شکار دوربینی موادفروشان

ولی وقتی شنیده‌ها کنار هم چیده می‌شود و تجربه‌های این و آن کنارش مونتاژ می‌شود، می‌رسیم به زمان‌های متناقض، از پنج دقیقه تا یک ساعت که گرچه متناقض‌اند، ولی یک حرف دارند؛ دسترسی آسان به مواد مخدر.

موادفروشان همه جا هستند، مصرف‌کننده‌ها نیز می‌دانند کجا باید آنها را پیدا کنند، حتی برخی موادفروش‌ها مثل فروشندگان موادغذایی، دلیوری دارند و مواد را در ِمنازل تحویل می‌دهند که قطعا زحمت مصرف‌کنندگان را کم می‌کنند. در این اوضاع آشفته است که مسئولان می‌خواهند اعتیاد و شیوع مصرف مواد مخدر را کنترل کنند.

اما با این حال ستاد مبارزه با موادمخدر یک برنامه دارد که پرویز افشار از جایگاه سخنگویی این ستاد آن را شرح می‌دهد.

او به جام‌جم توضیح داد که امسال با هدف ناامن کردن فضا برای قاچاقچیان، کاری شبیه آنچه در هلند اجرا شده انجام خواهد شد تا در برخی مکان‌های خاص امکان دسترسی به مواد صفر شود، مکان‌هایی از جمله حواشی مدارس، دانشگاه‌ها، سینماها و فضاهای عمومی (منهای پارک‌ها).

در هلند ظاهرا حضور موادفروشان و مصرف‌کنندگان در برخی مکان‌ها از شعاع 250 تا 500 متر جرمی بزرگ محسوب می‌شود و عقوبت سختی دارد. این تدبیر حالا قرار است الگوی ما باشد که به گفته افشار، لازمه‌اش نصب دوربین در اطراف این مکان‌هاست و متولی رصد و نظارت بر این دوربین‌ها پلیس مبارزه با موادمخدر.

اگر این دوربین‌ها روشن شود حتما موادفروشان و مصرف‌کنندگان شست‌شان خبردار می‌شود و به احتمال زیاد در این مکان‌ها آفتابی نمی‌شوند، این یعنی اگر کنترل‌ها سفت و سخت باشد امکان دسترسی به مواد در این مکان‌ها ضعیف می‌شود و مصرف‌کننده‌ها برای تامین مواد مورد نظرشان زمان بیشتری صرف می‌کنند یا کسی که سابقه مصرف ندارد، به راحتی امکان آلوده شدن ندارد.

اما نصب دوربین در اطراف 105 هزار مدرسه، بیش از 2500 دانشگاه، نزدیک به 400 سینما و چند برابر این تعداد فضاهای عمومی که در کشور وجود دارد شدنی است یا نه؟ آیا پلیس به اندازه کافی نیرو برای انجام این کار دارد و آیا موادفروش‌ها و مصرف‌کنندگان به اندازه کافی هوش ندارند که برای رسیدن به خواسته خود به مکان‌هایی دیگر بروند؟ اینها چالش‌های ایمن‌سازی این فضاهای چهارگانه است که ستاد قصد کرده آنها را از موادمخدر پاک کند یا لااقل امکان دسترسی به مواد را در حواشی آنها کاهش دهد.

پرونده شفق بسته شد

پرونده کمپ شفق دیروز بسته شد، همه خبرهای ریز و درشتِ شنیده شده از آن از بدرفتاری با زنان معتاد، مرگ و میرشان به علت سهل‌انگاری حتی اوردوز یکی‌شان با متادون تکذیب شد. سخنگوی ستاد مبارزه با موادمخدر اصلا به جمع خبرنگاران آمده بود تا همه شنیده‌ها از شفق را که از میانه ماه فروردین از این رسانه به آن رسانه درج می‌شد، باطل بداند و حتی خط و نشانی نیز بکشد برای آنها که اصرار دارند شایعات شفق را باور کنند، چه خبرنگار باشند و چه عضوی از شورای شهر.

پرویز افشار گفت: با مددجویان ساکن شفق و آن عده‌ای که از کمپ به خانه‌هایشان سپرده شده‌اند، حتی با کادر اجرایی و درمانی آنجا مصاحبه‌های متعدد انجام شده که همگی دال بر غیرواقعی بودن شایعات است. حتی وقتی جام‌جم اوردوز یکی از زنان شفق با متادون را اتفاقی عجیب و ناشی از ضعف سیستم درمانی دانست، او تقصیرها را متوجه عطش معتادان برای داشتن متادون بیشتر دانست، چه برای غلبه بر وحشت خماری و چه برای فروش به افراد تحت درمان.

پرونده کمپ شفق با این توضیحات بسته شد در حالی که فاطمه دانشور، عضو شورای شهر تهران دیروز همچنان به اعتراض‌های خود درباره این کمپ زنانه ادامه می‌داد، اعتراض‌هایی که دیروز صبح خبرش به گوش خبرنگاران حاضر در نشست خبری ستاد رسید، به عنوان سوال مطرح شد و واکنش سخنگو را در پی داشت.

افشار گفت: از این پس هر کس شایعات کذب شفق را تکرار کند، به اتهام نشر اکاذیب و تشویش اذهان عمومی با او برخورد خواهد شد و کارش به دستگاه قضایی خواهد رسید؛ این پایان هیاهوهای بلند شده درباره شفق، این کمپ ترک اعتیاد زنان متجاهر بود.

پیگرد قضایی برای معتادان لجوج

جمع‌آوری معتادان متجاهر تهرانی که از دهم آذر پارسال آغاز شد ظاهرش طرحی ضربتی است، اما باطنش مقدمه‌ای برای سامان دادن به وضعیت معتادان متجاهر و خیابانی. دستگیرشده‌ها را از آذر سال پیش به مراکز درمان اعتیاد دولتی و خصوصی برده‌اند به این امید که پس از سم‌زدایی راهی مراکز بهاران شوند و در مسیر توانمندسازی و مهارت‌آموزی قرار بگیرند.

شهرداری وعده داده بود 44 مرکز بهاران را در22 منطقه تهران هر چه سریع‌تر راه‌اندازی کند، اما فعلا فقط هفت مرکز آن عملیاتی شده و کار توانمندسازی معتادان را آغاز کرده است.این حرکت لاک‌پشتی بخشی از جلسه روز گذشته سخنگوی ستاد با خبرنگاران بود؛ نقصی که پرویز افشار را هم به گله و هم به تشریح سیاستی واداشت که تاکنون رسانه‌ای نشده بود.

او گفت مرکز بهاران فرصتی مغتنم برای بازگشت به زندگی معتادان است، اما اگر کسی بعد از سم‌زدایی به این مراکز برده شود و پس از مهارت‌آموزی باز هم به سوی مواد برود یا مثل گذشته در خیابان‌ها بگردد، آن وقت سروکار او با دستگاه قضایی خواهد بود.

او این وضع را برای آن دسته از معتادان پاک‌شده‌ای که به خانواده‌هایشان سپرده شده‌اند، اما تعهدها و تضمین‌هایشان را فراموش کرده‌اند و دوباره میل تجاهر و کارتن خوابی کرده‌اند نیز قابل تعمیم دانست. البته تهدید به صدور حکم قضایی برای معتادان لجوج و تهدید کردن آنها با حکم زندان چندان اثرگذار نخواهد بود به این دلیل که شانس پاک ماندن معتادان به گفته افشار پس از ترک در کشور ما در خوشبینانه‌ترین حالت 15 درصد است و 85 درصد دوباره راه گذشته را طی می‌کنند. این، چنین معنا می‌دهد که بعد از اجرای طرح ساماندهی معتادان متجاهر و صرف هزینه و وقت برای آن، باز هم یکی از گزینه‌ها توسل به روش‌های قهری است.

البته افشار دیروز اعتقادی دیگر داشت و می‌گفت این وضع ناشی از چرخه معیوب ساماندهی و حلقه‌های مفقوده در آن است.

او خطاب به خبرنگاران گفت این جملات را درشت و مستمر بنویسید: تا زمانی که بحث درمان و کاهش آسیب معتادان بی‌بضاعت و کم‌بضاعت جدی گرفته نشود و تا وقتی که توسعه مراکز کاهش آسیب در دستور کار وزارت بهداشت و سازمان بهزیستی قرار نگیرد، وضع همانی است که هست.

مریم خباز - جامعه