باغ پاسارگاد ریشه باغ‌های ایرانی است

مدیر پایگاه میراث فرهنگی پارسه ـ پاسارگاد در گفت‌وگو با ایسنا، در معرفی باغ پاسارگاد که یکی از 9 باغ موجود در پرونده جهانی باغ ایرانی است، بیان کرد: باغ پاسارگاد ریشه باغ‌های ایرانی است و خلق باغ ایرانی که تاریخ آن به زمان هخامنشیان برمی‌گردد‌، در پاسارگاد اتفاق افتاده است.

محمدحسن طالبیان ادامه داد: براساس آنچه در کتیبه‌ها آمده‌، در زمان ساخت این باغ، کوروش دستور داده بود که باغ پاسارگاد چگونه ایجاد شود و درخت‌ها نیز به چه شکل کاشته شوند، یعنی هندسی‌سازی باغ و شکل و شمایل آن از نگاهی که کوروش به باغ ایرانی داشته گرفته شده است.

او با اشاره به این‌که کل منطقه پاسارگاد یک شهر ـ باغ بوده است، اظهار کرد: ‌آثاری در تخت جمشید پیدا شده‌اند که نشان می‌دهند، احتمالا باغ جلوی صفه قرار داشته و سپس در دوره ساسانیان باغ‌ها در جلوی کاخ‌ها و معابد شکل گرفتند و این موضوع در دوره اسلامی نیز ادامه می‌یابد که الگوی تمام این‌ها باغ پاسارگاد بوده است.

به گفته طالبیان، در باغ پاسارگاد یک جریان پیش‌ساختگی سنگ مطرح بوده که در جوی‌های تزیینی که دور باغ قرار می‌گیرند، وجود داشته‌اند. بخشی از باغ نیز که اکنون ثبت جهانی شده است، کف‌های سنگی با تعدادی حوضچه داشته که تکنولوژی برتری برای جریان آب‌رسانی نیز در آن وجود داشته است. علاوه بر این‌ها، گونه‌های درختی بومی جالبی موجود بوده‌اند که باید تحقیقات بیشتری با هدف گیاه‌باستان‌شناختی در این‌باره انجام شود.

او با اشاره به انسان بالداری که در کاخ دروازه وجود دارد، بیان کرد:‌ این اثر، داستان مقدسی را بیان می‌کند و به‌طور کلی نشان می‌دهد نه‌تنها باغ از ارزش‌های کالبدی برخوردار است، بلکه موضوع‌های مقدس نیز در آن اهمیت بسیاری دارند. در این‌باره به بحث‌هایی که درباره ذوالقرنین از سوی علامه طباطبایی و بزرگان دیگر مطرح شده می‌توان اشاره کرد.

طالبیان همچنین گفت: اکنون باغ پاسارگاد در قلب عرصه پاسارگاد قرار دارد و معماری و نظام باغ‌سازی کلاسیک ایرانی از اینجا آغاز می‌شود. به همین دلیل، باغ پاسارگاد به‌عنوان مادر باغ ایرانی در پرونده مطرح شد و هشت باغ دیگر به آن پیوستند، زیرا موضوع پرونده، ثبت زنجیره‌ای است و باید سیر تحول باغ و چگونگی آغاز آن ارائه شود.