آخرین تانگو در تهران

هیو‌جکمن، هالی بری، کیت وینسلت، ریچارد گر، اوما تورمن و نائومی واتس تنها چند نفر از این بازیگران پرآوازه هستند؛ اما آنچه جای سوال و تعجب دارد حضور این جماعت در اثری به این میزان سطحی و نقش‌هایی تا این حد مبتذل است، آن هم کسانی که به گزیده‌کار بودن و حضور در نقش‌ها و فیلم‌هایی موفق شهره هستند.

معیار فیلمنامه و نقش مسلما درباره چنین فیلمی به هیچ عنوان صدق نمی‌کند، مگر این‌ که این افراد برای حضور در این فیلم خودخواسته تطمیع شده باشند یا ناخواسته فریب دسیسه‌های پشت‌پرده هالیوودی را خورده و این بی‌آبرویی را به جان خریده باشند.

شاید مهم‌ترین فریب و آبروریزی از این دست برای مارلون براندو و ماریا اشنایدر اتفاق افتاده باشد که برای بازی در «آخرین تانگو در پاریس» برناردو برتولوچی عطای آبرو و اعتبار حرفه‌ای خود را به لقایش بخشیدند! آنان بی‌آن که خود بدانند اسیر فضای مالیخولیایی فیلمساز ایتالیایی شدند و تن به بازی در صحنه‌هایی دادند که سوالات بی‌جواب بسیاری را در ذهن علاقه‌مندان پیگیر سینما و طرفدارانشان به‌وجود آورد. براندو همواره از همکاری با برتولوچی به عنوان لکه ننگ کارنامه‌اش یاد کرد و تا پایان عمر هیچ‌گاه حاضر به صحبت با این فیلمساز نشد.

از این دست کلاه‌گذاری‌ها و اغفال‌ها در سینمای ما به‌شکل دیگری وجود دارد و بیشتر ضربه‌ها از کانال رفاقت‌ها و رودربایستی‌ها نواخته می‌شود! گاهی بازیگران طراز اول و گزیده‌کار ما بی‌آن که بخواهند در موقعیت‌هایی قرار می‌گیرند که به اصطلاح آچمز و خلع سلاح می‌شوند.

نمونه اخیرش اتفاقی بود که برای بازیگر بزرگ ایران مهدی هاشمی افتاد. او وقتی با همه وسواسش بازی در فیلم «رژیم طلایی» را قبول کرد، هرگز تصور نمی‌کرد فیلم و نقش تا این اندازه ضعیف از آب دربیاید.

امید است تهیه‌کنندگان و کارگردانان شریف سینمای ایران تنها به فکر بازگشت سرمایه و ساخت فیلم به هر شیوه و تحت هر شرایطی نباشند و گاهی به آبرو و اعتبار حرفه‌ای چهره‌های ارزشمند به کار گرفته شده در آثارشان هم فکر کنند.

علی رستگار‌ -‌ جام‌جم