انتقال آب کارون در انتظار رأی کمیته حقیقت یاب

به گزارش جام‌جم، طرح انتقال آب کارون به برخی استان‌های مرکزی همچون اصفهان، یزد، کرمان و قم سال‌هاست از سوی مسئولان این استان‌ها مطرح و پیگیری می‌شود. در این میان مردم، کارشناسان و مسئولان استان چهارمحال و بختیاری به عنوان مبدا و خوزستان به عنوان مقصد نهایی کارون، همواره با این طرح مخالفت کرده و اجرای آن را باعث آسیب خوردن جدی به استان‌های خود عنوان کرده‌اند؛ اعتراضاتی که به توقف گاه و بیگاه اجرای طرح انتقال منجر شده است. گرچه در آن سو علاقه‌مندان اجرای طرح نیز بیکار ننشسته و به دنبال عملی کردن طرح خویش هستند، اما هر چه هست این کشمکش تا جایی ادامه یافته که ظاهرا قرار است یک کمیته حقیقت‌یاب تکلیف انتقال یا عدم انتقال آب کارون را روشن کند.

انتقال آب مشکلی را حل نمی‌کند

مهدی قمشی، رئیس دانشکده علوم آب دانشگاه چمران اهواز درباره ضررهای اجرای طرح‌های متعدد انتقال آب از سرشاخه‌های کارون، به جام‌جم می‌گوید: اجرای این طرح‌ها موجب کاهش میزان آورد آب، عدم تامین حقابه تالاب‌ها و رودخانه‌ها و کاهش کیفیت آب در پایین دست رودخانه‌ها شده و استان خوزستان را با مشکلات اساسی بویژه در بخش محیط زیست مواجه خواهد کرد.

به عقیده وی، انتقال آب مشکلی را در حوضه مقصد (یعنی استان‌های فلات مرکزی) حل نخواهد کرد، زیرا شرایط جغرافیایی استان‌های فلات مرکزی سبب می‌شود میزان تبخیر و تعرق افزایش یابد و بخش زیادی از آب از بین برود.

رئیس دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه چمران به طرح‌های انتقال آب «کوهرنگ ‌ـ 1»، «کوهرنگ ‌ـ2 »، چشمه لنگان و خدنگستان اشاره کرده و می‌افزاید: همان طور که این طرح‌ها نتوانستند زاینده رود را پرآب و گاوخونی را زنده کنند، با اجرای طرح‌های مخرب «کوهرنگ ـ3 » و بهشت‌آباد (طرح‌های انتقال آب کارون) نیز این اتفاق نخواهد افتاد.

این کارشناس مسئول در تشریح بیشتر به اجرای پروژه کوهرنگ ـ 3 به عنوان یکی از جدیدترین طرح‌های انتقال آب کارون اشاره و تصریح می‌کند: ساخت تونل کوهرنگ ـ 3 اغلب چشمه‌های استان چهارمحال و بختیاری را خشک کرده و مردمی را که با استفاده از منابع آب زیرزمینی و چشمه‌ها روزگار می‌گذراندند، با مشکلات اساسی مواجه کرده است و قطعا ساخت تونل بهشت آباد با طول 65کیلومتر بر حجم مشکلات خواهد افزود.

وی می‌افزاید: اکنون در هیچ استانی کمبود آب شرب نداریم و اگر استان‌های یزد و کرمان دچار مشکل کم‌آبی شده‌اند به دلیل توسعه بیش از حد کشاورزی است، حتی استان اصفهان نیز نیاز به آب بیشتر ندارد و درخواست آب بیشتر، زیاده خواهی و برای توسعه کشاورزی و صنعت است.

واقعیت بزودی روشن می‌شود

از سوی دیگر، علی ساری، نماینده مردم اهواز در مجلس به جام‌جم می‌گوید: گرچه ایمان داریم استان‌های فلات مرکزی هیچ گونه نیازی به آب شرب ندارند، ولی برای اثبات ادعای خودمان و روشن شدن واقعیت بر همگان، کمیته حقیقت یاب تشکیل شده و بررسی میزان آب مورد نیاز برای مصارف شرب و میزان آب موجود این استان‌ها را در دستور کار خود قرار داده است.

وی با بیان این که نمی‌شود برای تامین آب برخی استان‌ها رودخانه و اکوسیستمی را به صورت کامل از بین برد و حیات مردمان مناطق دیگر را به مخاطره انداخت، می‌افزاید: میزان انتقال آب باید در حدی باشد که به حوضه مبدا و مقصد آسیبی وارد نشود. با توجه به کاهش میزان بارندگی و تغییر نوع بارش‌ها از برف به باران در سرشاخه‌های کارون و ایجاد مشکلات زیست‌محیطی بسیار در پایین دست این رودخانه، قطعا کارون ظرفیت طرح انتقال آب دیگری را ندارد و این موضوع نیز در کمیته مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

این نماینده مجلس با بیان این که گذشته از مشکلات محیط زیستی، برای تامین آب شرب نیز در خوزستان با مشکل مواجه‌ایم، تاکید می‌کند: اولویت ما تامین آب مورد نیاز استان خوزستان است ؛ زیرا اکنون تامین آب مورد مصرف مردم استان به چالشی بزرگ تبدیل شده است. متاسفانه با توجه به مشکلات موجود، مدیران در استان‌های فلات مرکزی اصرار به توسعه کشاورزی و کاشت محصولات آب بردارند، در صورتی که استان خوزستان سال هاست برای تامین آب مورد نیاز کشاورزان خود با مشکل مواجه است.

در هر حال، از آنجا که علاوه بر مسئولان دو استان خوزستان و چهارمحال و بختیاری، بسیاری از کارشناسان جامع‌نگر محیط زیست نیز با اجرای طرح‌های انتقال آب بین حوزه‌ای مخالفند، باید منتظر اظهارنظر دولت و وزارت نیرو نیز در این باره بود. زیرا بی‌شک مسئولان ارشد در وزارت نیرو خصومت یا دلبستگی شخصی با استان خاصی نداشته و احتمالا برای تصمیم خود پشتوانه علمی و مطالعاتی دارند؛ امری که متاسفانه امکان مطرح کردن آن با مسئولان وزارت نیرو فراهم نشد، لذا باید در انتظار اعلام نظر کمیته حقیقت‌یاب ماند.

نگار نخلی - جام‌جم خوزستان