اداره‌های رنگی هرمزگان

اکنون اما به نظر می‌رسد تلاش مسئولان بیشتر شده تا با ارائه مدل‌های متنوع و با بهره‌گیری از نمادهای سنتی پوشش اقوام، ایرانی بودن را به لباس‌های تن‌مان نیز بازگردانند. تاکید سید عباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بر این امر که «بانوان می‌توانند با پوشش و لباس محلی در ادارات، دانشگاه‌ها و مدارس حاضر شوند و این موضوع از نظر این وزارتخانه مشکلی ندارد»، گویای همین مسأله است.

معصومه جان‌احمدی، کارشناس و طراح لباس محلی دانشگاه هرمزگان معتقد است لباس‌های بومی و محلی دارای شاخص‌های فرهنگ بومی هر منطقه هستند و می‌توانند به عنوان نوعی محرک برای تقویت فرهنگ اقوام مورد استفاده قرار گیرند.

جان‌احمدی البته تاکید می‌کند هرمزگانی‌ها همچنان خیلی بیشتر از دیگر اقوام به فرهنگ خود اهمیت می‌دهند و از لباس‌های محلی استفاده می‌کنند. او به جام‌جم می‌گوید: برخلاف سایر نقاط کشور، مردم هرمزگان در زندگی روزمره‌شان به وفور از پوشش محلی استفاده می‌کنند. پوششی که جزء جدانشدنی زندگی مردم شده است. زیرا پوشش سنتی هرمزگان به اندازه کافی از تنوع و تامین سلیقه‌های مختلف برخوردار است.

الهام خیراندیش، یکی از بانوان کارمند ادارات بندرعباس که خود با لباس‌های سنتی به محل کارش آمده، با اشاره به این که پوشش محلی معرف غنای فرهنگی جامعه بومی است به جام‌جم می‌گوید: پوشش متنوع بومی هرمزگان تضادی با عرف رایج جامعه ندارد. باید هزینه‌های تولید و بازار عرضه نیز فراهم شود. در صورتی که پوشش‌ها مطابق با فرهنگ ایرانی ـ اسلامی و در مسیر قانونی هدایت و اجرا شود، می‌تواند موفق باشد.

نگرانی از موقتی بودن اجرای این ایده، ما را بر آن داشت تا با علیرضا درویش نژاد، مدیر کل فرهنگ و ارشاد استان هرمزگان گفت‌وگو کنیم. درویش‌نژاد با اشاره به این که ایده اولیه طرح استفاده از پوشش سنتی به عنوان لباس رسمی برای اولین‌بار در استان هرمزگان شکل گرفت، گفت: جنبه‌های مختلف اجرای طرح استفاده از پوشش سنتی به عنوان لباس رسمی در ادارات در سطح استان مورد بررسی قرار گرفت، پس از آن طرح به استانداری ابلاغ و در نهایت مورد تائید مدیر کل مد و لباس وزارت ارشاد و وزیر ارشاد قرار گرفت. مشاور امور بانوان رئیس جمهور هم از آن استقبال کرد. تا این که در روز ملی خلیج فارس، اجرای طرح کلید خورد. روزی که در آن کارمندان زن به منظور پاسداشت روز ملی خلیج‌فارس با لباس‌های سنتی در ادارات حضور یافتند. از آن زمان تا امروز این طرح در حال اجراست و بیشتر بانوان هرمزگانی در شهرهای مختلف استان از این رویداد خرسند هستند، چرا که به گفته بسیاری از آنان پوشیدن لباس‌های سنتی اصیل جنوبی و بندری ـ که هم زیبایی خاصی دارد و هم متناسب با شرایط اقلیمی استان است ـ آنها را به هویت تاریخی‌شان نزدیک تر کرده است.

مدیر کل فرهنگ و ارشاد استان هرمزگان با بیان این که اجرای این طرح در جهت حمایت از کالای ایرانی نیز است، تصریح می‌کند: این طرح کمک قابل توجهی به اشتغال هرمزگان خواهد کرد و با اجرای آن برای هزاران نفر اشتغال ایجاد خواهد شد. با عرضه لباس‌های سنتی اصیل جنوبی و بندری، هم معیشت این بانوان تامین و هم بانوان دیگر از لباس‌های بومی و محلی استان خود بهره مند می‌شوند. همچون بانوان سیستان و بلوچستانی که با لباس محلی خود در دانشگاه حضور می‌یابند، بانوان هرمزگانی نیز از این مزیت برخوردار خواهند شد.

فرخنده جلالی، کارشناس مد و لباس اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان هرمزگان، اما هدف اصلی از اجرای این طرح را احیای اصالت لباس سنتی مردم استان می‌داند و نسبت به روند فزاینده رویکرد مردم به لباس‌های غیرسنتی و تقلیدی هشدار می‌دهد. او به جام‌جم می‌گوید: در حال حاضر پوشش بیشتر زنان استان هرمزگان از حالت سنتی بودن خارج شده و در آن تحریف‌هایی صورت گرفته است. آنچه هم‌اکنون به عنوان پوشش یک بانوی بندری در اجتماع قابل مشاهده است در واقع سنخیتی با پوشش بانوان اصیل بندری ندارد. پوشش بانوان اصیل ما لباس‌های نازک و بدن نما نیست.

جلالی می‌گوید: پوششی که امروزه به عنوان پوشش بانوان بندری در اجتماع رایج شده در واقع پر از تحریف‌هایی است که به مرور زمان در آن به وجود آمده است. برای جلوگیری از رشد این تحریف‌ها و بازگرداندن پوشش بانوان اصیل، طرح استفاده از پوشش سنتی به عنوان لباس رسمی در ادارات پیشنهاد داده شد.

این طرح می‌تواند به دو صورت به اجرا درآید. در برخی مجامع رسمی به شکل کاملا اصیل و در برخی مجامع رسمی به صورت طرح‌هایی جدید که الهام گرفته از سنت‌های اصیل پوششی هرمزگان باشد. این طرح که در آن برای آقایان هم پوشش‌های اصیل هرمزگانی در نظر گرفته شده مورد توجه مسئولان استانی و کشوری قرار گرفت و هم اکنون به دنبال تثبیت و رشد آن هستیم.

راضیه بوستانی جام‌جم