بزرگ‌ترین دیکتاتور قرن

مراحل مختلف دادگاه صدام در کاخ رضوانیه یکی از زیباترین قصرهای خود او برگزار شد؛ جایی که روزگاری صدام در آن به صید ماهی و شکار پرندگان می‌پرداخت. اتهامات تفهیم شده به او عبارت بودند از ارتکاب جرائم ضدبشری در هفت مورد: استفاده از سلاح شیمیایی علیه مردم حلبچه، سرکوب قیام شیعیان، کشتار دسته جمعی و دفن آنان در گورستان‌های گروهی، جنگ تحمیلی علیه ایران، اشغال کویت، به قتل رساندن روحانیون شیعه و به قتل رساندن خاندان بارزانی. صدام در طول دادگاه با رد همه این اتهامات، دادگاه را غیرقانونی، محاکمه خود را نمایشی و بوش را به عنوان عامل سرنگونی خود و جنایتکار واقعی می‌خواند. او با لجاجت مثال‌زدنی در دادگاه نیز کویت را جزئی از خاک عراق دانست و حمله به ایران را یک حادثه طبیعی خواند که به ادعای او از سوی ایران آغاز شده است. دراین دادگاه 11 نفر دیگر از مقام‌های بلندپایه حکومت سرنگون شده صدام حسین، از جمله طارق عزیز نخست‌وزیر سابق و علی حسن المجید مشهور به علی شیمیایی محاکمه شدند. طارق عزیز هنوز در زندان است اما علی شیمیایی چندی بعد از صدام اعدام شد.

شخص صدام حسین نیز در نهم دی ۱۳۸۵ پس از آن‌که توسط دادگاه به اتهام جنایت علیه بشریت از جمله کشتار ۱۴۳ نفر از مردم دجیل در سال ۱۳۶۱ مجرم شناخته شد، در ساعت 6 و 7 دقیقه به وقت محلی در صبح عید قربان به دار آویخته شد. وی از سال ۱۳۵۸ تا ۱۳۸۲ که نیروهای ائتلاف بین‌المللی به رهبری آمریکا به عراق حمله کردند، رئیس‌جمهور این کشور بود. خانواده صدام درخواست کردند تا جسد وی را به کشور یمن انتقال داده و در آنجا دفن کنند تا سپس در صورت به اصطلاح خودشان «آزاد شدن عراق» به این کشور برگردانده شود. اما سرانجام جنازه وی برای تدفین به روستای محل تولدش به نام عوجه در تکریت برده شد و در نزدیکی محل دفن پسرانش قصی و عدی به خاک سپرده شد. اعدام او موجی از شادی و سرور را در میان مردم عراق بخصوص شیعیان و کردها برانگیخت.

یکی از مهم‌ترین جنایات صدام که هرگز تاریخ آن را فراموش نخواهد کرد، جنگ تحمیلی علیه ایران بود. این جنگ با دستور مستقیم صدام حسین و حمله نیروهای نظامی عراق در سی‌و‌یکم شهریور ۱۳۵۹ به ایران آغاز شد و پس از هشت سال با پذیرش قطعنامه ۵۹۸ از سوی ایران در مرداد ۱۳۶۷ به پایان رسید. وقوع پیروزی‌ انقلاب‌ اسلامی‌ ایران‌ در سال ۱۳۵۷، تغییراتی اساسی را در منطقه خاورمیانه به وجود آورده بود و به دنبال آن استکبار جهانی به رژیم بعثی عراق ماموریت داد از طریق به راه انداختن یک جنگ فرسایشی طولانی مدت این انقلاب را زمینگیر کند. صدام نیز که بلند پروازی‌های فراوانی داشت و به دنبال توسعه قدرت خود در منطقه خاورمیانه بود، از این پیشنهاد استقبال کرد. سرنوشت جنگ اما درنهایت به زیان صدام تمام شد و پیروزی مردم ایران در آن رقم خورد. این پیروزی تثبیت نظام جمهوری اسلامی و گسترش آرمان‌های انقلاب به سایر مناطق خاورمیانه را به دنبال داشت.

در این جنگ ارتش اشغالگر عراق، نه تنها به طور گسترده از جنگ افزارهای شیمیایی علیه کردهای سرزمین خود استفاده می‌کرد، بلکه از این ادوات مرگبار در برابر مردم و نظامیان ایران نیز استفاده کرد. براساس برخی آمار منتشر شده، در طول جنگ، ارتش عراق با استفاده از سلاح‌های شیمیایی حدود صد هزار مرد، زن و کودک را به قتل رساند. در طول این جنگ میلیاردها دلار خسارت به دو کشور ایران و عراق وارد شد و صدها هزارنفر شهید یا مجروح و معلول شدند. شورای امنیت سازمان ملل متحد در هجدهم آذر۱۳۷۰، طی گزارشی که از جانب دبیرکل وقت سازمان ملل متحد دریافت کرده بود، عراق را به عنوان متجاوز جنگ معرفی کرد و این کشور را موظف به پرداخت غرامت جنگ به ایران کرد.

براساس آمارهای بین‌المللی، جنگ عراق و ایران ۶۲۷ میلیارد دلار هزینه برای دولت ایران و ۵۶۱ میلیارد دلار هزینه برای دولت عراق به همراه داشت. همچنین هزینه بازسازی خرابی‌های ناشی از جنگ برای ایران ۶۴۴ و برای عراق ۴۵۲ میلیارد دلار برآورد می‌شود.

بر همین اساس در طول این جنگ یک میلیون انسان کشته و زخمی شدند که از این تعداد، کشته‌شدگان ایرانی 262 هزار و کشته‌شدگان عراقی 105 هزار نفر بوده‌اند.