انقلاب اسلامی، گذار و تجربه دهه چهارم

اگرچه در جهان مکاتب فکری توانسته بودند حرکت‌هایی را ایجاد کنند از قبیل کمونیسم، کاپیتالیسم یا لیبرالیسم و غیره اما این اتفاق که به نام آموزه‌های دینی و با یک پرچم ارزشی بخواهد شکل بگیرد و جریان ساز شود تا آن زمان غیرقابل تصور بود.

اما از نگاه استکبار جهانی این تمدن جدید اسلامی شکل گرفته در ایران با توجه به مشترکاتی که بین کشورهای منطقه خاورمیانه وجود دارد، بی شک الگویی خطرناک می‌توانست باشد. الگویی تاثیرگذار و حرکت آفرین در کشورهای منطقه که زخم دار سالیان استعمار و استکبار بودند و هستند.

انقلاب ایران، الگویی فرا اسلامی

بعد از رنسانس اندیشه ای مطرح شد که دین نمی‌تواند عامل حرکت باشد لذا عرصه دین باید به حوزه فردی محصور شود و در مسائل اجتماعی و قراردادهای سیاسی بایستی دین کنار رود. اما جامعه‌شناسان غربی اذعان دارند با انقلاب اسلامی آنچه مجددا مطرح شد هویت دینی بود. هویت دینی تا جایی که « ارنست کاردینال » در نیکاراگوئه عنوان کرد با الگوبرداری از انقلاب اسلامی ایران به مسائل اجتماعی و سیاسی نیکاراگوئه می‌پردازد. بنابراین شعاری که با انقلاب اسلامی مطرح شد تنها منحصر به کشورهای اسلامی نبوده و نیست.
کشورهایی که زمانی با توجه به منافع مادی خویش رابطه ای به ظاهر خوب با ایران داشتند، بعد از انقلاب اسلامی با شعار نه شرقی نه غربی جمهوری اسلامی روبرو شدند که تحمل این شعار استقلال طلبانه برایشان دشوار بود. آنان این شعار را در صورت سرایت به دیگر کشورهای منطقه، تهدید کننده منافع خویش می دیدند. لذا با تمام توان به تهدید الگوی اسلامی ایرانی همت گماشته، برخی اشتباهات موجود را پررنگ و برخی حقایق را وارونه جلوه دادند تا پیام انقلاب به درستی منتقل نشود.

عصر جدید، عصر تعامل

امروزه درحال گذار و تجربه دهه چهارم انقلاب هستیم. چارچوب و ساختار نظام اسلامی کاملا شکل گرفته و مستحکم شده است. از سوی دیگر دنیا به سمت جهانی شدن به واسطه گسترش ابزارهای ارتباطاتی است. بنابراین در این عرصه کسانی موفق هستند که معادلات را بشناسند و بتوانند ارزیابی درستی از عصر جدید، نیازمندی‌های نسل جدید و ملت خود داشته باشند.
صدور اندیشه های انقلاب اسلامی یکی از اهداف اصلی نظام است، ارتباط با تمام کشورها امری ضروری است. تعامل با تمام دنیا باعث تکامل فرهنگی، سیاسی، اجتماعی، علمی و اقتصادی خویش می شود به شرطی که به سمت تقویت، توسعه و خودکفایی نهادها و بنیادهای داخلی شود و هیچ گاه استقلال کشور را به مخاطره نیندازد. توانمندسازی داخلی بواسطه تعامل جهانی می تواند وابستگی صرف را به چالش مستمر بکشاند.

دکتر سوسن صفاوردی

استاد علوم سیاسی و روابط بین الملل