حرف زدن از صلح، تدارک برای جنگ

نظامیان اسرائیلی در گرمای بالای 40 درجه سانتیگراد با لباس و تجهیزات کامل نظامی در ارتفاعات جولان در چند کیلومتری مرز سوریه در رفت و آمد هستند.

کد خبر: ۱۳۷۴۹۷

اسرائیل در جولان مشغول ایجاد اردوگاههای جدید ارتشی است و در جادههایی که جبهههای نبرد قدیمی را به مزارع جدید انگور وصل میکنند تعداد وسایل نقلیه ارتشی خیلی بیشتر از وسایل نقلیه شخصی است.
علیرغم سخن از صلح، سوریه و اسرائیل به علت عدم اعتماد دوجانبه و سردرگمی خود را برای جنگ آماده میکنند.
ایال زیسر تحلیلگر استراتژیک در دانشگاه تلآویو میگوید از دهه 1980 هرگز چنین حالت آمادگی (برای جنگ) وجود نداشته است به طوری که اگر یک طرف در تعبیر نیات طرف دیگر مرتکب اشتباه شود خطر زیادی برای نشان دادن واکنش زنجیرهای از طرف دیگر وجود دارد.
اسرائیل و سوریه نشانههای متضادی ارسال میکنند. بشار اسد رئیس جمهور سوریه اوت سال گذشته گفت به صلح با اسرائیل علاقه دارد اما برای پس گرفتن ارتفاعات جولان، که 40 سال پیش به اشغال اسرائیل درآمد، در اندیشه جنگ است. ایهود اولمرت نخستوزیر اسرائیل هفته گذشته پیامهایی برای اسد فرستاد که اسرائیل مایل است در مقابل صلح از جولان دست بردارد. این پیامها در شرایطی ارسال شد که ارتش اسرائیل مشغول انجام حمله آموزشی به یک روستای خیالی سوریه در جنوب اسرائیل بود.
به گفته زیسر، علت آشفتگی، بیاطمینانی اسرائیل از خواستههای خود و نیات بشار اسد است. او گفت: ما نمیدانیم اسد در زمینه جنگ یا صلح چقدر جدی است. نیات خود دولت اسرائیل هم مشخص نیست و همچنین است دیدگاه امریکا، که در حال حاضر مخالف مذاکره با سوریه است.
در این حال ارتشهای دو طرف مشغول آموزش هستند و در بالاترین حد آمادگی به سر میبرند. زیسر گفت: «آنچه میتوان دید تدارک نظامی دو طرف است. ارتشها منطق خود را دارند. اگر احتمال جنگ وجود داشته باشد، آنها خود را آماده میکنند.»
40 هزار سکنه جولان به کار خود در زمینه کشاورزی و گردشگری ادامه میدهند.
جولان در 200 متری زیر سطح دریا در دریای جلیله شروع میشود و به 2800 متری در اوج کوه هرمون میرسد. بیشتر فضای آن دشتی با شیب ملایم است که هشت صخره آتشفشانی مشرف بر سوریه اطراف آن را گرفتهاند. بعضی از صخرهها در اختیار ارتش اسرائیل است و بعضیهای دیگر پر از تجهیزات راداری، آنتن و تجهیزات نظارتی برای نظارت بر فعالیتهای سوریه است.
بیشتر غرب جولان از مناطق مینگذاری شده سوریه تشکیل شده و در هر چند صد متر یک یادبود جنگ، تانکی کهنه یا سرباز خانهای متروک به چشم میخورد. نیمی از ساکنان جولان دروزی هستند که ملیت سوری خود را حفظ کرده و از نظر تئوریک حکومت اسرائیل را بر خود رد میکنند اما در عمل با آن همکاری میکنند. حدود صد هزار سکنه جولان در طول جنگ 1967 خانههای خود را رها کردند که اسرائیل دیگر به آنان اجازه بازگشت نداد. نیم دیگر شهرکنشینان اسرائیلی هستند که علیرغم استنباط رایج دایر بر این که اسرائیل جولان را در برابر صلح به سوریه پس خواهد داد به انتقال به آنجا ادامه میدهند.
آلبرت هچت، یکی از ساکنان جولان، که در اصل اسکاتلندی است، گفت: فعالیت نظامی اسرائیل آشکارا افزایش یافته است. «افزایش تحرکات نظامی احساس میشود. سالها اثری از فعالیتهای ارتشی نبود ولی حالا دارند اردوگاههایی را که سالها خالی افتاده بود، باز میکنند. ما همیشه در حالت آمادگی هستیم و همه پناهگاه بمب داریم.»
شهرکنشینان جولان، برخلاف همتایان صهیونیست خود در کرانه غربی و غزه، انگیزههای دینی ندارند و اعتراف میکنند که حاکمیت اسرائیل بر جولان را میتوان با صلح معامله کرد. اما میگویند امیدوارند در صورت هر صلحی، اسرائیل جولان را برای دورهای 20 تا 100 ساله از سوریه اجاره کند.
اما دروزیها که در شمال شرقی جولان زندگی میکنند به شهرکنشینان (یهودی) با دید دیگری نگاه میکنند. ایمان ابوجابل، که به خاطر پرتاب نارنجکی به یک پایگاه ارتش اسرائیل 12 سال در زندان این رژیم بود، احساس خود را نسبت به شهرکنشینان چنین میگوید: «شهرکها باید ویران شوند و شهرکنشینان باید بروند. این زمین مال آنان نیست.
هر چه که آنان دارند مسروقه است. جابل گفت زندگی تحت اشغال اسرائیل دارای مزایای اقتصادی است. وی افزود: «خوشحالتر خواهم شد با بدیهای کشور خودم بسازم تا این که با خوبیهای اسرائیل زندگی کنم.»