دولت به تنها راه باقیمانده فکر کند

این موضوع هم قابل درک است که دولت به هر حال در اتخاذ هر تصمیمی، بازخورد سیاسی و اجتماعی آن را مد نظر قرار داده و تا حد امکان از روی آوردن به تصمیماتی که به هر نحو ممکن، وجهه و اعتبار آن را نزد عموم مردم مخدوش کند، اجتناب نماید.

اما گاهی اوضاع اقتصادی به گلوگاه هایی می رسد که عبور از آن جز با به جان خریدن تمام سختی ها و دشواری های ممکن برای دولت و البته مردم باقی نمی ماند.

بحران آب را باید از این گلوگاه ها دانست. دولت تاکنون سعی کرده با توصیه و سفارش و خواهش مردم را به مهار مصرف آب ترغیب نماید اما ظاهرا هر چقدر درخواست های دولت بیشتر می شود، کارایی آن نیز بیشتر کاهش می یابد.

طرح مسائلی مانند جداسازی آب شرب از مصارف بهداشتی آن نیز سنگ بزرگی است که نزدن آن کاملا هویداست اما راه حل کلیدی و اساسی یعنی اصلاح قیمت آب همچنان جزو گزینه هایی است که به نظر می رسد دولت تمایلی به استفاده از آن ندارد.

دولتمردان به ویژه با در چنته داشتن تجربه هدفمندسازی یارانه ها، این دید کارشناسی را به عینه لمس کرده اند که یگانه راه اساسی مدیریت مصرف آب، ترمیم قیمت این ماده حیاتی است.

با این حال دقیقا به خاطر همان مسائلی که در ابتدای این سطور طرح شد؛ یعنی دغدغه تحت فشار قرار گرفتن مردم و البته احتمال کاهش محبوبیت دولت نزد افکار عمومی دولت هنوز حاضر نشده به طور جدی به این تصمیم سخت فکر کند.

بگذارید با هم دو طرف این تصمیم سخت را با هم مرور کنیم. هزینه های اتخاذ یا عدم اتخاذ این تصمیم سخت تقریبا مشخص است.

چنانچه دولت قیمت آب را تا حد زیادی به نرخ های منطقی آن نزدیک کند، مخارج مصرفی خانوارها و قیمت بسیاری از محصولات کشاورزی به میزان قابل ملاحظه ای افزایش یافته و مردم تحت فشار قرار خواهند گرفت و البته وجهه سیاسی دولت نیز ممکن است تا حدی مخدوش شود اما عدم اتخاذ چنین تصمیمی می تواند پیامدهای ویران کننده تری برای تمام کشور به همراه داشته باشد.

ادامه روند کنونی مصرف آب که مقصر اصلی آن عدم اصلاح قیمت آب است در افق زمانی نه چندان بلندمدت هزینه هایی به مراتب سنگین تر و ویران کننده تر به عموم مردم و دولت وارد خواهد کرد.

کاهش شدید تولید محصولات کشاورزی و در نتیجه افزایش سرسام آور قیمت آن و البته وابستگی مطلق به واردات این محصولات در کنار بحران عدم دسترسی به آب شرب می تواند تنها بخشی از پیامدهای میان مدت عدم اتخاذ این تصمیم سخت توسط دولت باشد. در این صورت آیا بهتر نیست دولت به این تنها راه حل باقیمانده جدی تر فکر کند؟

حمید اسدی - جام جم