چرخش سیاست امارات نسبت به ایران

چرا یوسف العتیبه سفیر امارات متحده عربی در واشنگتن مواضع امارات را بیان می‌کند و تا چه اندازه دیدگاه‌های او بیانگر نگاه حاکمان امارات است؟

اماراتی‌ها سخنگوی وزارت خارجه ندارند تا درباره مواضع کشورشان اظهار نظر کند. معمولا مواضعشان را شیخ عبدالله، وزیر خارجه یا انور قرقاش، وزیر مشاور یا نمایندگان آنها در نیویورک یا کشورهای موثر بیان می‌کند.

یکی از مهم‌ترین مسائلی که در میان ایمیل‌های العتیبه فاش شده، تلاش او برای برقراری روابط میان امارات و رژیم صهیونیستی است. به نظر شما چرا امارات می‌خواهد به رژیم صهیونیستی نزدیک شود؟

به نظرم این مسأله بیشتر در جهت سیاست‌های خصمانه آمریکا به منظور ایجاد تفرقه در منطقه و نزدیک کردن رژیم صهیونیستی با کشورهای منطقه برآمده است. حتی روابط پنهان سعودی‌ها با اسرائیل دیگر بر کسی پوشیده نیست. به نظر می‌رسد این رفتار امارات را بیشتر باید در چهارچوب القائات لابی صهیونیست و لابی آمریکا دید.

امارات متحد اصلی عربستان سعودی در حمله نظامی به یمن است. این درحالی است که آنها ایران را به دخالت در امور کشورهای منطقه و بر هم زدن آرامش منطقه متهم می‌کنند. اماراتی‌ها برای دستیابی به چه منافعی به دخالت در امور کشورهای منطقه مانند یمن می‌پردازد؟

امارات تا پیش از بحران‌های یمن و بحرین روابط خوبی با ایران داشت. حتی در موضوع جنگ تحمیلی موضع مستقل نسبتا بی‌طرفی گرفت. این کشور از نظر تاریخی روابط حسنه‌ای با ایران داشته است و جمعیت قابل توجه‌ای از ایرانیان در این کشور سکونت و کار می‌کنند. در واقع، اماراتی‌ها فرصت بیشتری برای آشنایی با فرهنگ و خصوصیات رفتاری ایرانی‌ها داشته‌اند. بیشترین پروازهای ما به مقصد امارات است و همچنین همکاری‌های اقتصادی ما با امارات جایگاه ممتازی داشته و دارد. اما در یکی دو سال گذشته امارات به گونه‌ای غیر قابل تصور منافع و روابط خود را به دولت سعودی گره زده است. در حالی که جمهوری اسلامی انتظار داشت با تقویت ریشه‌های مردمی میان دوکشور بتواند روابط گسترده خود با امارات را به نفع ثبات در منطقه پیش ببرد.

ولی متأسفانه با توجه به سیاست‌های غیرقابل قبول امارات در همکاری با سعودی‌ها و دنباله‌روی از آنها، هم وجهه امارات لطمه زیادی خورد و هم شرایط و جایگاه آنها در منطقه تنزل کرد. امارات می‌توانست الگوی عمان و تا حدی کویت و حتی قطر را در پیش بگیرد. هنوز هم برای این کار دیر نشده است.

چرا امارات مانند قطر مستقل رفتار نمی‌کند و تابع سیاست‌های حاکمان عربستان است؟‌

به نظر می‌رسد امارات مرتکب اشتباه بزرگی شده است. آنها بدون توجه به توانمندی‌های ایران و بدون توجه به این که منافع امارات در تقویت رابطه با ایران است همکاری و پیوندهای خود را با عربستان به گونه‌ای برقرار کرده که عملا با سایر کشورها مانند قطر نیز دچار مشکل شده است. به نظر می‌رسد امارات این سیاست‌ها را تحت تأثیر سعودی‌ها در پیش گرفته است و متضرر اصلی، خود دولت امارات خواهد بود.

به نظر شما اگر چرخشی در روابط ایران و عربستان صورت بگیرد، امارات نیز از سعودی‌ها پیروی می‌کند؟

شاید هنوز زود باشد بر اساس چند اتفاق درباره چرخش عربستان قضاوت کنیم. با وقوع دو حرکت مقطعی نمی‌توان گفت چرخشی در رفتار یک کشور به وجود آمده است. ولی به هر حال، دیر یا زود عربستان ناچار به تغییر مواضع خود خواهد بود. چرا که عربستان توان رقابت و رویارویی با ایران را ندارد و سیاست کارشکنی پاسخ نمی‌دهد و عربستان در بلندمدت نمی‌تواند این فضا را تحمل کند و ناچار می‌شود طی یکی دو سال آینده از مواضع خصمانه علیه ایران تنزل کند. بنابراین کشورهایی مانند امارات که سرنوشت سیاسی خود را با سیاست‌های سعودی پیوند زدند، متضرر خواهند بود. بنابراین هم ما و هم اماراتی‌ها نباید منتظر چرخش عربستان بمانیم و اماراتی‌ها بهتر است همین حالا سیاست‌های خود را اصلاح کنند.