زنده‌یاد محمود پاینده لنگرودی مردم‌شناس، شاعر، فرهنگنامه‌نویس، خوشنویس در 12 آبان سال 1310 خورشیدی در شهر لنگرود به دنیا آمد. پدرش محمد نباتچی از بازاریان خوشنام لنگرود بود. پاینده، تحصیلات ابتدایی را در شهر لنگرود به پایان برد، اما به دلیل بیماری پس از 2 سال ترک تحصیل بار دیگر به دبیرستان رفت و به تحصیلات خود ادامه داد. پس از پایان تحصیلات دبیرستانی به کارهای فرهنگی رغبت نشان داد و در کنار آن به فعالیت سیاسی پرداخت. در همین دوران با نشریه «چلنگر» آشنا شد و به سرودن شعر پرداخت.
کد خبر: ۱۶۶۷۳۴

پس از کودتای 28 مرداد 1332 به دلیل فشارهایی که بر او وارد می‌شد، زادگاه خود را ترک گفت و به تهران کوچ کرد. در سال‌های 1333 و 1334 با اهل قلم تهران آشنا شد و با مجله امید ایران به همکاری پرداخت و هر هفته دو صفحه از مجله را با شعر سیاسی خود پر کرد. مجله امید در سال 1334 پس از یک سال انتشار از فعالیت باز ماند و تعطیل شد.

پاینده قریحه‌ای خوش داشت و به فارسی و گیلکی شعر می‌سرود. او از رهروان سبک نیمایی بود و در سال 1334 نخستین مجموعه اشعار خود را به نام «گل عصیان» با مقدمه پرویز جهانگیر منتشر کرد. 2 سال بعد ترانه‌های گیلکی (مجموعه‌ای شامل 44 دوبیتی) از ناصر فرهادیان، شهدی لنگرودی و محمود پاینده را در سال 1336 منتشر و چاپ کرد.

خوشنویسی را در انجمن خوشنویسان نزد استادانی چون: ابراهیم بوذری، حسین میرخانی و عبدالله فرادی آموخت و از سال 1337 برای امرارمعاش به کارهای مختلف از جمله: حسابداری، نقاشی، تابلونویسی و خوشنویسی دست یازید. مدتی در سازمان تبلیغاتی «آوازه» به کار طراحی اشتغال ورزید و طراحی‌های او خواستاران زیادی داشت. بعدها در موسسه کیهان استخدام شد و تا زمان بازنشستگی در آن موسسه مشغول به‌کار بود.

در سال 1338 نخستین منظومه گیلکی خود را به‌نام «یه شو بو شوم روخئونه» (شبی به رودخانه رفتم) را سرود و در سال 1358 آن را به چاپ رساند. شاعر در این اشعار‌ دلتنگی و نوستالژی خود را بیان می‌دارد و اندیشه سیاسی‌اش را بازتاب می‌دهد.

پاینده دومین منظومه گیلکی‌اش را به‌نام «لیله کوه» در سال 1347 سرود و آن را در سال 1358 منتشر کرد. بن مایه اشعار منظومه بر باورها و اعتقادات مردم زادگاهش استوار است.

مجموعه‌ای از اشعار فارسی شاعر در دو قالب کلاسیک و نو در سال 1383 پس از وفات شاعر چاپ و منتشر شد.
او یکی از چهره‌های سخت‌کوش در عرصه فرهنگ عامه بود،  کوشش‌های او در جهت گردآوری فولکور زادگاه خود از او چهره‌ای جاودانه ساخته است «فرهنگ گیل و دیلم» وی در ششمین دوره کتاب سال به‌عنوان اثری برتر برگزیده شده است.

وی ریا و تظاهر را بد می‌داشت و به مردم خود عشق می‌ورزید و تا پایان عمرش به آرمان‌هایش پایبند بود. گستره کار او فرهنگ عامه، شعر و ادبیات،‌ تاریخ و طراحی و نقاشی بود. او در شامگاه 27 آبان 1377 در 67 سالگی در تهران جهان را بدرود گفت و در زادگاهش لنگرود به خاک سپرده شد. بیش از 17 کتاب و ده‌ها مقاله‌ی پژوهشی از وی در نشریات و مجلات و جنگ‌های ادبی و پژوهشی مختلف از جمله: سالنامه امید ایران، ماهنامه کاوه، یادگار نامه فخرایی، چیستا، گیلان نامه، صدای شالیزار، گیله‌وا، یادنامه استاد شهدی، کتاب گیلان، راهنمای سیاحت و زیارت گیلان و ... به چاپ رسیده است.

آثار و تالیفات:

الف: شعر و ادبیات

1 - گل عصیان (مجموعه شعر فارسی شامل 22 شعر) تهران، 56 ص (1334)

2 - ترانه‌های گیلکی (مجموعه 44 دو بیتی گیلکی) تهران، 26 ص، (1336)

3 - یه شو بوشوم روخئونه، ناشر مولف، 80 ص (1357)

4 - لیله کوه،‌ تهران، ناشر مولف، 50 ص (1357)

5 - شعرهای گیلکی افراشته، گردآوری و برگردان،‌ رشت، گیلکان، 288 ص (1374)

6 - گیلوا (مجموعه اشعار فارسی)،‌ تهران، آتنا، 165 ص (1383)

ب: مردم‌شناسی و فرهنگ عامه‌

1 - مثل‌ها و اصطلاحات گیل و دیلم، تهران، بنیاد فرهنگ ایران، چاپ دوم، تهران، سروش،‌302 ص (1374)

2 - آیین‌‌ها و باورداشت‌های گیل و دیلم،‌ تهران، بنیاد فرهنگ ایران، چاپ دوم،‌ تهران،‌ پژوهشگاه مطالعات علوم انسانی، 428 ص (1377)

3 -‌ پل خشتی لنگرود (خشته پل)، تهران، ناشر مولف، 12 ص (1357)

4 - فرهنگ گیل و دیلم، تهران، انتشارات امیرکبیر، چاپ دوم،‌ تهران، 788 ص (1376)

پ: تاریخ‌

1 - قیام غریب شاه گیلانی مشهور به عادلشاه، تهران، انتشارات سحر، 108 ص (1357)

2 - یادی از دکتر حشمت جنگلی، تهران، انتشارات سحر، 108 ص (1368)

3 - خونینه‌های تاریخ دارالمرز (گیلان و مازندران)، رشت،‌ گیلکان، 306 ص (1370)

آثار در دست چاپ:

1 - فرهنگ گیل و دیلم جلد دوم.

2 - گیلان در شعر شاعران‌

3 - مجموعه داستان‌‌های کوتاه (مشتمل بر چهل داستان کوتاه)

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها