در تمام سواحل جنوبی دریای خزر فقط یک شبه جزیره وجود دارد که میانکاله خوانده می شود و نام خود را از دو کاله (طرفین شمالی و جنوبی) گرفته است.
کد خبر: ۲۸۲۰۰
شبه جزیره میانکاله در جنوب شرقی دریای خزر در استان گلستان واقع شده است و جزیره آشوراده در منتهی الیه شرقی این شبه جزیره قرار دارد. میانکاله از شمال به دریای خزر، از جنوب به خلیج گرگان ، از شرق به وسیله تنگه باریکی از خشکی جدا می شود و از غرب به زاغمرز بهشهر متصل می شود. وسعت آن حدود 7هزار هکتار و طول آن در حدود 60کیلومتر و عرض آن بین حداقل 2/1 کیلومتر و حداکثر 7کیلومتر متغیر است . آب و هوای شبه جزیره از آب و هوای شمال ایران تابعیت می کند و زمستان های معتدل و تابستان های گرم و معتدل با رطوبت زیاد دارد. اراضی میانکاله ، شامل ماسه های ساحلی و تپه های ماسه ای و اراضی ساحلی قدیمی با پستی و بلندی متوسط است ، خاک عمیق با بافت سبک دارد، کاربری آن مرتعی و تفرجگاهی است و قابلیت بندرگاهی و اسکان شهری یا روستایی با عملکردهای معین صیادی ، بازرگانی ، حمل ونقل و خدمات دارد.

پناهگاه حیات وحش میانکاله

میانکاله یکی از زیستگاه های مهم و باارزش پرندگان مهاجر آبزی و تعدادی پرندگان بومی است . این پناهگاه بازمانده تیپ اراضی مشجر ساحلی در ساحل دریای خزر است . مساحت آن 800/68 هکتار بوده و به علت دارابودن موقعیت ویژه و منحصر به فرد اکولوژیکی و وجود خلیج گرگان یکی از ذخایر باارزش کره مسکون لقب گرفته است و سازمان جهانی یونسکو برای این منطقه شناسنامه ویژه تهیه و مشخصات آن را به صورت کامل تشریح کرده و محلی به شمار آورده که باید برای انجام کارهای علمی و پژوهشی بدقت مورد حفاظت قرار گیرد. اجتماعات گیاهی و جانوری این منطقه ارزش زیستگاهی ، حفاظتی و تحقیقاتی دارد؛ ولی به دلیل نبود برنامه ریزی مناسب در منطقه و قرارگرفتن آن در خط هجوم نوسانات آب دریای خزر ، عملا ارزشهای زیستگاهی رو به کاهش گذاشته است.

شبکه های ارتباطی و خدمات

در سالهای اخیر از سوی سازمان های ذی ربط از جمله شیلات ، جاده ای از سمت غرب به داخل شبه جزیره کشیده شده بود که در حال حاضر به دلیل بالاآمدن سطح آب دریا غیرقابل استفاده شده است . اکنون تنها راه دسترسی به آشوراده از طریق بندر ترکمن و به وسیله قایق است . جزیره آشوراده از نظر آب لوله کشی و برق مشکل خاصی ندارد و خط تلفن هم به جزیره راه یافته است . نبود امکانات اقامتگاهی در بندر ترکمن باعث کاهش تعداد مسافران و گردشگران در این منطقه شده است ؛ البته بالاآمدن سطح آب دریا و نبود سواحل تفریحی مناسب از علل اصلی کاهش چشمگیر مسافران بوده است . در جزیره آشوراده پیش از پیشروی آب دریا 2رستوران (شخصی و دولتی متعلق به شیلات) به مسافران خدمات ارائه می کرد که پس از پیشرفت آب دریای خزر در سالهای 69و بعد از آن و تخلیه جزیره از سکنه تنها رستوران شیلات ، آن هم به صورت محدود دایر است و تنها اقامتگاه موجود در جزیره اردوگاه تربیتی آموزش و پرورش بندر ترکمن است . به طور کلی بندر ترکمن هیچ گونه امکانات اقامتی ندارد. در شهرستان بندرترکمن با وجود جزیره توریستی آشوراده و صنایع دستی و فرهنگ خاص ترکمن ، سازمان و نهاد خاصی بر امور جهانگردی و توریستی آن نظارت ندارد؛ البته بتازگی دفتر نمایندگی فرهنگ و ارشاد اسلامی در بندر ترکمن به صورت محدود شروع به کار کرده است.

امکانات مناسب برای جذب گردشگر

جزیره آشوراده با دارابودن امکانات خوب گردشگری در سالیان نه چندان دور، پذیرای تعداد زیادی از مسافران نوروزی و تابستانی و گردشگران دایمی بود که آن هم پس از تخلیه از سکنه و نبود خدمات برای مسافران متروک مانده است . حال که توجه خاص به گردشگری در حال شکل گیری است ، باید این منطقه نیز مورد بازبینی مجدد و توجه قرار گیرد. جزیره آشوراده اگر موردتوجه خاص قرار گیرد، می تواند یک قطب توریستی در کشور و حتی در آسیای میانه باشد. این جزیره با چشم انداز طبیعی و زیست محیطی شگفت انگیز یک اکوسیستم کم نظیر در سطح جهانی است و جزو مناطقی است که استعداد فراوانی برای ایجاد تفرج گسترده دارد. یعنی تفرج هایی که انجام آنها نیاز به توسعه ندارد و انجام آنها بدون ایجاد تاسیسات و یا تاسیسات مجهز امکانپذیر است . از جمله ماهیگیری ، شکار ، اسب دوانی ، جنگل پیمایی. در این جزیره می توان با برنامه ریزی و ایجاد تاسیسات پذیرایی با ظرفیت مناسب کمی و کیفی ، بسط شبکه تاسیسات تفریحی و سیاحتی در قالب الگوهای ناحیه ای ، توسعه شبکه های ارتباطی ، توجه به بازدهی اقتصادی سرمایه گذاری های دولتی و غیردولتی ، ایجاد تجهیزات جهانگردی با فناوری خاص ایران ، تامین هماهنگ توسعه سیاحتی متوازن با توسعه زیربنایی و صنعتی مناطق به هدفهای توسعه جهانگردی دست یافت . اجرای هدف مذکور، باعث کسب درآمد و جذب ارز، ایجاد مشاغل جدید و متنوع در سطح منطقه ، استفاده سالم و مفید اهالی منطقه و سایر مناطق از اوقات فراغت ، افزایش بهره زایی کار و ایجاد انگیزه و علاقه مندی در نیروهای متخصص و جذب آنها در منطقه ، افزایش حجم جهانگردان داخلی و خارجی و افزایش متوسط اقامت جهانگردان می شود. نکته مهم این که آشوراده به دلیل موقعیت جغرافیایی و همچنین به دلیل جزیره بودن ، می تواند نقش بازار مشترک میان کشورهای همجوار (آسیای میانه) و ایران را ایفا کند.

کاربری های پیشنهادی

در تعیین کاربری های مختلف برای شبه جزیره میانکاله باید به موارد زیر توجه کرد: توجه به استعدادهای زیست محیطی و حفظ حیات گیاهان و بهبود شرایط زیست پرندگان مهاجر و وحوش منطقه . توجه به محدودیت های طبیعی محل ، از نظر نوسانات سطح آب که حتی الامکان ساختمان ها به صورت مرتفع و با فاصله از زمین ساخته شوند و نیز خودداری از ساخت و ساز در مناطق اصلی حیات وحش و نیز احداث سد. توجه به امکانات اقتصادی ، اجتماعی و سوابق تاریخی منطقه . استفاده از کاربری های سبک برای شبه جزیره و انتقال کاربری های سنگین به حاشیه بندر ترکمن . احداث کمپ های اقامتی سبک و ویلاهای مناسب در قسمت شرقی شبه جزیره که دارای اراضی ماسه ای است . فضاسازی پیرامون تالاب های منطقه اعم از تالاب های شمالی و جنوبی شبه جزیره . برگزاری مسابقات ساحلی (ورزشی) ، قایقرانی ، شنا. نکته حایز اهمیت پس از تعیین کاربری ها ، تبلیغ صحیح در مورد جزیره است . مانند تهیه شناسنامه از جاذبه های طبیعی منطقه همراه با عکس و اسلاید، کارت پستال ، فیلم و نقشه های راهنما ، تهیه بروشورهای تبلیغاتی و پخش آن میان مسافران. به طور کلی با توجه به استعدادهای بالقوه فراوان این شبه جزیره ، می توان با برنامه ریزی صحیح و اصولی به ساماندهی و ترقی شبه جزیره دست پیدا کرد و این استعدادهارا بالفعل نمود. انجام این کار به کسب ارز و ایجاد اشتغال و رشد و ترقی شهرستان بندر ترکمن و شهرهای دیگر منطقه منجر خواهد شد. امید که این جزیره فراموش شده مورد توجه مسوولان قرار گیرد.

لیلا شایان
کارشناس برنامه ریزی اجتماعی

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰
فرزند زمانه خود باش

گفت‌وگوی «جام‌جم» با میثم عبدی، کارگردان نمایش رومئو و ژولیت و چند کاراکتر دیگر

فرزند زمانه خود باش

نیازمندی ها