کلمپه بهجت خانم

این شیرینی سنتی که از آردی مخصوص و خرما تهیه و پخته می‌شود، ریشه در تاریخ و فرهنگ مردم کرمان دارد و معروف‌ترین سوغات این شهر است که طرفداران زیادی دارد.

کلمپه از زمان‌های بسیار دور به روش سنتی توسط زنان کرمانی پخت می‌شده و همچنان اهمیت و جایگاه خود را حفظ کرده است. در پخت این شیرینی سنتی کرمان، از روغن محلی، خرمای نخلستان‌های کرمان و ادویه‌های معطراستفاده شده و روی آن توسط قالب‌های مخصوصی طرح زده می‌شود.

زنان شیرینی پز متعددی در شهر کرمان به پخت شیرینی کلمپه می‌پردازند، اما بهجت فرزان امیری یکی‌از زنان شیرینی پز با سابقه و مشهور کرمانی بود که بیش از 50 سال از عمرش را به پخت شیرینی‌های سنتی کرمان بویژه کلمپه پرداخت.

بهجت خانم که شیرینی‌های سنتی آن از شهرت خاصی در کرمان برخوردار است، متولد سال 1309 بود. وی از سال 1339 کار شیرینی پزی را شروع کرد و تا 80 سالگی شیرینی‌های سنتی زیادی را برای مراسم جشن و شادی و سوگواری و عزای مردم کرمان پخت تا کلمپه‌های دستپخت وی، کام کرمانی‌ها را همواره شیرین کند.

متاسفانه اگر چه بهجت خانم 4 آذر ماه امسال در 80 سالگی به دلیل کهولت سن و بر اثر سکته چشم از جهان فرو بست، اما طعم و مزه بی‌نظیر کلمپه‌هایی که وی می‌پخت، همواره زیر زبان مشتریان اوباقی مانده است. البته پس از مرگ بهجت خانم، کارگاه شیرینی‌پزی وی واقع در محله پارک نشاط شهر کرمان همچنان باز است و شاگردان او با کمک فرزندانش، چراغ کارگاه او را روشن نگه داشته‌اند تا بوی مطبوع شیرینی‌های سنتی کارگاه بهجت خانم مشام هر عابری را که از این محل می‌گذرد، نوازش دهد.

عباس رحمت اللهی فرزند بزرگ بهجت خانم در گفت‌وگو با «جام‌جم» از روزهایی می‌گوید که مادرش به دلیل نیاز مالی به شیرینی پزی روی آورد تا کمک خرج شوهرش باشد که راننده کامیون بود. از روزهایی که بهجت خانم کلمپه‌ها را به تنهایی در آشپزخانه خانه‌اش می‌پخت، تا روزهایی که کسب و کارش رونق گرفت و با تاسیس کارگاه شیرینی پزی، کارش را توسعه داد و چند شاگرد تحت نظارت اوشروع به پختن شیرینی کردند.

وی با اشاره به این‌که از قدمت پخت کلمپه در شهر کرمان اطلاعات چندانی در دست نیست، می‌گوید: در گذشته کلمپه فقط به‌صورت سنتی و به یک شکل پخته می‌شد، اما طی چند سال گذشته کلمپه صنعتی با اشکال مختلف به بازار آمده است.

عباس رحمت اللهی می‌افزاید: در قدیم کلمپه را خیلی ساده می‌پختند، اما امروزه به‌دلیل ذائقه‌های مختلف مشتریان انواع کلمپه‌های گردویی، کنجدی، پسته‌ای و لقمه‌ای پخته و به بازارعرضه می‌شود. وی با اشاره به این‌که کلمپه و کماچ سهن از شیرینی‌هایی هستند که فقط مخصوص استان کرمان است، می‌گوید: هر مسافری که به کرمان سفر می‌کند و شیرینی کلمپه را به عنوان سوغات کرمان با خود به همراه می‌برد، از طعم و مزه آن تعریف می‌کند و آن را بی‌نظیر می‌داند.

این شیرینی‌پز با‌سابقه کرمانی طعم و مزه کلمپه سنتی را با کلمپه صنعتی غیرقابل مقایسه می‌داند و می‌افزاید: به نظر من، به دلیل این‌که کلمپه سنتی با دست پخته می‌شود و در پخت آن بیشتر مواد طبیعی و محلی استفاده می‌شود، بسیار خوشمزه‌تر از کلمپه صنعتی است که توسط دستگاه تولید می‌شود. وی در باره تفاوت‌های پخت شیرینی کلمپه در گذشته و حال می‌گوید: در قدیم برای پخت کلمپه از آتش هیزم استفاده می‌شد، اما امروزه پخت کلمپه درون فر انجام می‌گیرد. در هر صورت اگر نوروز به کرمان رفتید، طعم خوب کلمپه را از دست ندهید.

حکمت قاسم‌خانی