هر جا مستکبرین باشند فقر هم به وجود می آید

امیرعباس عبدالهی جامعه شناس و استاد دانشگاه بمناسبت روز جهانی مبارزه با فقر به جام جم آنلاین گفت: در رابطه با مساله فقر ، جامعه شناسان جامعه را به دو بخش غنی و فقیر تقسیم می کنند. بستر این تقسیم بندی از قرن 19 میلادی در اروپا آغاز شد. برخی از مردم در فقر به سر می‌برند و گروهی در نیز نزدیکی خط فقر هستند. تمام این مسائل منجر به بحث‌های اجتماعی و اقتصادی زیادی شده‌است . فقر در تمام جهان ، چه مدرن و چه در حال توسعه وجود دارد.

وی افزود: نکته ای که در رابطه با مساله فقر وجود دارد این است که اختلاف طبقاتی بین افراد جامعه بر مبنای افزایش ارزش افزوده اتفاق می افتد، بدین معنا که هر جا بحث ارزش افزوده باشد، مسلما بحث فقر هم وجود دارد. با توجه به سرانه تولید، میزان درآمد و تعریف هایی که سازمان ملل متحد انجام داده است افرادی که دارای درآمد بالای میلیون تومان باشد دارای زندگی مرفه و اگر زیر آن باشد زیر خط فقر هستند.

عبدالهی ادامه داد: با رشد توسعه و تکنولوژی دنیای انسانی نیز تحت تاثیر قرار گرفت و بیش از پیش اختلاف بین غنی و فقیر آشکار شد. متاسفانه در کشور ما موضوع فقر موضوع جدی تلقی می شود.

این جامعه شناس اظهار داشت: البته فقر انواع مختلفی دارد، از یک آن نوع فقر اقتصادی که بیشتر جامعه شناسان لیبرال و کمونیست بر مبنای درآمد و ارزش تولید و مباحث مربوط به بنیادهای فکری خودشان این مساله را درنظر می گیرند و یک نوع دیگر آن، فقری به نام فقر فرهنگی که در جامعه ما رشد پیدا کرده است. انواع دیگر فقر نیز اعم از فقر سیاسی و فقر اقتصادی است که کدام تعاریف مخصوص به خود را دارند. البته مسائل فرهنگی و مذهبی مهم ترین مساله ای است که منجر به افزایش فقر می می گردد.

وی یکسان سازی را بهترین راه مبارزه با جهان فقر و استکبار دانست و گفت: در حکومت مهدوی و ادیان ابراهیمی اعتقاد بر این موضوع استوار است که روزی فرا می رسد و تمامی افراد دنیا به حالت یکسان زندگی می کنند و از تمام ذخائر موجود نیز استفاده می برند. ما این را فقط در بحث مهدوی می بینیم. بهترین مساله ای که به زدودن فقر کمک می کند رشد عدالت خواهی است. در جوامع امروزی و عصرپساپست مدرن می توانیم این نکات را با توجه به آموزه های دینی ، فرهنگی رشد داده و با جامعه بحران زده اسکتباری مبارزه کنیم و در نهایت افراد جامعه را از فقر نسبی نجات دهیم.

به گفته این استاد دانشگاه، در رابطه با کاهش فقر نظریات متفاوتی مطرح شده، ابتدا بحث نظریه لیبرالیسم است که به مباحث توسعه می پردازد. با ورود توسعه، فقر نیز پشت آن وارد می شود.

عبدالهی خاطرنشان کرد: مارکسیست ها معتقدند با ورود ارزش افزوده بهره وری از آن نیز شکل می گیرد. کشورهایی هستند که زیربنای خود با مسائل اقتصادی در نظر می گیرند، برای مثل روسیه و چین نیز کشورهایی هستند که اقتصاد را زیربنای خود قرار دادند. اما نظر اسلام اینگونه نیست، چرا که پیامبر(ص) هیچ گاه مباحث اقتصاد را در اسلام نظر نگرفتند و تنها بحث دین و فرهنگ را سرلوحه قرار داده و مابقی را بر روی آن منظومه در نظر گفتند.

به گفته وی، مارکسیست ها بحث ارزش افزوده را در نظر می گیرند اما اسلام در این بحث به تقوا می پردازد و آن را مد نظر قرار می دهد. قشربندی هایی بر طبق تعاریف سازمان ملل وجود دارد. مثلا بر مبنای این تعاریف اگر حقوق بالای 4 میلیون تومان داشته باشید مرفه محسوب می شوید اما معادل پایین تر از آن شما را در دایره افراد فقیر قرار می دهد.

این جامعه شناس بیان کرد: برای هر کدام از کشورها فقر یک تعریف دارد. به طور مثال شهروند آمریکایی با درآمد ماهیانه 300 دلاری فقیر محسوب می شود اما فردی که در ایران و چنین درآمدی داشته باشد (300 دلار در ماه) در زمره افراد مرفه قرار دارد. بحث رفاه اجتماعی هم وجود دارد که برای خود نیز مولفه هایی دارد. این مولفه ها شامل، سوادآموزی، بهداشت، مسکن، تغذیه و ... است . اگر این شاخصه ها در کنار امید بالا به زندگی وجود داشته باشد جامعه شما یک جامعه مترقی و رو به رشد محسوب شده و افراد فقیر در آن جامعه کمتر هستند.

عبدالهی در پایان گفت: زمانی که درباره روز جهانی مبارزه با فقر صحبت می کنیم، در واقع نباید از مسئله استکبار غاقل شویم، چرا که هر جا مستکبرین باشند فقر هم به وجود می آید. برای مثال، دولت ایالات متحده آمریکا برای اینکه قیمت گندم را در دست خودش نگه دارد سالیانه میلیون ها تن گندم را به آب می ریزد این در حالی است که بسیاری از کشورهای آفریقایی به آن نیاز دارند. آمریکا با این روش استکبار خودش را حفظ می کند.