مخاطرات همه‌پرسی کردستان برای منطقه

امروز که منطقه خاورمیانه از بحران و معضل چند ساله داعش در حال رهایی است، مجددا در بحران جدیدی در منطقه کردستان فرو می‌رود که حداقل تاثیر و تحریک‌کنندگی آن در چهار کشور ایران، ترکیه، عراق و سوریه تا مدت‌ها ادامه خواهد یافت.

به نظر می‌رسد حال که اسرائیل با حمایت مستقیم از داعش و از بین بردن زیرساخت‌ها در کشورهای همسایه خود نتوانسته جریان مقاومت اسلامی را در منطقه تضعیف کند و حتی روی خاکستر جریان داعش جایی برای نفوذ اسرائیل وجود ندارد، باید جریان داعش مانند جدیدی در منطقه به وجود آید تا تداوم بی‌ثباتی و ناامنی، مجال و مامنی را فراهم کند تا اسرائیل بتواند امنیت لرزان خود را چند صباحی دیگر تامین کند.

همه‌پرسی کردستان مخاطرات زیادی را برای منطقه در پی‌دارد که بیشترین آنها متوجه کردهای کردستان عراق و شخص مسعود بارزانی است. در واقع بارزانی 71 ساله که تقریبا به آخر خط رسیده با این اقدام خود میراث ناامنی، جنگ و خونریزی را برای نسل‌های بعد از خود بر جای می‌گذارد. ترکیه که با زندانی کردن عبدالله اوجالان، رهبر کردهای آن کشور، مواجهه نظامی را بر مقابله با مخالفت کردها انتخاب کرده با مستقر کردن نیروهای نظامی خود در مرزهای کردستان عراق، راه هرگونه مصالحه‌جویی را بر دولت مستقل کردستان بسته است.

ایران در حمایت از عراق یکپارچه، تمام مرزهای هوایی و زمینی خود را بست و واکنش تندی نسبت به برگزاری رفراندوم نشان داد. مسلما هماهنگی و همکاری دو کشور ترکیه و ایران در مقابله با استقلال کردستان که مهم‌ترین راه‌های ارتباطی با جهان خارج و همچنین منشأ تامین منابع اقتصادی برای این اقلیم هستند، شرایط بسیار سخت و کشنده‌ای برای مردم کردستان عراق به وجود خواهد آورد.

شرایط در طرف کردهای سوریه هم کاملا ناامن و شکننده است، گرچه دولت مرکزی سوریه در شرایط حاضر بر کردهای سوریه که به دنبال استقلال هستند، نفوذ چندانی ندارد ولی حضور مستقیم نظامی ترکیه در آن منطقه عملا تحرک آنها را برای نزدیکی به کردستان عراق محدود کرده است.

در این میان آمریکا گرچه مخالفت خود را از قبل با همه پرسی استقلال کردستان اعلام و این اقدام را گامی منفی برای روند مبارزه با داعش تلقی کرده بود، ولی اکنون با برگزاری رفراندوم و در مواجهه سه کشور عراق، ترکیه و ایران با خود مختاری کردستان، مسلما جانب رژیم اسرائیل را در حمایت از کردستان
خواهد گرفت تا دور جدیدی از خشونت‌ها و درگیری‌ها در این منطقه شروع شود و به نوعی محور توجه مقاومت از ظلم‌ها و اشغالگری‌های رژیم صهیونیستی به این منطقه جلب شود.

در واقع آمریکا که در چارچوب سیاست خاورمیانه‌ای خود الویت اول را برای حفظ و تامین امنیت اسرائیل گذاشته است، وجود یک بحران جدید را آن هم در کانون محور مقاومت علیه اسرائیل به عنوان یک فرصت تلقی کرده و در دامن زدن به این موضوع از هیچ تلاشی فروگذاری نخواهد کرد.

بویژه این‌که در چارچوب سیاست خاورمیانه جدید و تقویت جریان داعش که به دنبال ایجاد نظام سیاسی وابسته به غرب و متحد اسرائیل در سوریه و همچنین تضعیف جریان حزب‌الله در لبنان است و همچنین روی کار آوردن رژیمی وابسته به غرب در عراق، ناکام مانده است.

بنابراین گرچه همه پرسی استقلال کردستان برای بارزانی 71 ساله و مردم آن منطقه رویایی چندین ساله بوده که وارد فاز جدی شده است، اما عدم توجه به تمام راه‌حل‌های مصالحه‌جویانه و حرکت در مسیر خلاف منافع همه کشورهای همسایه و همراهی و هماهنگی با رژیم اسرائیل، شرایط زندگی را برای مردم کردستان عراق سخت‌تر خواهد کرد.

دکتر غلامرضا کریمی

استاد دانشگاه خوارزمی