سفر به تاریخ در «ورکانه »

کافی است راهی استان همدان در غرب ایران شوید تا فرصت دیدار از کهن‌ترین آثار تمدن ایران زمین با طبیعتی چشمنواز برایتان میسر شود. سفر به شهرستان‌ها و روستاهای این استان و اقامت در آنها به دلیل خاص بودن شرایط آب و هوایی و معماری ویژه و تاریخی، لذت دو چندانی را برای ماجراجویان سفر و طالبان دانش‌های خاص از جمله معماری فراهم می‌کند. یکی از این مناطق که می‌تواند توجه هر قشری را با هر سلیقه جلب کند، روستای تاریخی ورکانه است. برای رسیدن به این منطقه، از همدان به سمت شهرستان ملایر که در 85 کیلومتری مرکز استان قرار دارد، حرکت کنید. در سمت راست جاده، نگینی از گردشگری غرب کشور پنهان شده که الگوی طراحی بسیاری از متخصصان معماری این دیار است. ورکانه ، همان جایی که «علی‌البدلی‌ها» برای ساخت فیلمشان از لوکیشن فوق‌العاده آن استفاده کردند، با خنکای دلچسبی که دارد، می‌تواند پذیرای گردشگرانی باشد که آب و هوای متفاوت همدان دلیل جذب آنها برای سفر به غرب کشور بوده است.

طبیعت اینجا به بهترین شکل ممکن جلوه‌گری می‌کند؛ رقص نور خورشید و تداخل نورهایی که از بالا و پایین، دیوارها و خانه‌ها را احاطه کرده، با رفتن تدریجی خورشید بیشتر هم به رخ کشیده می‌شود.

ورکانه یکی از روستاهای دهستان الوند کوه شرقی در شرق شهرستان همدان است که در دامنه کوه قرار دارد و کوه‌های سرده در سه کیلومتری شمال شرقی، کوه سرخ بلاغ در سه کیلومتری جنوب غربی و کوه قره‌داغ در چهار کیلومتری شرق این آبادی قرار دارند.

وارد روستا که می‌شوی، کوچه‌هایش با سنگفرش‌های زیبا به استقبالت می‌آید و گام برداشتن در آنها حس قدم زدن در تاریخ را در تو ایجاد می‌کند. همه کوچه‌ها جدول‌کشی شده و چراغ‌های روشنایی که مناسب سنگفرش‌هاست، کنار پیاده‌روها تعبیه شده و زیبایی کوچه‌ها را دوچندان کرده است. اینها در کنار سایر امکانات و زیبایی‌های چشمنواز، ورکانه را شبیه شهری کوچک و زیبا کرده است.

ورکانه از جمله مناطق ویژه گردشگری کشور و یکی از شش روستای هدف گردشگری همدان است که نام آن در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده و توانسته توجه مسئولان را به خود جلب کند. در همین خصوص امضای تفاهم نامه‌ای میان میراث فرهنگی و بنیاد مسکن، مرمت، بازسازی، تعبیه امکانات و زیباسازی را برایش به همراه داشته تا امروز جلوه‌های طبیعی و تاریخی و معماری سنتی در کنار توسعه و پیشرفت و آبادانی را با هم داشته باشد و زیبایی اش دوچندان شود.

بافت کالبدی روستای ورکانه همدان به دلیل ویژگی خاص فرهنگی، به عنوان میراثی ارزشمند از نیاکان به شمار می‌رود و حفظ و نگهداری آن را مورد تأکید قرار می‌دهد. این روستا زادگاه پرفسور توفیق موسیوند، سازنده نخستین قلب مصنوعی جهان است که در سال 1315 در این دیار چشم به جهان گشود.

وجود دره‌های فراوان از جمله دره‌های زیبای یورد صفرخان، دره خان، تخته سنگ، جن دره و سوبلاغ در مجاورت روستا از ویژگی‌های طبیعی منطقه است. دره بارانی هم در جنوب و جنوب شرق آبادی واقع شده است. شیب عمومی این منطقه و وجود دره‌های فراوان در اطراف روستا موجب شکل‌گیری رودخانه‌های فصلی پرآبی شده که زیبایی طبیعت ورکانه را چند برابر کرده است.

سرچشمه گرفتن رودخانه دارستان (ارزانفود) از ارتفاعات روستای ارزانفود خود بر جاذبه‌های طبیعی و پرباری و پرمحصولی منطقه افزوده تا جایی که با گذر در کوچه پس کوچه‌های ورکانه در فصل تابستان، می‌توانید عطر درختان گردو، سیب و زردآلو را در هوای روستا استشمام کنید و سرشاخه‌های مزین به میوه‌های خوش رنگ و خوش طعم و آویزان از دیوار حیاط خانه‌ها را به تماشا نشست.

شکوفه رنجبر