عاشورا در کربلا چه خبر است؟ / شمشیر هایی که هنوز اشتباهی فرود می آیند!

محرم ،‌ بعد از 1400 سال همچنان محترم ترین مراسم نزد آزادی خواهانی از سراسر جهان است که درباره اش شنیده اند.

پیروان فرق و ادیان اعم از مسیحیان، آشوریان تا اهل سنت، در روز عاشورا و در عتبات مقدسه کربلا با لباس ها و پوشش مذهبی خود در کنار شیعیان داغدار مصیبتی هستند که خبیث ترین ظالمان بر زنان و کودکان و پیر و جوان یک خانواده روا داشتند تا هنوز این سئوال باقی باشد :

"امسال سال چندم عاشوراست

که آن راز رشید

" ‎همچنان شهید می‎ شود؟!

مراسم عاشورای کربلا از دیدنی ترین و سوزناک ترین مناسک مذهبی و سنتی به شمار می رود که از بعد از دوران سیاه صدام، هر سال پرشور تر از سال قبل بر پا است،هرچند عوامل شیعه انگلیسی در تلاش بوده اند انحرافاتی در این مسیر ایجاد کنند،اما این اقدامات نتوانسته اصل واقعه عاشورا و سنت های دیرین مذهبی آن را به حاشیه براند.

مناسک عاشورا در کربلا از چند شب قبل آغاز می شود، دستجات با برپا کردن موکب ها و خیمه ها خود را برای برگزاری مراسم آماده می کنند.

ایرانیانی که قصد حضور در مراسم عزاداری عاشورا در کربلا را دارند معمولا ابتدا به نجف رفته و سپس مسیر پرمانع و تحت تدابیر امنیتی و سیطره های بازرسی ارتش عراق که به خاطر خطر داعش هر سال شدیدتر هم می شود را طی می کنند.

از چند کیلومتر مانده به حریم شهر کربلا ورود خودروها به شهر ممنوع است، افراد یا پیاده یا با خودروهایی که دولت عراق تدارک دیده مسیر باقی مانده تا شهر را طی می کنند.

اگر چیزی درباره صحرای محشر شنیده اید، شاید دیدن ده ها هزار نفر در ورودی های کربلا که از زیادی به سیاهی می زند نمایی زمینی از آن واقعه نادیده باشد.

غروب تاسوعای کربلا حال و هوای عجیبی دارد، شبی که در هر کجای تقویم هم باشد به بلندای شب یلداست، صدای نوحه های عربی در جای جای شهر بلند است، همه در تدارک مراسم هستند . شب عاشورا هیات ها با لباس های سفید رنگ و شمشیر به دست با اشعار حماسی و نوحه های عربی رجز خوانی کرده و شمشیرهاست که در آسمان به رقص در می آید، هیات ها با نظم خاصی،" حیدر " گویان وارد حرم حضرت عباس شده و از آنجا از بین الحرمین به حرم امام حسین می روند. عراقی ها شب عاشورا با رجز و چرخاندن شمشیر در آسمان به نوعی در پاسخ به هل من ناصر ینصرنی امام شهیدان ،آمادگی خود را برای دفاع از حریم اهل بیت پیامبر اعلام و "یا لیتنا کنا معک" را تصویر می کنند.

شب عاشورا تا صبح روز بعد حرم در قرق هیات های عراقی است و دروازه های حرمین عمدتا برای ورود هیات ها در نظر گرفته می شود ؛ متاسفانه در سال های قبل هیچ برنامه خاصی برای حضور منسجم ایرانیان با وجود کثرت فراوان دیده نشده و به همین دلیل رفت و آمد ایرانی ها به حرمین در ساعات قرق، دشوار است.

از ساعاتی مانده به بامداد عاشورا رفته رفته دیگر جمعیت در کربلا به اوج خود رسیده و عزاداران فوج فوج و دسته دسته در اطراف حرم در حرکت اند.

برخی در گوشه ای نشسته و مشغول استراحت اند برخی هم در حال خرید لباس های سفید، صیقل دادن شمشیر! .

ایستگاه های صلواتی هم از همه نوع در گوشه و کنار حرمین دیده می شود، از ایستگاه صلواتی تراشیدن موی سر قمه زن ها تا ایستگاه خیاطی و تیز کردن شمشیر، ماساژ و...!

در این شب ها همه نوع نذری هم خواهید یافت، از قلیان گرفته تا سیگار نذری و البته انواع خوردنی هایی که هرکس در حد توانش به زائران تقدیم می کند، یکی با آب معدنی، دیگری با کباب ترکی یا میوه و رانی، به استقبال عزاداران می رود.

پرطرفدار ترین غذای نذری در کربلا قیمه عراقی یا همان قیمه نجفی است . البته در سال های اخیر هیات های ایرانی که در کربلا حسینیه دارند غذاهای ایرانی را هم در کربلا رواج داده اند تا برای عراقی ها هم قیمه ایرانی و قرمه بسیار هوادار داشته باشد.

چای عربی معروف بوعلی در عین سادگی، از لذیذ ترین چای های دنیاست که ایرانیان در کربلا تجربه می کنند مخصوصا اگر با زغال دم کشیده باشد و البته اگر بانیان موکب ها خوش سلیقگی کرده و لیمو و دارچین هم به آن اضافه کرده باشند دلچسب تر هم می شود؛ در سالهای اخیر موکب ها به خاطر حضور زیاد ایرانیان معمولا چای ایرانی هم برای جلب ذائقه آن ها تدارک می بینند.

خادمان از ساعتی قبل از بامداد عاشورا،‌مثل هر سال محوطه بین الحرمین و ورودی های عتبات مقدسه را با موکت های سرخ رنگ فرش می کنند و خاک های نرمی را که برای زیر پای عزاداران آماده شده را در گرداگرد حرمین میریزند و از سوی دیگر دیوارها نیز با پارچه و پلاستیک های بزرگ پوشانده می شوند.

ریختن شن نرم با دو هدف انجام می شود، یکی نلغزیدن پای افراد هنگام انجام مراسم هروله که ظهر عاشورا بر پا می شود و دیگری آلوده نشدن زمین به خاطر مراسم انحرافی که چند سالی است صبح عاشورا در کربلا رایج شده و برخی هیات ها اقدام به قمه زنی در اطراف و داخل حرمین می کنند.

مراسم عاشورا فقط چند سالی است که در کربلا رایج شده، قبل از سرنگونی صدام و رژیم بعث عراق هرگونه مراسم عزاداری در عراق ممنوع بوده اما اکنون سال به سال مراسم با شکوه بیشتری انجام می شود . نکته ای که در سالهای اخیر به چشم می آید داخل شدن سبک های عزاداری ایران و عراق به یکدیگر است که به علت رفت و آمد زیاد شیعیان دو کشور در مراسم ها و سبک های عراقی سبک های سینه زنی و شورهای ایرانی رایج شده است.

صبح عاشورا شده، با طلوع خورشید و بعد از نماز صبح ، مراسم انحرافی در کربلا آغاز می شود، شمشیرها و قمه هایی که 1400 سال قبل اشتباهی به سمت نوه پیامبر فرود آمد اکنون نیز بر اساس سنتی غلط و بر خلاف تاکیدات مراجع عظام شیعه، بر فرق شیعیان و ارادتمندان اهل بیت پایین می آید! تا برای ساعاتی جوی خون در خیابان های اطراف حرم به راه بی افتد و بوی خون در فضا بپیچد .

البته برخی هم از فرصت خودزنی عده ای استفاده می کنند و صبح عاشورا را در کنار ضریح سیاه پوش و شش گوشه امام حسین که بیرق سیاهی هم بر گنبد دارد و اتفاقا خلوت تر همیشه است می گذرانند.

بیرون مرقد نیروهای هلال احمر و امدادگران با برانکارد و تجهیزات بهداشتی آماده کمک رسانی به قمه زنانی که به علت از دست دادن خون بی حال و بدحال شده اند هستند.

تصاویر قمه زنی روز عاشورا که چند سالی است در رسانه های سعودی نشر داده می شود از جمله تحرکاتی است که تلاش دارد شیعیان را بر خلاف واقع ، اهل خشونت نشان دهد در حالی که این مراسم با عنوان تطبیر بخش حاشیه ای از مراسم با شکوه و پر شور عاشورای کربلا است که اتفاقا بعد از آن ، مراسم اصلی آغاز می شود.

شب و روزعاشورا ورود موبایل و دوربین به داخل حرم کاملا آزاد است، یعنی کاری از دست خادمان بر نمی آید ،زمانی که افراد مسلح به شمشیر و قمه می توانند وارد حرم شوند ، علی القاعده موبایل هم می تواند وارد شود!

از حدود ساعت ده صبح در داخل حرمین شریفین کربلا مراسم سنتی مقتل خوانی برپا است که عراقی ها بسیار با شنیدن آن احساساتی می شوند.

مراسم مقتل خوانی تا حدود ظهر و برگزاری نماز ظهر عاشورا که به سنت نماز امام حسین در روز عاشورا، به صورت جماعت اقامه می شود ادامه دارد.

نمازی که البته با چند امام جماعت برپا می شود و نماینده هرکدام از مراجع عراق در یکی از صحن ها اقامه نماز دارد!

باشکوه ترین قسمت مراسم عاشورا اجرای سنت قدیمی عربی است که بلافاصله بعد از نماز با حضور میلیون ها عراقی که از سراسر این کشور به کربلا آمده اند اجرا می شود، هروله روز عاشورا به یاد هروله حضرت زینب و از خیمه گاه تا قتلگاه.

خیمه گاه حضرت زینب در چند صد متری حرم واقع است که در این محل نیز هر سال خیمه هایی بر پا می شود و بلافاصله بعد از برپایی نماز ظهر به صورت نمادین و با حضور تعزیه خوانانی که لباس های مبدل سرخ سپاه شمر بر تن دارند به آتش کشیده می شود. در این مراسم آنقدر حاضران تحت تاثیر قرار می گیرند که مجری ،بارها باید قبل از شروع برنامه به حضار اطمینان خاطر بدهد فردی که لباس شمر به تن کرده از شیعیان و محبان امام حسین است و فقط دارد نقش بازی می کند!

شمر ظاهری و همدستانش با سوت و تازیانه، سوار بر اسب و در حالی که قافله زنان و کودکان این تعزیه را مورد تاخت قرار می دهند، وارد خیمه گاه می شوند و چند دور دور خیمه می چرخند، سپس قه قهه زنان در میان اشک حاضران، خیمه ها را به آتش می کشند تا مراسم هروله آغاز شود،مراسمی که پر ازدحام ترین برنامه عاشورا است و ارتش عراق هر سال با مشقت آن را کنترل می کند چون میلیون ها نفر دوان دوان در خیابانی باریک به سمت حرم می دوند ؛‌ در حالی که گرمای هوا و ازدحام و نیز گره خوردن جمعیت در پیچ ها و تقاطع ها هر لحظه ممکن است فاجعه به دنبال داشته باشد .

البته مسئولان برگزاری در دو سال اخیر و به خصوص بعد از فاجعه منا در سال گذشته، مسیر هروله را با پنکه های آب پاش تجهیز کرده اند و در سرتاسر مسیر نیز افراد از بام ها اقدام به توزیع آب معدنی و پاشیدن آب روی عزاداران می کنند تا مشکلی بابت گرما و ازدحام ایجاد نشود.

دسته های هروله با نوحه های عربی و احساسی از جمله "یا عباس جیب المای لسکینه" راهی خیابان منتهی به حرم اباعبدالله می شوند، به رسم ادب ابتدا "لبیک یا حسین" گویان وارد حرم "آقای شرف" می شوند .

و سپس واویلا علی العباس و «الی الوداع سیدی» گویان با تکان دادن دست، حرم امام حسین را به طرف مرقد آقای ادب روانه می شوند.

در طول مسیر هم مراسم نوحه خوانی و سینه زنی در بین الحرمین بر پا است و در مقابل جایگاهی که برای این منظور تعبیه شده دستجات هروله دقایقی به عزاداری می پردازند.

در میان هیات های هروله ،کاروان های مختلف از کشورهای دیگر از جمله هیات عزاداران حزب الله لبنان، شیعیان بحرین و.. هم دیده می شود.

مراسم هروله مرد ها که تمام می شود نوبت به زنان می رسد که بعد از ساعات طولانی که حرم در قرق مردان بوده می توانند شیون کنان خود را به حرم امام حسین برسانند.

یکی از دیدنی ترین بخش های مراسم عاشورای کربلا زمانی است که ارتشیان عراق با لباس های نظامی و بعد از پایان ماموریت مهمشان در برقراری نظم و امنیت مراسم، به صورت هیات و هروله کنان به مرقد فرمانده شان یعنی علمدار کربلا آمده و به سینه زنی می پردازند، شیعیان عراق شاید در دوران صدام به صورت مخفی قادر به عزاداری بوده باشند اما نظامیان این کشور بعد از دوران ستم صدام است که قادرند با لباس ارتش عراق به عزاداری مذهبی بپردازند.

با پایان هروله نظامیان عصر سرد عاشورا فرا رسیده، هنوز هیات ها در حال عزاداری هستند، سینه زنی های عربی ادامه دارد البته ایرانیان چندان متوجه آن نمی شوند اما لهجه عربی غلیظ و احساساتی که عراقی ها نسبت به آن نشان می دهند حکایت از واگویه های سوزناکی است که بر زبان جاری می کنند واگویه هایی که معنایش این است، دیگر کار از کار گذشته و موسم فغان فرا رسیده.

حالا غروب دلگیر عاشورا است، غروبی که دیگر کسی نای راه رفتن هم ندارد، هرکسی در گوشه ای از بین الحرمین تاریک و غمزده بر زمین سرد نشسته و خلوتی دارد.

با رفتن عراقی ها به سوی منازلشان ، مراسم شام غریبان ایرانی ترین مراسمی است که در عاشورای کربلا برپا است و در گوشه و کنار زمزمه و گعده های شعر و دلگویه شنیده و دیده می شود.

فردای عاشورا ایرانیان دوباره به نجف می روند تا با چشیدن آرامش عجیب صحن و ایوان طلای حضرت امیر آماده بازگشت شوند تا چهل روز بعد، پیاده برای این تعزیه عظیم مسیر نجف تا کربلا را ستون به ستون قدم بزنند.