عرض ایست به ارز

مشروح اخبار: چند روز پیش، جناب آقای ولی‌الله سیف که همراه معاونان خود در صبحانه کاری اتاق ایران حضور پیدا کرده بود، اظهاراتی کوتاه و در عین حال بحث‌برانگیز درباره‌ قیمت و بازار ارز مطرح کرد که صریح بودن و متفاوت بودن آن، بازار ارز و تحلیلگران را غافلگیر کرد.

رئیس بانک مرکزی افزود(یعنی گفت؛چون هنوز چیزی نگفته که بگوییم چیزی افزود!): در روزهای اخیر با خبرهای خوشی که رسیده، قیمت ارز کاهش یافته که این کاهش، هیچ دلیل خاص اقتصادی و منطقی ندارد.

ایشان در جمع خبرنگاران هاج و واج مانده، افزود (حالا شد؛ از اینجا به بعد می‌شود هی افزود): اگر قیمت ارز، بیش از این کاهش یابد، به صلاح نیست و بعید است که بیش از اینها کاهش یابد. وی باز هم افزود: اگر قیمت‌ها بیش از این کاهش یابد، تاثیرات منفی خواهد داشت.

گمانه‌زنی‌های اقتصادی: امروز جناب رئیس کل بانک مرکزی، چنان بسته پیشنهادی چشم از حدقه درآوری تقدیم کردند که دیگر نگارنده به خودش جرات نمی‌دهد، بسته دیگری تقدیم کند که بتواند روی دست بسته اقتصادی ایشان بلند شود. فلذا به عوض پیشنهاد دادن، باید گمانه‌زنی کرد که چرا نرخ ارز نباید از این مقدار که پایین آمده است، پایین‌تر بیاید؟.... عجالتا چندتا حدس و گمان، همین طور بیخودی به ذهنمان خطور کرد:

1ـ ترک نکردن عادت: از آنجا که در سال گذشته، ملت بنده‌خدا به افزایش بی‌رویه و لجام‌گسیخته قیمت ارز عادت کرده بود؛ از این‌رو اگر یکدفعه بیش از حد، نرخ ارز کاهش پیدا کند؛ به موجب ترک عادت موجب مرض است؛ خدای نکرده ممکن است ملت چنان از تعجب و تحیر، فشارش پایین بیفتد که زیر سرم برود. خب مسلم است که مسئولان دلسوز ما راضی به این عارضه نیستند و معتقدند یک جو پیشگیری، بهتر از صد خروار درمان است. درمانی مثل تزریق ارز که سابقا در تخصص آقای بهمنی، رئیس کل سابق بانک مرکزی بود.

2ـ غیرمنطقی بودن: اشاره فرمودند که کاهش قیمت‌ها در بازار آزاد، به هیچ وجه دلیل خاصی جز خوشبینی‌ها و آثار روانی ندارد و اقتصادی و منطقی نیست. یعنی چون افزایش بی‌حساب و کتاب نرخ ارز در سال گذشته، خیلی اقتصادی و منطقی بود؛ لهذا خلاف آن منطقی نخواهد بود. و این یک نتیجه‌گیری دو دوتا چهارتاست. حالا فوقش پنج تا!

3ـ رودست زدن: سال گذشته، هر بار که رئیس کل بانک مرکزی در راستای کم کردن قیمت ارز و سکه صحبت می‌کردند و با تشبیه آن به حباب، قول می‌دادند که بزودی بترکد و نرخش پایین بیاید؛ در عمل، همگان می‌دیدند که پایین نمی‌آید و بلکه هی بالاتر می‌رود. همان موقع از مسئولان خواستیم که بیایند برای یک بار هم که شده، برعکس سخن بگویند و خبر از عزم جدی مسئولان بانک مرکزی برای افزایش نرخ ارز بگویند. بلکه بازار برعکس شود و قیمت‌ها پایین بیاید. آن زمان، جناب بهمنی، خیلی سرش شلوغ بود، به حرف ما گوش نکرد و ضرر کرد؛ اما الان رئیس جدید بانک مرکزی، دقیقا دارند به همان درخواست منطقی ما جامه عمل می‌پوشانند. می‌گویند نباید قیمت ارز پایین بیاید، تا بازار ارز برعکس عمل کند و هی نرخ ارز پایین‌تر بیاید. سیاست اقتصادی که شاخ و دم ندارد!

رضا رفیع