من علی هستم

این مستند را «کلاره لوینز» کارگردانی کرده و در آن ضمن مصاحبه با خانواده، دوستان و نزدیک‌ترین افراد کلی، تصویری غیرمعمول از زندگی این بوکسور افسانه‌ای ارائه کرده است. این فیلم از آن دست فیلم‌های بی‌نقص است که هر دو بخش مستند و صحبت‌های روی فیلم، بخوبی زندگی محمدعلی را کاوش می‌کند. مستند تازه لوینز در مورد زندگی کلی کمتر چیزهای جدیدی بیان می‌کند، اما با مصاحبه‌های فراوانی که در فیلم داشته و نمای نزدیکی که از او نشان داده، بخوبی توانسته احساسات را تحت‌تاثیر قرار دهد و واکنش کسانی را که به تماشای فیلمش می‌نشینند برانگیزد. یکی از جذاب‌ترین قسمت‌های فیلم مربوط به بخش‌هایی می‌شود که این کارگردان علاوه بر صحبت با همسر و فرزندان این مشتزن مسلمان، سراغ معروف‌ترین رقبایش هم رفته تا کلی از زبان کسانی که شاید خیلی از آنها هنوز جای مشت وی را روی صورت خود حس می‌کنند، تعریف شود. وظیفه اصلی فیلم تمرکز روی دوران مشتزنی کلی، شخصیت پیچیده و زندگی سیاسی‌اش بدون در نظر گرفتن ترتیب اتفاقات و گستردگی‌شان بوده است. یکی از مهم‌ترین چهره‌هایی که در فیلم با وی مصاحبه شده، رحمان برادر محمدعلی است که در آن بیان می‌کند چگونه علی از یک کودک سیه‌چرده به یکی از معروف‌ترین مردان دوره معاصر جهان تبدیل می‌شود.

در گوشه‌هایی از این فیلم ورونیکا پورش، همسر سابق محمدعلی هم در خصوص دوران زندگی با او و شخصیت این بوکسور صحبت‌هایی می‌کند. پورش زمانی که درباره ناتوانی و شرایط بد علی به دلیل بیماری پارکینسون اشاره می‌کند، ناخودآگاه اشک‌هایش جاری می‌شود. همچنین محمدعلی جی.آر پسر این بوکسور از سختی زندگی با یک قهرمان می‌گوید و دخترهایش حنا و مریم در این فیلم از علی به عنوان دوست‌داشتنی‌ترین پدر دنیا یاد می‌کنند.

یکی از قسمت‌های فیلم که بخوبی می‌تواند احساسات را برانگیزد مربوط به فیلم‌های خانوادگی و دوران کودکی فرزندانش است. این فیلم‌های شخصی او در طول این مستند پخش می‌شود تا از خودگذشتگی پدرانه این بوکسور سیاهپوست را در قبال فرزندانش بخوبی نشان دهد. این فیلم‌ها به زیبایی رابطه کلی با خانواده و تلاشی را که برای رسیدن به هدفش دارد، نشان می‌دهد. رابطه او و فرزندانش جالب و دلنشین است مثلا جایی که او با آنها الفبا کار می‌کند یا با صبوری به درخواست دخترش گوش می‌دهد که از وی می‌خواهد بازنشسته شود و با گربه به او می‌گوید «تو پیر شدی!» این در حالی بود که در آن برهه زمانی کلی برای رسیدن به چهارمین قهرمانی سنگین وزن جهان تلاش می‌کرد.

جین کیلروی، مدیر برنامه‌های سابق از فرصت حضورش در این فیلم استفاده می‌کند و خاطره‌ای از او در باره پسر خردسالی که به دلیل سرطان خون می‌میرد، تعریف می‌کند. در بیمارستان کودکی را ملاقات کردیم که علی به او گفت: من می‌روم که فورمن را شکست دهم و تو هم سرطان را شکست بده. متاسفانه فقط یکی از اینها به واقعیت تبدیل شد. تام جونز، یکی از خواننده‌های مطرح آمریکا نیز در مورد حضورش در کمپ تمرینی علی می‌گوید که چگونه با قهرمان جهان وارد رینگ شد و با اولین مشت‌های سهمگین او بر کف رینگ افتاد و از شدت ضربه‌هایی که دریافت کرده بود، رینگ می‌لرزید، اما حالا این خواننده تنها چیزی که از آن روز به یادگار دارد، عکسی است که در آن او از پا افتاده در کنار مردی جدی ایستاده که براحتی به طناب‌های رینگ لم داده است.

جورج فورمن دیگر شخصیت مهم فیلم است که بخوبی او را به یاد داریم؛ مهم‌ترین رقیب علی در اوج دوران افسانه‌ای‌اش. او که با علی جدال به‌یادماندنی «Rumble in the Jungle» را بر جای گذاشته، در برابر رقیب سابقش هیچ حسی تلخ و خاطره بدی ندارد و از او به عنوان «بزرگ‌ترین مردی که در زندگی دیده» یاد می‌کند. مایک تایسون در این فیلم می‌گوید پس از آن‌که علی را در مدرسه‌اش دیده، به بوکس علاقه‌مند شده و به سوی آن آمده است. مرویس فرایزر فرزند جو فرایزر سرشناس هم از رابطه طولانی و محکم پدرش با علی حتی در دوران بازنشستگی می‌گوید و عنوان می‌کند پدرش و علی چندی قبل از مرگ جو فریزر، دوستی مثال‌زدنی با یکدیگر داشتند.

تنها صدایی که در فیلم شنیده نمی‌شود، صدای خود علی است که شاید به‌خاطر سخت‌تر شدن بیماری‌اش در این روزها باشد. با این حال این فیلم بدون علی هم بخوبی می‌تواند تصویر کاملی از بهترین بوکسور تاریخ جهان بسازد؛ تصویری که می‌تواند ما را وادار کند دست‌کم برای یک‌بار پای این فیلم بنشینیم و زندگی یکی از اسطوره‌های ورزش جهان در قرن بیستم را تماشا کنیم.

هالیوود رپیورتر / مترجم: عرفان خماند