گازهای گرمازا مانند یک پتو عمل می کنند و گرمایی را که در حالت عادی به سمت خارج از جو حرکت می کند نزدیک سطح زمین نگاه می دارند این فرآیند به طور عمومی اثر گلخانه ای نامیده می شود
کد خبر: ۴۸۰۷
فعالیت های بشری با سرعت بی سابقه ای موجب تغییر ترکیب هوای موجود در جو زمین شده است اگر روند کنونی ادامه پیدا کند، این امکان وجود دارد که سیاره ما با یک "شوک آب و هوایی روبه رو شود. این واقعه در یک زمان کوتاه اتفاق نمی افتد که ما بتوانیم تغییرات ناشی از آن را فورا احساس کنیم.با وجود این ، خطر تغییرات سریع آب و هوایی در زمان ما در حال افزایش است . در این زمینه "شوک " مناسب ترین کلمه به نظر می رسد. این کلمه بیان کننده نتایج حاصل از این تغییرات در محیط زیست است.خطرات ناشی از تغییرات سریع آب و هوا محدود به لایه های پایین اتمسفر نیست . کاهش ضخامت لایه ازون ، بارانهای اسیدی و سایر تغییرات در محیط زیست جهانی ، در ارتباط با گرم شدن کره زمین ناشی از اثر گلخانه ای است.دانشمندانی که مسائل زیست محیطی را به طور وسیع و مرتب مورد بررسی قرار می دهند، بر این عقیده اند که ممکن است ، سیستم آب و هوایی فعلی به کلی تغییر کند و به یک سیستم جدید که کاملا با شرایط کنونی متفاوت است تبدیل شود.امروزه تغییرات آب و هوا که انسان عامل به وجود آورنده آن است ، برابر با تغییرات آب و هوا در دوران یخبندان بزرگ است . آیا تغییر آب و هوای زمین به دلیل تجمع گازهای گلخانه ای است ؛ دماهای ثبت شده در نقاط مختلف جهان نشاندهنده این حقیقت است که دما سال به سال تغییر می کند، اگرچه این تغییرات دارای نوساناتی است ؛ اما روند کلی حاکی از گرم شدن است.عدم توازن گازها در جو زمین باعث افزایش درجه حرارت زمین شده است که در نتیجه امکان سکونت انسان در سیاره زمین را از بین می برد. میزان گاز دی اکسید کربن در سال 1990 ،25 درصد بیش از آن چیزی است که پیش از انقلاب صنعتی بوده و مقدار گاز متان نیز دو برابر افزایش داشته است . متوسط درجه حرارت زمین در حدود33 درجه سانتیگراد است و در یکصد سال گذشته به میزان 3/0 تا6/0 درجه سانتی گراد افزایش یافته که بخشی مربوط به اثرات گلخانه ای و بخشی مربوط به تحولات جوی است که علم کنونی قادر به تفکیک آن نیست.ازدیاد گرماجمعی از دانشمندان ، اقتصاددانان و متخصصان علوم سیاسی زیر نظر مجمعی که توسط دولتهای جهانی برای بررسی تغییرات آب و هوایی ایجاد شده است ، مشغول فعالیت هستند.این دانشمندان تلاش می کنند تا درک عمیق تری از سیستم آب و هوایی جهان و نیروهای موثر در تغییرات آن ارائه دهند. شرایط آب و هوایی به تشعشعات نور خورشید بستگی دارد. تغییرات توزیع این نوع اشعه ها که بر زمین تابیده می شوند و گرمای که از آنها متصاعد می شود، عامل اصلی تعیین کننده تنوع آب و هوایی در جهان است . تغییر در مدار گردش زمین به دور خورشید، افزایش یا کم شدن غبارهای پوشاننده ، تغییر شکل سطوح قاره ها، تغییرات جریانهای اقیانوسی و تغییرات ترکیب جو بر میزان این تشعشعات اثر میگذارد.دمای متوسط سالانه کره زمین روند فزاینده ای دارد. در قرن اخیر، میانگین درجه حرارت سطح زمین در حدود5/0 تا7/0درجه سانتی گراد افزایش یافته است . طی یکصد سال گذشته 11 سال آن از سایر سالها گرمتر بوده که 7 سال آن در دهه اخیر قرار داشته است . سال 1991 گرمترین سال ثبت شده به وسیله دستگاه های ثبت درجه حرارت بوده و زمستان 91-92 نیز چنین وضعیتی داشته است.در سالهای اخیر، براساس دستاوردهای حاصل از تحقیقات علمی در جهان که از طریق و به عمل آمده است ، دانشمندان اطلاعات زیادی در مورد چگونگی تحول سیستم آب و هوایی کسب کرده اند؛ با وجود این هنوز نمی توانند افزایش آشکار پدیده های غیرمعمول جوی را به سادگی توضیح دهند آلودگی های حاصل از دامنه وسیع فعالیت های انسانی شامل مصرف انرژی ، تولیدات صنعتی ، کشاورزی ، جنگلداری و تغییرات استفاده از زمین باعث افزایش غلظت گازهای گرمازا می شود. خطرناکترین گازها عبارتند از: دی اکسید کربن ، متان ، اکسیر نیترو و ترکیبات مصنوعی که کلروفلروکربن نامیده می شوند. این گازها به دلیل ساختمان اتمی شان ، شفاف هستند و در مسیر تابش پرتوهای خورشید قرار می گیرند. بخش اصلی نور خورشید از داخل آنها بدون جذب شدن ، عبور می کند، اما همان گازها مقداری از نور خورشید را جذب می کنند و با طول موج بلندتری آن را تابش می دهند، مانند تشعشعات حرارتی مادون قرمز که به طور پیوسته و طبیعی از سطح زمین دفع می شوند. وقتی این گازهای گرمازا انرژی ای را که جذب کرده اند دفع می کنند، آن را در تمام جهات دوباره منتشر می کنند تشعشعاتی که دوباره منتشر شده اند، قسمت عمده گرما را به سمت بالا و خارج از جو حمل می کنند؛ ولی مقداری نیز دوباره به سمت پایین منتشر می شود و باعث گرم شدن زمین و آب و هوا می گردد. در عمل ، این گازها مانند یک پتو عمل می کنند و گرمایی را که در حالت عادی به سمت خارج از جو حرکت می کند، نزدیک سطح زمین نگاه می دارند. این فرآیند به طور عمومی "اثر گلخانه ای " نامیده می شود؛ زیرا مانند دیوارهای شیشه ای یک گلخانه باغبانی عمل می کند که هوای گرم را محبوس می کنند. در حال حاضر نمی توان با اطمینان زیادی درباره تاثیر آب و هوای منطقه ای بر تولید گازهای گرمازا اظهارنظر کرد؛ ولی می توان مطمئن بود که حتی کوچکترین تغییر در میانگین درجه حرارت زمین باعث به وجود آمدن تغییرات فاجعه آمیزی می شود. برای مثال، تمام آن چیزی که آب و هوای ملایم امروزی را از دوران کوتاه یخبندان جدا می کند، یک تفاوت کوچک به میزان یک درجه سانتیگراد است.افزایش دمای جهانی 2 درجه سانتیگراد نسبت به وضعیت کنونی باعث می شود که میانگین درجه حرارت جهان بالاتر از آنچه که در100 سال گذشته تجربه شده است ، شود که در هیچ دوره ای از تاریخ بشر، انسانها با چنین شرایطی مواجه نشده اند. تغییرات درجه حرارت از منطقه ای به منطقه دیگر متفاوت خواهد بود و سبب تغییر مرزهای مناطق کشت خواهد شد. انسانها قطعا خواهند توانست در این آب و هوای 2 درجه گرمتر شده به زندگی ادامه دهند، به طوری که قبلا هم این واقعه رخ داده است ، اما هیچ سند و مدرک فرهنگی در دست نداریم تا به کمک آن ، از سازگاری موفق یا ناموفق اجدادمان باخبر شویم . یک افزایش 5 درجه نسبت به وضعیت کنونی ، درجه حرارت میانگین جهانی را به بالاترین حد خود در سه میلیون سال گذشته خواهد رساند. در صورتی که وضعیت کنونی ادامه یابد، در هر دهه 3/0 درجه سانتیگراد بر دمای زمین افزوده خواهد شد.گرمای گلخانه ای یکی از بارزترین و گسترده ترین مسائل مربوط به گرم شدن گلخانه ای ، در ارتباط با بالاآمدن سطح کنونی دریاهاست . دو فرآیند در بالا آمدن سطح دریاها موثر خواهند بود: گرم شدن جو زمین آن هم به میزان چند درجه که باعث گرم شدن لایه رویی آب اقیانوسها می شود و انبساط جمعی آن را به دنبال خواهد داشت ؛ درست مانند اتفاقی که درون دماسنج می افتد. گرم شدن گلخانه ای همچنین باعث ذوب مقداری از یخهای قله های کوهها خواهد شد. این واقعه موجب افزایش مقدار آب ریخته شده به رودخانه ها می شود و در نهایت آب حاصل از ذوب یخها راهی اقیانوس ها خواهد شد. ترکیب این دو عامل یعنی ذوب برف کوهها و انبساط حرارتی در نهایت باعث 20 تا100 سانتی متر )مطلوب ترین برآوردها60 سانتی متر است( افزایش سطح آب دریاهای کره زمین در قرن آتی خواهد شد مناطقی که با بیشترین آسیب پذیری ناشی از بالا آمدن سطح آب مواجه اند، عبارتند از: جلگه ها، مناطق پرجمعیت و دلتاهای آبرفتی ، رودخانه های بزرگ جهان و زمینهای پست بسیاری از جزایر برای مثال بررسی های مقدماتی دلتای رود نیل نشان داده که بالا آمدن 100 سانتی متر سطح دریا می تواند زمینهایی را که 15 درصد از خانه های مصر در آن واقع شده است و15 درصد محصولات غذایی مصر از آن تامین می شود، در آب شناور کند. تاثیرات افزایش سطح آب دریا در مقیاس محلی متفاوت خواهد بود. قسمت کوچکی از این تغییرات تابع میانگین جهانی و قسمت عمده آن تابع عوامل محلی است که شامل میزان نشست و برخاست ساحل در یک امتداد ویژه شرایط و واکنش سیستم های حیاتی در مناطق تحت تاثیر و تلاشهای مجامع بشری برای حفظ ساختمان های ساحلی می شود. سرعت تغییرات آب و هوایی ناشی از تولید مداوم گازهای گلخانه ای باعث شده است تا دانشمندان این سوال را مطرح کنند که آیا این مساله میتواند باعث گسیختگی در اکوسیستمهای طبیعی شود؛از آنجا که انتظار می رود طی یک قرن ، جمعیت دنیا به بیش از دو برابر میزان کنونی برسد، تغییرات سریع درجه حرارت و الگوهای بارندگی می تواند اثرات ناهنجاری بر روی تولید محصولات غذایی داشته باشد. تقریبا80 درصد زمینهایی که برای کشاورزی مناسب هستند، در حال حاضر کشت و کار می شوند. حتی اگر میزان برداشت محصول در هر هکتار به کمک پیشرفت های علمی و کاربرد روشهای نو در کشاورزی افزایش قابل توجهی داشته باشد، امکان کاهش موقعیت و مساحت زمین هایی که برای زراعت به کار می روند وجود دارد، خصوصا اگر روند تولید گازهای گلخانه ای همچنان ادامه یابد مشکل رشد جمعیت و تغییرات آب و هوا به میزان زیادی بر روی یکدیگر تاثیر می گذارند هر چه رشد جمعیت سریعتر باشد، تغییرات آب و هوا مشکلات بیشتری ایجاد خواهد کرد. در این میان کشورهای در حال توسعه صدمات بیشتری خواهند دید؛ به خصوص آنها که دارای سرزمین های همسطح و ساحلی هستند.فعالیت هایی که در ارتباط با موضوع انرژی هستند شامل تولید، حمل و نقل ، مصرف سوخت برای تولید برق ، انتقال ، تولیدات کارخانه ها، پخت و پز و مهمتر از همه تامین گرما و سرمای مورد نیاز در بناها بیش از هر عامل دیگری در تغییرات سریع آب و هوا نقش دارد. دی اکسید کربن مهمترین گاز گلخانه ای است که نیمی از ازدیاد اثرات گلخانه ای سالانه جهان را باعث می شود.70 تا90 درصد مقدار دی اکسید کربن از مصرف انرژی ، خصوصا از احتراق سوختهای فسیلی به دست می آید و10 تا30 درصد بقیه به دلیل از بین رفتن جنگلها و تغییرات سطح زمین تولید می شود. مصرف انرژی سهم مهمی در تجمع سایر گازهای گلخانه ای از جمله متان، اکسیدنیترو و تروپوسفریک دارد.به علت قرار داشتن لایه ازون در نزدیکی کره زمین و ترکیب آن با سایر اکسیدان ها، علاوه بر تولید مواد سمی مضر تضعیف این لایه موجب بروز بیماری های پوستی ، رشد میکروب ها و مخاطره برای جانداران در لایه استراتسفر شده و مانع ورود اشعه ماوراء بنفش به زمین می شود از مهمترین عوامل مضر برای لایه ازون گاز کلروفلور کربن است که در اسپری ها و گاز یخچال و کولرهای گازی از آن استفاده می شود. اثر تخریبی این گاز ده هزار برابر گاز دیاکسید کربن است.براساس پروتکل مونترال که در سال 1987 به وسیله یکی از ارگانهای سازمان ملل متحد برای تنظیم ترکیبات زیست محیطی است کشورهای عضو باید میزان تولید این گاز را تا نصف کاهش دهند.بنابر اطلاعات منتشر شده در ترازنامه انرژی سال 1377 که توسط معاونت امور انرژی وزارت نیرو در بهار1379 منتشر شده ، در کشور ما بیشترین مصارف انرژی به ترتیب در بخشهای خانگی ، حمل و نقل ، صنعت ، تجاری و کشاورزی است براساس این آمار، مصرف انرژی در بخش خانگی 12/28 درصد، بخش حمل و نقل 74/24 درصد، صنعت 69/24 درصد، تجاری 40/7 درصد، کشاورزی پنج درصد و دیگر مصارف 69/9 درصد بوده است.
newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها