اهداف و نتایج سفر پلوسی به سوریه

سفر «نانسی پلوسی» رئیس مجلس نمایندگان امریکا به خاورمیانه که نقطه ثقل آن دیدار با مقامات سوری در دمشق بود، از ابعاد گوناگونی قابل بررسی است.

کد خبر: ۱۳۰۳۷۰

در ابتدا این سفر را باید گام دموکرات ها برای به چالش کشیدن سیاست های خاورمیانه ای جورج بوش رئیس جمهور امریکا برشمرد. سفر پلوسی اولین سفر یک مقام بلند پایه امریکایی بعد از چهار سال به سوریه بود.
آخرین بار «کالین پاول» وزیر امورخارجه اسبق امریکا به عنوان مقامی بلندپایه در سال 2003در آستانه تجاوز امریکا به عراق جهت جلب رضایت مقامات سوری به دمشق سفر کرده بود که به دنبال مخالفت آنها از آن زمان تاکنون واشنگتن ضمن تحمیل مجازات های اقتصادی بر سوریه ، با بازداشتن همپیمانان غربی خود از آمد و شد به دمشق ، سیاست انزوای این کشور را در پیش گرفت و ترور «رفیق حریری» نخست وزیر پیشین لبنان این بهانه را به امریکا داد که با در پیش گرفتن مواضعی تندتر نسبت به قبل ، مدعی دخالت سوریه در این ترور شود و سفیر خود را از دمشق فراخواند.
سفر پلوسی به دمشق به نوعی شکستن سیاست های بوش بود. حزب دموکرات بعد از پیروزی بر جمهوریخواهان در انتخابات کنگره آن هم بعد از 12سال ، با اتخاذ سیاست هایی مقابله جویانه و البته در چارچوب های اصلی منافع امریکا، با دولت کنونی رقابتی سرسخت را با حزب حاکم (جمهوریخواهان) برای پیروزی در انتخابات آتی ریاست جمهوری در پیش گرفته است.
در واقع دموکرات ها با همین شعارهای انتخاباتی خود و در پیش گرفتن روشی متفاوت تر از بوش که درست نقطه مقابل روش و سیاست های وی بویژه در رابطه با عراق است ، به پیروزی دست یافتند.
دموکرات ها درگام اول برای نشان دادن حسن نیت خود و عمل به شعارهایشان مساله خروج نظامیان امریکایی از عراق را که خواسته اصلی بخش عمده ای از مردم امریکاست ، در دستور کار خود قرار دادند و اخیرا نیز مجلس نمایندگان و سنا با تصویب لایحه خروج نظامیان تا اول سپتامبر 2008از عراق و مشروط کردن پرداخت بودجه نظامی به اجرای این امر، دولت بوش را تحت فشار قرار داده اند؛ گرچه وی نیز اعلام کرده که این لایحه را وتو خواهد کرد.
می توان گفت سفر «نانسی پلوسی» رئیس مجلس نمایندگان به خاورمیانه بویژه سوریه که مخالفت شدید جمهوریخواهان بویژه بوش را در پی داشت ، گامی دیگر در همین راستا بود. این گام از سوی پلوسی در زمانی برداشته شده که بدبینی ها و بی اعتمادی عمومی مردم امریکا نسبت به مواضع بین المللی و سیاست خارجی دولت بوش ، رشدی فزاینده داشته است.
براساس نظرسنجی که مرکز مطالعاتی «پابلیک ایجندا» و مجله «فارین افرز» جدیدا انجام داده اند، بحرانی تمام عیار در اعتماد عمومی نسبت به دولت بوش در حال وقوع است.
در ابعادی دیگر برخی ناظران بین المللی سفر پلوسی را ایجاد نوعی تعادل در سیاست خارجی بوش و نیز ایجاد تغییراتی در آن و حتی تصحیح اشتباهات بوش برشمرده و وقوع چنین امری را بویژه در مسائل منطقه ازجمله عراق ، فلسطین و لبنان بسیار مهم ارزیابی کرده اند.
پلوسی همچنین برای اجرایی کردن توصیه های کمیته مطالعاتی «بیکر همیلتون» در مورد مسائل منطقه بویژه بحران عراق به سوریه سفر کرد.
گرچه این توصیه ها از سوی بوش نادیده گرفته شد، اما در بسیاری از نظرسنجی های انجام شده و نیز مواضع جمهوریخواهان و دموکرات ها بر انجام این توصیه ها بویژه مذاکره با ایران و سوریه برای حل بحران تاکید شده است.
بحث و گفتگو در مورد حل مساله فلسطین و اسرائیل از دیگر مسائلی بود که پلوسی در این سفر در دستور کار خود قرار داده بود. وی در این سفر پیام ایهود اولمرت نخست وزیر اسرائیل مبنی بر آغاز مذاکرات صلح را به مقامات سوری انتقال داد.
در هر صورت گرچه دموکرات ها و جمهوریخواهان به دلیل انتخابات ریاست جمهوری آتی به مقابله با یکدیگر برخاسته اند و روشها و سیاست های همدیگر را زیر سوال می برند اما در اصل و اساس سیاست ها و منافع امریکا هم رای و همگام هستند و بویژه هر دو در حل بحران خاورمیانه منافع خود را با اسرائیل گره زده اند. باید توجه داشت که حل بحران خاورمیانه هم به این آسانی ها نیست.
اکنون مشکل اساسی در حل بحران خاورمیانه وجود دارد زیرا هر کدام از طرفین درگیر در بحران خواستار برداشتن اولین گام و انعطاف از طرف مقابل خود هستند و همین امر موجب پیچیدگی موضوع می شود. سفر پلوسی نیز سفری غیراجرایی و صرفا برای آگاهی از اوضاع منطقه تلقی می شود و برخی از ناظران معتقدند که پلوسی می کوشد با انجام این سفر پیامی متفاوت از پیامهای دولت امریکا به منطقه بدهد.