فریبا نادری، کوله به دوش در بزرگراه نجف -کربلا

بعضی از هنرمندان هم همپای مردم می‌روند و گذرنامه و روادیدشان را ردیف و در این مراسم شرکت کرده‌اند. فریبا نادری، بازیگر سینما و تلویزیون هم از افرادی است که چند سال قبل فرصت یافتم شرکت در این مراسم را هم در کوله‌بار تجربیات خود داشته است. نمی‌شود که صفحات فرهنگی ما در جام‌جم به مناسبت ویژه اربعین تولید شود و یادی از این افراد نکنیم. مشروح گفت‌وگوی ما با فریبا نادری را در ادامه بخوانید که سفر به کربلا و حضور در مراسم پیاده‌روی اربعین را از تجربیات منحصربه‌فرد زندگی‌اش می‌داند.

تجربه سفر کربلا آن هم در مراسم اربعین یک تجربه منحصر به فرد است. از همین تجربه شروع کنیم.

به نظرم برای هر شیعه‌ای که اعتقاد و ارادتی به ائمه اطهار(ع) داشته باشد، رفتن به کربلا یک آرزو محسوب می‌شود و طبعا ما هم از این قاعده مستثنا نیستیم. نکته مهم این است که تا وقتی فرد به این سفر نرفته باشد، حس و حال آنجا را بدرستی درک نمی‌کند و متوجه نمی‌شود. من البته یک بار به این سفر مشرف شده‌ام، ولی این‌قدر حس و حال خوبی داشتم که دوست دارم دوباره به این سفر بروم. البته از این نکته هم نباید غافل شد که هرچند سفر به کربلا آن هم در آستانه اربعین حسینی حس و حال بسیار عجیب و غریبی دارد اما اگر بخواهم دوباره این تجربه خوشایند را تکرار کنم، این مرتبه ترجیح می‌دهم در ایامی غیر از محرم و صفر کربلا بروم که بتوانم در سکوت و آرامش زیارت و راز و نیاز کنم. در ایام اربعین به‌قدری زائر زیاد است که نمی‌تواند آن‌طور که آدم دلش می‌خواهد زیارت و یک دل سیر با ائمه(ع) صحبت کند.

با توجه به تجربه حضورتان در عراق در ایام اربعین، چه روحیه‌ای از مردم عراق نظر شما را جلب کرد؟

سفر من مربوط به چند سال قبل است و طبعا این نظر و نگاهم هم مربوط به همان زمان است و احتمالا در این سال‌ها قدری اوضاع متفاوت شده باشد. من که به عراق رفتم، مردم آنجا را بشدت مظلوم دیدم. عراق طی سال‌ها و تجربه جنگ و ناامنی بشدت آسیب دیده بود اما در نقطه مقابل، مردم مهمان‌نوازی هم دارد. اصلا از صحنه‌های عجیب این سفر، پذیرایی گرم مردم عراق از زائران ایرانی است. همه چیزشان را سخاوتمندانه تقدیم زائران امام‌حسین(ع) می‌کنند.

حضور بین میلیون‌ها نفر راهپیمایی‌کننده اربعین هم در نوع خودش تجربه دل‌نشینی است.

بله! شیعیان در این روزها از مناطق مختلف به کربلا می‌آیند. تا چشم کار می‌کرد در آنجا ایرانی بود. ایرانی‌ها عاشقانه برای زیارت امام حسین(ع) و برادر بزرگوارشان می‌آیند. کربلا و عاشورا، واقعه‌ای بی‌همتا و حرکت امام‌حسین(ع) حرکتی بزرگ و بی مثال در تاریخ اسلام است که همیشه برای تمام مردم در هر زمانه‌ای الهام‌بخش است.

بدون شک اندیشیدن در عظمت این حادثه و تأمل کردن در تبعات آن می‌تواند زوایای بیشتری از این عظمت را برای زائران آشکار کند. داستان مظلومیت و مردانگی امام‌حسین(ع) از 1400 سال پیش تا امروز و تا همیشه در ذهن تک‌تک شیعیان به یادگار خواهد ماند. من براستی در این روزگار مردی را به شجاعت، جسارت و ایستادگی امام حسین(ع) نمی‌شناسم و همین است که آن بزرگوار و یارانشان و واقعه عاشورا تا همیشه زنده خواهد ماند.

زیارت عتبات عالیات بویژه در ایام اربعین چه تفاوتی با دیگر سفرها دارد؟

سفر کربلا در این ایام و دور شدن از دغدغه‌های زندگی و کاری، فرصت مناسبی برای اندیشیدن در وضعیت و حالات خود آدم پدید می‌آورد. من در طول زندگی‌ام سفرهای زیادی رفتم و کمابیش خاطرات زیادی هم از آن سفرها دارم، ولی به مرور در ذهنم کمرنگ می‌شود، اما سفر کربلا بعد از گذشت چند سال خیلی برایم زنده، پویا و اصطلاحا رنگی است. انگار همین دیروز به این سفر رفتم. این سفر گرچه سخت و پرزحمت است، ولی عشق به سرور و سالار شهیدان همه سختی‌ها را هموار کرد و ما را به دیار عشق، محبت و دلدادگی رساند. هر چه شناخت و معرفت زائر نسبت به امام حسین علیه السلام و حادثه کربلا بیشتر باشد جنبه ولایی او در این سفر قوی‌تر و در نتیجه بهره معنوی او از سفر اربعین بیشتر است.

این سفر تاثیر محسوسی هم روی خودتان گذاشت؟

شاید اگر بخواهم در رابطه با تغییر فردی که بعد از این سفر کردم، توضیحی دهم این باشد از وقتی از سفر کربلا برگشته‌ام، سعی می‌کنم زندگی‌ام را با اعتقاد محکم‌تر و بیشتری جلو ببرم.

یعنی چه؟

یعنی یادآوری این سفر و حال و هوای نجف، کربلا و کاظمین باعث می‌شود خیلی کارها را انجام ندهم؛ یعنی آن سفر باعث شده یادآوری‌اش برایم در زندگی مانع انجام بعضی کارها شود.

از بین فیلم‌ها و آثار سینمایی و تلویزیونی که مرتبط با ایــــن موضوع ســـــــــــاخته شــــده کـــــدام یک را بیشتر می‌پسندید؟

از بین تمام فیلم‌هایی که در سینما و تلویزیون راجع به واقعه کربلا ساخته شده، فیلم سفر خودم را از همه بیشتر می‌پسندم. چون دیدن از نزدیک تمام جاها و صحنه‌هایی که همیشه از آنها در کتاب‌ها و فیلم‌ها یاد می‌کنیم بسیار لذت‌بخش است. دنیایی بود که فقط با چشمان خود می‌توان دید. دنیایی که برای دیدنش باید به خویشتن خویش بازگشت.

کدام نقطه از مکان‌های تاریخی که بازدید کردید، برایتان جالب‌تر بود؟

تاثیرگذارترین جایی که دیدم نقطه‌ای بود منسوب به آن بخش از حادثه کربلا که دست حضرت عباس(ع) ضربت خورده و از بدنش جدا شده است. مکان مظلومانه‌ای بود. برایم انرژی عجیبی داشت و همیشه در ذهنم خواهد ماند. هروقت که نام و یاد امام حسین(ع) می‌افتم و ایشان را صدا می‌زنم، به وضوح آن مکان جلوی چشمانم می‌آید.

تجربه سفر حج یا زیارت مرقد حضرت زینب(س) در سوریه را هم دارید؟

نه! غیر از کربلا به هیچ کشور دیگری برای زیارت نرفته‌ام البته مشهد زیاد می‌روم. عاشق امام رضا(ع) هستم. در اطراف و نزدیک خودم هم تا دل‌تان بخواهد به امامزاده صالح(ع) می‌روم. خوشبختانه نزدیک منزلم است و هر وقت که دلم بگیرد آنجا می‌روم.

ساناز قنبری

سینما