تفتیان: خدا را شکر روسفید شدم

حسن تفتیان برای رسیدن به رقابت‌های بزرگ دوومیدانی جهان ظرفیت‌های روانی خود را با توانایی‌های حرکتی‌ بالا برده بود. او در رقابت‌های قزاقستان رکورد 10 / 10 ثانیه را ثبت کرد، سریع‌ترین مرد ایران لقب گرفت و سهمیه المپیک ریودوژانیرو را به دست آورد.

شاخص‌های قهرمانی و رکوردزنی تفتیان پیش از رقابت‌های جهانی کافی بود تا دونده ایرانی در این رویداد مهم برابر آن همه بزرگان دوومیدانی دنیا کم نیاورد.

تفتیان که با سختی به این مرحله رسید، می‌گوید: نمی‌توانستم برای رقابت در چنین سطحی روی آماده‌سازی ذهنی کار نکنم. نتیجه‌ام در سطح آسیا خوب بود و از کارم در قزاقستان راضی بودم، اما دویدن کنار بزرگان جهان ظرفیت‌های روانی بیشتری می‌خواست. ساعت‌ها و روز‌ها تمرکز کردم. تمریناتم را در شرایط سخت ادامه دادم تا این که به لطف خدا پیش مردم در رقابت با ستاره‌های دوومیدانی دنیا روسفید شوم.

تفتیان در این رقابت‌ها نیز رکورد خودش را در آسیا تکرار کرد که کار ساده‌ای نیست. با حضور دوندگان برتر قاره‌ها، سریع‌ترین مرد ایران به جمع نفرات برتر دوومیدانی جهان رسید که برای نخستین بار اتفاق می‌افتاد.

در تاریخچه دوومیدانی ایران تاکنون کسی به جمع 24 نفر صعودکننده دور نیمه نهایی رقابت‌های جهانی نرسیده بود، اما اینک حسن تفتیان این افتخار بزرگ را به مردم کشورش تقدیم می‌کند و ادامه می‌دهد: خوشحالم نام ایران میان نمایندگان کشورها گفته شد و پرچم میهنم را تماشاگران در استادیوم و مردم دنیا از طریق تلویزیون دیدند. تا پیش از رقابت‌های این دور مردم و مربیان همه چهره‌های سرشناس دوی 100 متر دنیا را می‌شناختند و به محل اقامت آنها در هتل می‌آمدند و عکس یادگاری می‌گرفتند. من نخستین بار بود که این شرایط را تجربه می‌کردم با این حال مربیان و ورزشکاران با دیدن من به عنوان یک ایرانی تعجب می‌کردند. از طرفی خوشحال بودند زیرا یک نفر در عین ناباوری توانسته بود نتایج خوبی بگیرد و به این سطح برسد. حتی دست‌اندرکاران دو دنیا می‌گفتند دوی ایران پیشرفت خوبی کرده که در این سطح نماینده دارد. با این حرف‌ها خیلی خوشحال می‌شدم؛ هرچند می‌دانم سطح دوومیدانی ایران بیشتر از این حرف‌هاست، اما اینک در این نقطه که ایستاده، این حرف‌ها می‌تواند امیدبخش باشد.

طبیعی است در رقابت‌هایی که دوندگان سرعت با کلی مدال و افتخار و رکورد حضور دارند هتل، رستوران و محل گرم کردن از وجود خبرنگاران مختلف پر شود و ممکن است نگریستن به این صحنه‌ها انگیزه ورزشکارانی ‌ مانند تفتیان را که در پیکارهای جهانی شرکت کردند پایین بیاورد، اما ورزشکار افتخارآفرین ایرانی به جای اندیشیدن به کمبودها، به نقاط قوت فکر کرد. خودش بود و می‌خواست در حد رکورد خودش حتی بیشتر بدود.

دونده دوهای سرعت می‌گوید: بجز یوسین بولت با جاستین گاتلین و تایسون گای دویدم. در وهله نخست نام این دوندگان دل ورزشکاران دیگر را روی پیست خالی می‌کند، اما وقتی خودت باشی و به هدفت که رسیدن به خط پایان است فکر کنی آن وقت خیلی از این فکرهای سخت برایت آسان می‌شود. می‌خواستم خودم باشم. وقتی اعلام شد من در گروه جاستین گاتلین، سریع‌ترین دونده جهان در سال ۲۰۱۵ قرار گرفتم خوشحال شدم، زیرا ارزش کارم را بیشتر حس کردم. این یک فرصت بود که من، حسن تفتیان در خط ۲ با جاستین گاتلین در خط ۹ در مرحله گروهی دوی ۱۰۰ متر بدویم. من حتی اگر یوسین بولت در کنارم می‌دوید باید به وظیفه‌ام عمل می‌کردم.

کار سختی بود، اما نخواستم خودم را از پیش باخته بدانم. آنجا به اهمیت داشتن ظرفیت‌های روانی بیشتر پی برده بودم. هر چقدر تمرین ‌کنی اگر روی ذهن خودت کار نکرده باشی برابر آن همه اسم بزرگ به مشکل برمی‌خوری. حسن تفتیان با همین هدف در کنار بزرگان دوی سرعت دنیا دوید و رکوردی را که در قزاقستان به دست آورد و سال آینده با همین رکورد به المپیک می‌رود تکرار کرد. شاید این لحظه برای او بیشتر از همه لحظه‌های دیگر لذتبخش بود تا این که فکر کند فقط کنار بزرگان این ورزش بدود کافی است.

تاوان یک پیست تارتان

هنوز دارد تاوان دویدن روی پیست تارتانی را می‌دهد که غیراستاندارد بود؛ اما او برای آن که یک روز لقب سریع ترین مرد ایران را به خودش اختصاص بدهد ناچار بود روی همین پیست تمرین کند و بدود.

حسن تفتیان که امروز با گاتلین، پاول و تایسون گای روی پیست جهانی دویده است و برای نخستین بار نماینده ایران در دور نیمه‌نهایی مسابقه‌های جهان بود خاطرات دویدن خود را در تربت حیدریه که مرور می‌کند قلبش فشرده می‌شود. نه برای خودش برای استعدادهایی که این شهرستان دارد و مانند تفتیان همان جا با همان امکانات نامناسب تمرین می‌کنند.

سریع‌ترین مرد ایران می‌گوید: این شهرستان پیش از من هم قهرمانان و رکورداران زیادی در دوومیدانی داشته که روی زمین‌های غیراستاندارد تمرین می‌کردند. خودم در زمین سفت ورزشگاه تمرین می‌کردم که امروز برخی از آسیب‌دیدگی‌هایم به خاطر تمرینات همان سال‌هاست.

بارها مجبور شدم برای تمرین به کوه و بیابان بزنم. دست‌کم زمین‌های اطراف شهر یا تمرین روی سبزه‌زار، نرم‌تر از به اصطلاح پیست تارتان ما بود، اما امروز از مسئولان شهر تقاضا دارم به بچه‌های مستعد دوومیدانی در تربت حیدریه توجه کنند. این همه استعداد حیف است.حق تربت حیدریه یک پیست تارتان است.

تنهایی سریع‌ترین مرد ایران

تنهایی یک دونده سرعت وقتی بیشتر نمایان شد که در دور نیمه نهایی تفاوت‌های اساسی بین آماده کردن خود با بزرگان دوی سرعت جهان را از نزدیک مشاهده کرد.

حسن تفتیان با مربی و همشهری خود در پکن و در پیست دوی 100 متر کنار بزرگان قرار داشت. در مقابل دیدگان 80 هزار تماشاگر آنها را دید چگونه بدن‌های خود را به دست عوامل دیگر می‌سپارند تا آماده شوند.

تفتیان می‌گوید: وقتی برگشتم خیلی‌ها از من می‌پرسند چه باید کرد تا این نتیجه و بهتر از این برای دوومیدانی ایران اتفاق بیفتد؟ پاسخ به این پرسش ساده است. یک دونده حرفه‌ای روی پیست تنها نیست. برای لحظات قبل از شروع رقابت برنامه دارد، یعنی برنامه‌هایش را از پیش تعیین کرده‌اند و او فقط در مسیر برنامه تا آمدن به خط استارت خودش را در اختیار عوامل تیم قرار می‌دهد. شما دونده‌ای را به تنهایی روی پیست می‌بینید که باید زیر 10 ثانیه بدود، اما برای صدم ثانیه هر ورزشکار ماه‌ها برنامه‌ریزی شده است.

علاوه بر تامین نیازهای مالی ورزشکاران حرفه‌ای در طول سال که آنها را آماده پیکارهای بزرگ می‌کند، تفتیان به کارهایی که فقط در چند روز برای دوندگان می‌شود اشاره می‌کند و می‌گوید: آنها دغدغه سه یا چهار ماه حقوق معوقه ندارند. فیزیوتراپ، پزشک، ماساژور و تغذیه مناسب با بهترین متدها را دارند تا فقط زیر 10 ثانیه بدوند و به رکوردشان فکر کنند. این شرایط برای من در پکن فراهم نبود. مربی من تنها همراه یعنی از فیزیوتراپ و ماساژور گرفته تا تدارکات بود. ما باید در نخستین گام برای ورزشکاران دوومیدانی یک تیم بسازیم. گاهی دلم می‌گیرد و با خودم حرف می‌زنم ما که از خیلی امکانات محروم هستیم چرا باید تشکر خشک و خالی را هم از یکدیگر دریغ کنیم. مهم نیست. بهتر است روی پیکارهای مرحله بعد دوومیدانی ایران تمرکز کنم و بعد اردوها و مسابقه‌های بین‌المللی. به این شرایط عادت کرده‌ام.

شناسنامه

حسن تفتیان متولد چهاردهم اردیبهشت 1372 در تربت حیدریه است. او رکورددار دوی ۱۰۰ متر ایران با زمان ۱۰‌/‌۱۰ ثانیه در رقابت‌های ماه پیش شهر آلماتی قزاقستان است. پیشتر رکورد این ماده در اختیار رضا قاسمی با زمان 14 ‌/‌ 10 ثانیه در مسابقات دوومیدانی جام کازانف قزاقستان بود. رکورد تفتیان در دوی ۲۰۰ متر 28‌/‌20 ثانیه در سال ۲۰۱۳ آلماتی است. او همچنین هفته گذشته در مسابقه‌های دوی ۱۰۰ متر پانزدهمین دوره مسابقه‌های دوومیدانی قهرمانی جهان در پکن توانست برای نخستین بار به مرحله نیمه‌نهایی این رشته در تاریخ دوومیدانی ایران راه پیدا کند.

محورهای کلی توسعه از نگاه تفتیان

دونده 100 متر و سریع‌ترین مرد ایران پس از پشت سرگذاشتن تجربه بزرگ پیکارهای جهانی که بتازگی در چین برگزار شد موفقیت دوومیدانی ایران در رقابت‌های جهانی و المپیک را در چند محور کلی خلاصه می‌کند و می‌گوید:

1 ـ تشکیل یک تیم متشکل از فیزیوتراپ، پزشک، ماساژور، مشاور تغذیه و تدارکات در کنار مربی برای ورزشکاران

2 ـ امکان حضور در اردوهای بین‌المللی به مدت چند ماه و تمرین در کنار بزرگان این ورزش

3 ـ امکان حضور در بزرگ‌ترین رویدادهای دوومیدانی جهان

محمد رضاپور

ورزش