افکار عمومی پنهان

انتخابات شوراهای شهر و روستا، در کشورمان با نتایجی دور از انتظار بیشتر کارشناسان و صاحب نظران پایان یافت .

کد خبر: ۲۱۲۲۵

این نتایج ، در حالی به دست آمد که بیشتر این افراد، پیروزی یک طیف را با اکثریت مطلق یا نسبی آرا، پیش بینی کرده بودند، اما نتیجه نهایی کاملا برعکس شد. در وضعیت فعلی ، 2پرسش اساسی برای علاقه مندان مسایل سیاسی و اجتماعی ایجاد شده است که پاسخ به آنها برای 2طرف برنده و بازنده انتخابات در حرکتهای بعدی آنها راهگشا خواهد بود: اولین سوال این که علت به دست آمدن این نتایج غیر قابل پیش بینی در عرصه سیاست ایران و بخصوص آنجا که حضور مستقیم مردم ، جریان می یابد، چیست؛ پاسخ به این پرسش می تواند نقیصه موجود کنشگران سیاسی یعنی ، نداشتن ارزیابی و برآورد صحیح از افکار عمومی جامعه و به تبع آن ، بروز شکاف میان سیاستهای رسمی و مطالبات مردمی حل کند . آیا رخداد پدیده هایی مثل دوم خرداد 76 و نهم اسفند 81 نباید سیاستمداران ما را اندکی به فکر وادارد که علت فاصله زیاد بین پیش بینی و وقوع را دریابند؛ پاسخ به این پرسش ، از آن رو اهمیت بیشتری می یابد که به یاد داشته باشیم تصمیمات و سیاست های مقامات و نخبگان جامعه برآیند برداشت آنان از افکار عمومی است . به عبارت دیگر، داده های سیستمی است که بازده آن را تعیین می کند و چنین مشکلی ، هنگامی بروز می کند که فرآیند کنترل و ارزیابی (بازخورد) سیستم ، دچار نقص باشد. در آن صورت ، برداشت و فهم کل سیستم از داده ها، دچار اختلال و اشتباه است و تناسب آن را با بازده از میان می برد . به نظر می رسد سیاستمداران و تصمیم سازان ما همواره با چنین معضلی رو به رو بوده اند، معضلی که در صورت نیافتن چاره ای اساسی برای آن ، چالشها و بحران های جدی را در پی خواهد داشت . پرسش دیگر آن است که علت تغییر گرایش رای دهندگان به سوی رقیبان جناح پیروز در چند دوره انتخابات اخیر چیست؛ آیا تغییر رفتار رای دهندگان موقت و واکنشی و یا حاکی از تغییر کلی و بلندمدت است؛اجمالا باید اشاره کرد گرایش مردم در انتخابات ، مبتنی بر عواملی نظیر مطالبات آنان ، عملکرد نامزدها و احزاب و برآورد آنان از توان پاسخگویی هر یک از آنان به این مطالبات است . جزئجزئ عملکرد افراد، گروهها و احزاب سیاسی ، آثاری از خود بر جا می گذارد که در نهایت ، به پس زمینه ای شکل یافته در ذهن مردم تبدیل می شود و همین پس زمینه و میزان انطباق آن با مطالبات شهروندان است که قالب رفتار انتخاباتی آنان را تعیین می کند. نتایج انتخابات اخیر نیز از همین زاویه قابل تحلیل است . هنگامی که مردم مشاهده می کنند یک شورا و نهاد تخصصی ، وقتی در اختیار عده ای قرار می گیرد که آن را به محلی برای بازیهای سیاسی و سکویی برای ارتقای خود در سلسله مراتب قدرت تبدیل می کنند، طبیعی ترین حالت ممکن ، روگردانی آنها از این افراد است ، اما علت مشکل بودن فهم این موضوع به ظاهر ساده برای این اشخاص را می توان در ذوب آنها در ساخت بی رحم عالم سیاست و مطلق پنداری خود جستجو کرد. سعی بیهوده برای توجیه این شکست ، به دلیل حضور کم رنگ مردم تهران نیز حاصلی نخواهد داشت ، چرا که این رویکرد در تمام کشور تقریبا مشابه است . توجه به 2نکته فوق ، هم برای جناح پیروز و هم برای طیف شکست خورده انتخابات اخیر شوراها، از آن رو ضروری است که بدانند انتخابات بعدی در پیش است و از آن مهمتر این که بدون توجه به خواست واقعی مردم و تلاش صادقانه برای تامین آن و همچنین دوری از بازیهای سیاسی رایج ، رقابت های واقعی سیاسی با هدف اعتلای نظام ممکن نیست .