ماه مبارک رمضان در خراسان جنوبی نیز همچون سایر نقاط کشورمان با آداب و رسوم خاصی همراه است. خراسانی‌ها این ماه را که در گویش بیرجندی به آن «رمضو» گفته می‌شود، از آخرین روزهای شعبان، به پیشواز آن رفته و حتی در گذشته خانواده‌ها در شبی که احتمال رویت هلال ماه می‌رفت، با آب و آیینه و سبزه، راهی پشت بام می‌شدند تا آغاز هلال ماه را به چشم خود ببینند.
کد خبر: ۱۰۴۲۷۷۸
خراسان جنوبی و ماه مبارک رمضان

«آیین رمضوخوانی» نیز که با سه هدف خبررسانی برای ماه رمضان، ایجاد شور و نشاط بین مردم و جمع‌آوری نذورات مردمی برگزار می‌شود، در شهرها و روستاهای بیرجند، قائن، نهبندان و سربیشه مرسوم است. نحوه اجرای آن نیز به این ترتیب بوده که در شب‌های ماه مبارک رمضان پس از نماز و افطار، عده‌ای از پسران نوجوان و جوان در دسته‌های چهار تا شش نفری به در خانه‌های همسایه‌ها و بویژه توانگران و اغنیا رفته و به امید گرفتن تنقلات یا وجه نقد، اشعاری خاص می‌خواندند که در اصطلاح محلی به آن رمضانی یا رمضونی می‌گویند.

مراسم کفچلزی (کفگیرزنی) یکی از مراسمی است که در شب بیست و هفتم ماه مبارک رمضان در خراسان جنوبی (مصادف با شب قصاص ابن ملجم مرادی) انجام می‌شود. کفچلزی به این صورت است که زنان و دختران هرکدام یا هر دو نفر با هم یک سبد یا قلبیری را که پارچه‌ای درون آن انداخته بودند برداشته و در آن یک آینه، یک شانه، یک سرمه‌دان و قرآن می‌گذاشتند و یک کفچلز (کفگیر یا ملاقه یا قاشق) به دست دیگر گرفته و به در خانه‌هایی که از پیش در نظر گرفته‌اند، می‌روند، در حالی که صورت خود را چنان در چادر پنهان می‌کنند که دیده و شناخته نشوند. به در هر خانه‌ای که می‌رسند با کفچلز چند بار با فواصل کوتاه به در خانه می‌کوبند و بدان وسیله حضور خود را اعلام می‌کنند. بانوی خانه به دم در آمده، سبد آنها را گرفته و ابتدا برای تیمن و تبرک شانه را بر می‌دارد و به موهای خود می‌کشد. بعد سرمه‌دان را به دست گرفته و چشم‌هایش را با سرمه سیاه می‌کند. آنگاه آینه را برداشته و چهره خود را در آینه نگاه می‌کند. بعد آنها را با مبلغی پول داخل سبد می‌گذارد و به صاحبش می‌دهد.

مراسم «طبل زنی» نیز جهت آگاه کردن مومنان در هنگام سحر در شهرستان طبس رایج بوده است. اکنون طبالان در طبس هنوز منادیان بی رقیب سحرخیزان هستند و با خلوص نیت به این کار عشق می‌ورزند و این آیین مذهبی را زنده نگه می‌دارند.

در این ماه مبارک رمضان کودکان نیز سرگرمی‌های خود را دارند و یکی از بازی‌های مرسوم در میان کودکان و نوجوانان خراسانی در این ماه بازی «رمضان ا… ا… رمضان» است. این بازی در مناطقی همچون شاهرود، قم، کاشان، یزد، خراسان جنوبی، کرمان و سیستان و بلوچستان و بیشتر در روستاها انجام می‌شود. مراسم جمع‌خوانی قرآن کریم (دوره قرآن)، در منازل و مساجد با حضور فردی که در خواندن قرآن تبحر دارد، ـ‌ ملا ـ‌ نیز همچنان رایج است. معمولا کسی که در این دوره سوره «الرحمن» یا «یس» به وی رسیده باشد مردم را با خرما یا شیرینی پذیرایی می‌کند و کسی که به او سوره «توحید (قل هوا…)» رسیده باشد روز عید فطر باید یک آش درست کند که به آن آش «قل هوا…» می‌گویند.

محمد قربانی

جام‌جم خراسان جنوبی

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها