیدی با شیوههای نوین آبیاری هم بسیار پایین است، به همین دلیل سود بیشتری هنگام فروش محصولات به کشاورزان خواهد رسید؛ چون با درنظر گرفتن این شیوه آبیاری میزان مصرف کود، سموم و علفکشها به شدت کاهش خواهد یافت و هزینه خرید نوار تیپها طی دوسال مستهلک خواهد شد. این کشاورز دشت ذهابی اضافه میکند: مسئولان از نرخ بالای بیکاری در کرمانشاه میگویند درحالی که اگر بتوانند امتیازات بخش کشاورزی را برای صاحبان زمین و مردم بومی مشخص کنند، قطعا معضل بیکاری با توجه به شرایط جدید منطقه برطرف خواهد شد.

مرادی با بیان اینکه در دوره کشاورزی فعلی برای انجام مراحل مختلف کشاورزی روزانه 70 نفر کارگر به کار گرفته که بسیار بیشتر از یک کارخانه چند میلیارد دلاری است، پیشنهاد میدهد که در چنین شرایطی بهتر است مسئولان به جای پرداخت تسهیلات ارزانقیمت به بخشهایی که اشتغالزایی پایینی دارند به فکر توسعه بخش کشاورزی باشند. ظاهرا آنطور که این کشاورز و دیگر کشاورزان بهرهبردار میگویند از سال زراعی گذشته تا امروز که سیستم آبیاری نوین در بیشتر مزارع منطقه به کار گرفته شده، درآمد کشاورزان نیز افزایش زیادی داشته و کیفیت زندگیشان بهتر از قبل شده، طوری که روند مهاجرت بومیان منطقه به شهرهای بزرگ تر مثل تهران، کرج و... منفی شده و در پارهای از موارد گروهی از استانهای دیگر برای سرمایهگذاری در بخش کشاورزی به منطقه وارد شدهاند.

مرادی به مالکان زمینهای زراعی که منطقه را با توجه به مشکلات گذشته ترک کردهاند هم توصیه میکند که امروز بهترین فرصت برای احیای زمینهاست چون منابع آبی کافی و تجهیزات مناسب آبیاری نوین در اختیارشان خواهد بود و پایداری درآمدهایشان به نوعی تضمین شده است.

وی برای ترغیب کشاورزان به بازگشت به مزارع هم از افزایش درآمدش در سال زراعی جاری میگوید: «با توجه به افزایش قابل توجه میزان تولید تقریبا روزانه رقمی معادل دو میلیون تومان محصول به مشتریان گذری جاده میفروشم و رقم ثابتی هم با توزیع محصولات مختلف در میدان مرکزی شهر به دست میآورم به عنوان مثال از ابتدای فروردین ماه امسال تا هفته اول تیرماه 300 میلیون تومان هندوانه فروختم و تقریبا 80 میلیون تومان هم گندم تحویل سیلو دادهام.»

فاطمه مرادزاده

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها