گفتگو با جواد پیشگر

بازیگر و کارگردان نمایش های صحنه و رادیو

کد خبر: ۸۹

سکوت در صدا هم با معناست اشاره : زمان زیادی از تولد نمایش های رادیویی در جهان نمی گذرد. از سال 1924 در آلمان و فرانسه ، این تجربه آغاز و تا به امروز دچار تحولات و تغییرات فراوانی شده است . رسانه رادیو این امکان را برای نویسندگان بزرگی چون فردریک دورنمات ، ماکس فریش ، پل کلودل و... فراهم کرد تا این عرصه را تجربه و به شهرتی جهانی دست یابند.جواد پیشگر، کارگردان نمایش های صحنه و رادیویی ، دارای مدرک فوق لیسانس ، تاتر است . او از سال 1363 به عنوان بازیگر وارد رادیو شد و از سال 1367 کارگردانی نمایش های رادیویی را آغاز کرد. از دیگر سوابق وی می توان به کارگردانی نمایش های "کوراوغلی چنلی بل " نوشته بهروز غریب پور / "مدآ" نوشته ژان آنوی و نیز نمایشنامه "دوئتی کوتاه برای پاییز" نوشته ایوب آقاخانی )در سال 1380 ( با بازی شهین نجف زاده ، بهرام ابراهیمی ، سید مهرداد ضیایی و... که در تالار سایه تاتر شهر به اجرا درآمد، اشاره کرد. علاوه بر توضیحی که در ابتدای این مطلب آمد، در این گفتگو نکات دیگری نیز درباره وظایف کارگردان رادیویی ، شیوه تنظیم نمایشنامه های رادیویی ، انتخاب موسیقی و صداهای مناسب برای نمایشها و... مطرح شده است."شنا در آتش " نام آخرین نمایشنامه ای است که پیشگر برای رادیو کارگردانی کرده است . این نمایشنامه نوشته رضا صابری است و پیشگر آن را تنظیم کرده است . این اثر در اداره کل نمایش صدای جمهوری اسلامی ایران تهیه شده و قرار است از برنامه "پرده دوم " شبکه فرهنگ پخش شود.کارگردان نمایشنامه رادیویی ، معمولا چه وظایفی به عهده دارد؛کارگردان نمایشنامه رادیویی دارای اصول و ضوابطی است که بخشی از آن به عنوان اصل و بخشی دیگر به چگونگی نگاه و استنباط کارگردان از اثر مورد نظر بستگی دارد. تحلیل درست و صحیح از اثر، مبتنی بر استنباط کارگردان ، انتخاب بازیگران ، انتقال مفاهیم اثر، کشف و دریافت نکات پنهان اثر و روان شناختی مخاطب و... از وظایفی است که کارگردان نمایشنامه رادیویی به عهده دارد.یکی از وظایف کارگردان رادیو، انتخاب صداهای مناسب و توزیع درست نقشها میان بازیگران است ؛ این وظایف معمولا چگونه انجام میشود؛کارگردان با توجه به شناختی که از نوع و جنس صدای بازیگران دارد، نقشها را تقسیم می کند. البته در نمایشنامه های رادیویی ، میزان توانایی ، خلاقیت بازیگر و خصوصیات صدای آنها، تعیین کننده توزیع نقشهاست.آیا ارتباطی میان بازیگری در رادیو و تاتر صحنه وجود دارد؛در رادیو، قدرت بیان و احاطه بازیگر بر گفتار و بیان دیالوگ ، بسیار بالاست . بسیاری از بازیگران مطرح دنیا هر سال در یک یا دو نمایشنامه رادیویی حضور می یابند تا از این امکان بالقوه استفاده کنند.سکوت ، چه تاثیر و کاربردی در نمایش های رادیویی دارد؛بسیاری سکوت را در رادیو بی معنا می دانند. بله ، در برنامه ای گزارشی یا مستند، سکوت معنایی ندارد؛ ولی در نمایشنامه های رادیویی ، سکوت ، معنادار می شود و حرف و پیامی را به مخاطب منتقل می کند. به عبارت دیگر، در دراماتیزه کردن اثر، موثر واقع میشود.درباره انتخاب موسیقی برای نمایشنامه های رادیویی توضیح دهید.موسیقی یکی از اجزای اصلی نمایشنامه رادیویی است که توسط تهیه کننده انتخاب می شود و کارگردان پیشتر پیشنهاد کرده و نهایتا نظر خود را در مورد موسیقی انتخاب شده اظهار میکند.