جام‌جم در گفت‌وگو با دکتر محمدصادق کوشکی بررسی کرد

راز تلاش آمریکا برای حضور در سوریه

حالا که داعش تا اندازه زیادی تضعیف شده است، آمریکا از آموزش و تجهیز نیروی 30 هزار نفری در سوریه برای مقابله با داعش و خطر بازگشت آن سخن می‌گوید. هر چند در پاسخ به واکنش‌های منفی دیگر کشورها، مقام‌های آمریکایی این ادعای خود را اصلاح کردند و هدف از تجهیز و آموزش نیروهای مورد نظر خود را مقابله با دولت سوریه اعلام کردند، اما به نظر می‌رسد آمریکا از طرح خود اهداف دیگری را دنبال می‌کند. در این زمینه با دکتر محمدصادق کوشکی، استاد دانشگاه تهران و کارشناس مسائل غرب آسیا گفت‌وگو کردیم.
کد خبر: ۱۱۱۵۴۴۷
راز تلاش آمریکا برای حضور در سوریه

ایالات متحده از طرح ایجاد نیروی 30 هزار نفری در شمال سوریه و تجهیز و آموزش این نیروها چه اهدافی را دنبال میکند؟

بررسی مدلها و طرحهایی که از طرف آمریکاییها برای تجزیه کشورهای بزرگ منطقه غرب آسیا و بازطراحی آنها ارائه شده است؛ برای مثال مدلی که زیر نظر سرهنگ رالف پیترز طراحی شده نشان میدهد آمریکا بر اساس اهدافی که برای 30 سال آینده ترسیم کرده بهطور جدی دنبال تجزیه و جغرافیای جدیدی در این منطقه است. در این الگوها سوریه، ترکیه و عراق دچار تغییراتی خواهند شد و بخشهایی از ترکیه، سوریه، عراق و ایران، کردستان بزرگ را تشکیل خواهند داد.

آمریکاییها تا چه اندازه در تحقق اهدافشان موفق بودهاند؟

آمریکاییها در واقع توانستند این موضوع را به عنوان یک آرمان نزد برخی کردها در ترکیه و عراق و سوریه جا انداخته و براساس پشتیبانی صهیونیستها از مدل ایجاد کردستان بزرگ، بخشی از هدف آمریکا در ایجاد بحران سوریه، تجزیه و بازطراحی منطقه و مشخصا جدا کردن بخش کردنشین سوریه از این کشور است. بر اساس مدل آمریکایی که بخشی از کردها آن را تعقیب کردهاند، حدود یکسوم از شمال ترکیه، یعنی از نزدیکی حلب تا قسمت شمالی رود فرات تا مرز عراق، تحت عنوان منطقه کردنشین باید به خودمختاری کامل برسد و حتی برای الحاق به بخشهای کردنشین عراق، ترکیه و ایران، باید تجزیه شود تا کردستان بزرگ تشکیل شود.

رژیم صهیونیستی چه منافعی در تجزیه بخش کردنشین سوریه و تشکیل کردستان بزرگ دارد؟

ایجاد چنین منطقهای شبیه آنچه در اقلیم کردستان عراق شکل گرفته، میتواند جای پای محکمی را برای صهیونیستها باز کند. همانگونه که منطقه اقلیم کردستان متأسفانه عملا به زمین بازی رژیم صهیونیستی تبدیل شده، این امکان وجود دارد که آمریکاییها با ایجاد یک منطقه اقلیم کردی در شمال سوریه، این منطقه را نیز به زمین بازی صهیونیستها تبدیل کنند. این امر بشدت مورد تمایل صهیونیستهاست، چرا که آنها عملا از جنوب، از سمت جولان و از شمال، از منطقه کردنشین، دولت سوریه را تحت فشار قرار خواهند داد و در واقع، دشمن جدی خود را مهار خواهند کرد. از این رو، جدا کردن منطقه شمالی سوریه برای آمریکاییها اهمیت شایانی دارد تا این منطقه را تحت عنوان اقلیم کردنشین و همانند الگوی اقلیم کردستان عراق، به پایگاهی برای رژیم صهیونیستی تبدیل کند.

دولت ترکیه در گذشته از نیروهای مخالف دولت سوریه و حتی از نیروهای تکفیری-تروریستی حمایت میکرد. اکنون چرا ترکیه نسبت به تلاش آمریکا برای تشکیل نیرو در شمال سوریه واکنش شدیدی نشان داده و حتی تهدید به حمله نظامی میکند؟

ترکیه دچار یک تناقض شده است. از یک سو تمایل دارد از گروه تروریستی در سوریه حمایت کند، البته نه با شدت قبل و از سوی دیگر میترسد با حمایتش، خود یکی از قربانیان این گروهها شود. ترکیه به این نتیجه رسیده، گرچه حمایت از گروههای تروریستی، فشار بر دولت سوریه را افزایش میدهد، اما تشویق کردهای تجزیهطلب را نیز در پی خواهد داشت؛ کردهایی که چشم طمع به خاک ترکیه دارند. به همین دلیل، دولت ترکیه در این معضل گرفتار شده است. از سوی دیگر ترکیه میخواهد کردهای تجزیهطلبی را که از طرف آمریکا و غرب حمایت میشوند، مهار کند و از سوی دیگر قصد دارد حمایت از گروههای مسلح را در سوریه به نوعی ادامه دهد. به باور ترکیه، این گروهها در آینده سوریه نقش ایفا خواهند کرد و ترکیه باید آنها را در مشت خود بگیرد تا آنها را بهعنوان بازیگران خود در آینده سوریه زیر نفوذ داشته باشد. حالا ترکیه در این دوگانگی، تلاش میکند با بازی سیاسی، هم نیروهای معارض سوری را به عنوان ذخیره آینده در مشت خود داشته باشد و هم تجزیهطلبان کرد را که از سوی آمریکا، غرب و صهیونیستها حمایت میشوند، مهار کند. اما ترکها هنوز راهحل قطعی برای این دوگانگی پیدا نکردهاند.

پس تهدید ترکها به حمله نظامی به شمال سوریه و تجمع نیروهای نظامیاش در مرز سوریه یک حرکت نمایشی است؟

ترکیه هیچگاه نخواسته یا نتوانسته کاملا از ابزار نظامی استفاده کند. ترکها تلاش کردهاند از ابزار نظامی بیشتر به عنوان یک مکمل و به نوعی نمایش قدرت بهره ببرند. مصالح ترکیه در این نیست که وارد یک جنگ تمامعیار در سوریه شود. آنها تلاش کردهاند با وارد شدن در جنگهای مقطعی و کوتاهمدت، به ایراد فشار و گرفتن امتیازهای سیاسی بپردازند.

در این میان، تقابل آمریکا و ترکیه که هر دو عضو ناتو هستند به کجا خواهد انجامید؟

به هر حال، ترکها تمایل آمریکاییها را برای تقویت کردها و ایجاد منطقه خودمختار در سوریه کاملا مخالف امنیت ملی خود میدانند. آمریکاییها تاکنون موفقیتی جدی در سوریه نداشتند. به نظر میرسد آنها با توجه به توافقاتی که با روسها بر سر ایجاد منطقه خودمختار در سوریه مشابه الگوی اقلیم کردستان عراق داشتهاند، اصرار زیادی بر تحقق این امر دارند. اما اینکه در عمل تا چه اندازه موفق خواهند بود، جای پرسش دارد. البته ترکیه هم در جایگاهی نیست که بتواند جلوی آمریکا ایستادگی کند، ولی به نوعی تلاش میکند مدل و نقشه آمریکاییها اجرا نشود.

واکنش دولت سوریه به این تحولات چگونه خواهد بود؟

دولت سوریه به دخالت خارجی تمایلی ندارد. بویژه اینکه بر اساس طرح آمریکا باید یکسوم خاکش را از دست بدهد. از سوی دیگر، سوریه میداند در صورت دخالت ترکیه و ورودش به شمال سوریه، این ورود تا مدت زیادی ادامه خواهد داشت. در واقع، ترکها به قصد ماندن وارد سوریه میشوند تا به عنوان مثال، نیروهای تروریستی را که در ادلب ساکن شدهاند به عنوان بازوی خود در آینده سیاسی سوریه حفظ کند. اما دولت سوریه در جایگاهی نیست که بتواند هم با کردها و هم ترکیه مقابله کند. بر این اساس به نظر میرسد دولت سوریه تلاش دارد بدون این که خود درگیر شود، در یک فضای سیاسی-نظامی از طریق ترکیه، کردها را مهار کند و برعکس با انداختن کردها به جان ارتش ترکیه، آنها را دچار فرسایش کند و بهاین صورت این دو نیروی مخالف دولت سوریه مهار شوند.

کمیل انتظاری

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها