لاک پشتی ، تشریفاتی با چشم اندازی روشن!

به گزارش جام‌جم آنلاین، انجمن‌های دوستی در ایران به طور رسمی عمرشان شاید حدود یک دهه و قدری بیشتر باشد،‌ تشکل‌هایی مردم نهاد که ما در این گزارش می‌خواهیم بدانیم دقیقا در ایران و خارج از مرزها چه شرایطی دارند، البته دیدگاه‌ها متفاوت است، برخی معتقدند این انجمن‌ها صرفا تشریفاتی هستند و هیچ گونه فعالیتی ندارند و گروهی می‌گویند اگرچه حرکت این انجمن‌ها لاک پشتی است اما چشم اندازی روشن را پیش رو دارند و در این سال‌ها اقدامات خوبی انجام داده‌اند.

شاید نخستین پرسش این باشد که انجمن‌های دوستی با چه هدفی تشکیل می‌شوند و چه کارکردهایی دارند، واقعیت این است که تحولات دهه‌های اخیر در عرصه بین‌المللی نشانگر این واقعیت است که نقش جریان‌ها و نهاد‌های مردمی و تشکل‌های غیر رسمی در معادلات جهانی رو به گسترش است، نکته‌ای که سیدجواد قوام‌ شهیدی، مدیرکل سابق امور ایرانیان خارج از کشور که این روزها مسئولیت سفارت ایران در گرجستان را هم پذیرفته بر آن تاکید دارد.

قوام شهیدی به جام‌جم آنلاین گفت: در کشورهای پیشرفته، انجمن‌های دوستی به عنوان یک تشکل مردم نهاد، یک دیپلماسی در سایه ی بسیار قوی و تاثیرگذار هستند.

او ادامه داد: تجربه من و آنچه دیده و مطالعه کردم نشان می‌دهد که حتی در برخی کشورها فعالیت‌هایی که انجمن‌های دوستی شان انجام می‌دهند از یک سفارتخانه هم بیشتر و تاثیرگذارتر بوده است.

اما قوام شهیدی با تاکید بر این که نظر شخصی اش این است که در ایران این انجمن‌ها چندان فعال نیستند، گفت: دلایل متعددی وجود دارد که باعث می‌شود من معتقد باشم حضور و فعالیت این انجمن‌ها صرفا تشریفاتی است، نخست آن که سیکل ثبت و تشکیل این انجمن‌ها بسیار طولانی و پیچیده و دارای ملاحظات مختلف و متعدد است و باعث می‌شود تا عملا اتفاق خاصی رخ ندهد.

این کارشناس افزود: از طرفی بخشی از فعالیت‌های انجمن‌های دوستی ایران با سایر کشورها خواسته یا ناخواسته متاثر از مسائل سیاسی و بین‌المللی است و همین باعث می‌شود که دایره فعالیت آنها همواره با فراز و فرود همراه باشد و از طرفی چندان دامنه وسیعی را در بر نگیرد.

اما این تنها یک طرف سکه است، روی دیگر سکه را دکتر رضا سیدان، نایب رئیس شورایعالی هماهنگی انجمن‌های دوستی ایران با سایر کشورها به ما نشان داد. این دکترای جامعه شناسی که خودش سال‌ها در انجمن دوستی ایران و هند فعالیت داشته، معتقد است اگرچه فعالیت انجمن‌های دوستی در ایران لاک پشت وار بوده است اما چشم اندازی روشن دارد.

سیدان به جام‌جم آنلاین گفت: اکنون ما 75 انجمن دوستی ایران با سایر کشورها به طور رسمی و ثبت شده داریم. او در پاسخ به این پرسش که واقعا چه تعداد از این انجمن‌ها فعال هستند گفت: تقریبا می‌توانم بگویم نیمی از آنها فعال هستند، ما هنوز خیلی کار داریم تا بتوانیم به نهادهای مشابه خود در دیگر کشورها برسیم اما این دانه‌ای که کاشته شده امروز نهال و درختی جوان است که چشم اندازی سبز ، پربار و روشن دارد.

سیدان تاکید کرد: در جامعه متمدن امروز، نقش تشکل‌های مردم نهاد بسیار پررنگ شده است، ما به عنوان یک نهاد مردمی درب هیچ خانه مسئولی را نمی‌زنیم و با همین بضاعت اندک مان توانسته ایم تاکنون برنامه‌های متعدد فرهنگی و هنری و حتی اقتصادی را میان ایران و دیگر کشورها برگزار کنیم.

سیدان ادامه داد: برگزاری هفته‌های فرهنگی، بزرگداشت روزهای ملی، سفرهای استانی، هماهنگی سفیران دیگر کشورها برای مشارکت در برنامه‌ها و سفرها از جمله اقداماتی است که ما بارها و بارها انجام داده ایم، بسیاری از تجار و بازرگانان به واسطه معرفی ما اکنون کارهای خوبی در حوزه روابط اقتصادی با دیگر کشورها انجام می‌دهند، همچنین ایرانیان خارج از کشور نیز جزء جامعه هدف ما بوده‌اند، تشویق آنها به بازگشت و سرمایه‌گذاری در داخل از جمله برنامه‌های دیگر ماست.

به گفته نایب رئیس شورایعالی هماهنگی انجمن‌های دوستی ایران با سایر کشورها، یکی از برنامه‌های جدی این انجمن‌ها مساله محیط زیست و دغدغه‌های مشترک جهانی است، دعوت از سفیران کشورها برای درختکاری و حک شدن نام آن‌ها روی درخت‌ها و برنامه‌هایی از این دست در حوزه سلامت و محیط زیست نیز توسط انجمن‌ها برگزار می‌شود یا مساله خواهرخواندگی شهرهای ایران با شهرهای دیگر کشورها هم مورد پیگیری ماست.

البته خود سیدان هم در پایان صحبت هایش تاکید دارد که هنوز تا شناخته شدن و تاثیرگذاری انجمن‌های دوستی در میان مردم و حتی مسوولان راه بسیاری باقی است و باید با استفاده از رسانه‌ها و انعکاس برنامه‌ها نقش این انجمن‌های دوستی را در دیپلماسی عمومی بیش از پیش نمایان کرد تا بتوانند بهتر نقش آفرینی کنند.

سینا علیمحمدی / جام جم آنلاین