برخی از شرکت های اقتصادی، نقش ستون پنجم دشمن را در ایران دارند

به گفته این افراد، اگرچه تا امروز شاید نقاط ضعفی در مقابله با کارشکنی‌های اقتصادی آمریکا از خود بروز داده‌ایم، اما همچنان فرصت باقی است و باید با استفاده حداکثری از این فرصت‌ها آینده اقتصادی کشورمان را در مقابل هرگونه شیطنت آمریکایی بیمه کنیم.
از این رو جام جم آنلاین گفت‌وگویی با مسعود دانشمند، دبیرکل خانه اقتصاد داشته تا از وی درباره چند و چون مقابله با کارشکنی‌های اقتصادی آمریکا بپرسد که در ادامه می‌خوانیم.

به عنوان اولین سوال چرا باتوجه به ارتباط کاملا محدود اقتصادی میان ایران و آمریکا، سیاست های این کشور تا این میزان در اقتصاد ایران موثر است؟
از سال 1358 که تحریم‌های آمریکا علیه نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران آغاز شده است، کمترین روابط اقتصادی میان دو کشور تجربه شده که می‌توانیم آن را در مقابل کل مبادلات تجاری کشورمان بسیار ناچیز بدانیم. بنابراین واقعا ارتباط اقتصادی بین دو کشور نیست. اما وابستگی اقتصاد ایران به دلار در واقع نقطه ضعف ما در این زمینه است.

منظور شما از نقطه ضعف چیست؟
اصولا مبادلات اقتصادی ما که مهم‌ترین آن فروش نفت و تامین نیازهای ارزی کشورمان است براساس دلار آمریکا صورت می‌پذیرد. حالا که اقتصاد کشورمان وابسته به این ارز خارجی شده است، مالک این ارز می‌تواند مشکلات عمده‌ای برای ما ایجادکند که اصلی‌ترین آن تحریم چرخش دلار از طریق مبادلات بانکی است. اینجاست که اقتصاد ایران به نوعی گره خورده به سیاست‌های آمریکا و دستاویزی شده برای کارشکنی این کشور علیه ایران.

آیا می‌توانستیم خلاف این جهت گام برداریم، یعنی اقتصاد ایران را از دلار خلاص کنیم؟
بله. نکته قابل توجه اتفاقا همین موضوع است. سوال این است خصومت آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران از همان ابتدا کاملا مشخص بوده و تحریم‌های اقتصادی شیوه سوء استفاده این کشور را نیز عیان کرده‌بود، درحالی که هرگز تلاش نکردیم گره اقتصاد ایران به دلار را باز و مستقل عمل کنیم که امروز دچار مشکلات نباشیم.

راه خلاص از دلار آمریکا چیست؟
بارها اعلام شده است؛ پیمان‌های پولی دو یا چند جانبه که بسیاری از کشورها امروز از آن بهره می‌برند. اگر از همان ابتدا نسبت به برقراری چنین توافق‌نامه‌هایی با شرکای تجاری دیگری اقدام کرده بودیم امروز بسیاری از مشکلاتمان برطرف شده بود.

کدام کشورها می‌توانند در این مجموعه قرار داشته باشند؟
پیمان‌های پولی با هر کشوری امکان‌پذیر است، تنها مسئولان و سیاستگذاران دو طرف یا طرفین باید به این تفاهم برسند که می‌توانند از آن استفاده کنند؛ به عنوان مثال امروز چنین تفاهم‌نامه‌ای با ترکیه داریم، چرا با روسیه، چین یا سایر کشورها چنین تفاهمی ایجاد نکرده‌ایم؟

کارکرد این تفاهم‌نامه‌ها برای مقابله با کارشکنی آمریکا واقعا چیست؟
ببینید، امروز در مبادلات اقتصادی، مبنای محاسباتی دلار است و با هر کشوری که تبادل اقتصادی داشته باشیم در نهایت مبنا همان دلار است. درحالی که اگر پیمان پولی مثلا با روسیه یا چین داشته باشیم در واقع یک‌بار تبدیل ارز خواهد بود. به این ترتیب که در پایان سال محاسبه می‌کنیم مثلا با چین چه حجمی از مبادله داشتیم و در نهایت کدام کشور به دیگری بدهکار است که براساس همان پول مورد توافق پرداخت می‌شود. اما امروز همه چیز بر مبنای دلار است و دو مرحله تبدیل خواهیم داشت و همین نقطه ضعف است.
رهبر انقلاب چندین بار به مساله جنگ اقتصادی توسط آمریکا اشاره کردند، به طور طبیعی در هرجنگی ستون پنجم دشمن بسیار اثرگذار هستند، در جنگ اقتصادی ایجاد شده توسط آمریکا چه عواملی به عنوان ستون پنجم دشمن رخ نمایی می کنند؟
شرکت‌هایی داخل یا خارج از ایران هستند که می‌کوشند به هر شیوه‌ ممکن مانع برقراری ارتباط اقتصاد ایران با سایر اقتصادها بشوند و به نوعی کارشکنی می‌کنند تا اقتصاد کشور به سمت و سوی منطقی حرکت نداشته باشد. پس باید به‌گونه‌ای برنامه ریزی کنیم که این شرکت‌ها امکان فعالیت نداشته باشند و تنها راهکار این است که نقشه‌راه دقیق، منطقی، علمی و اجرایی به‌کارگیریم که قبلا به آن اشاره شد. به‌طور کلی اگر خودمان برنامه‌ریزی منسجمی نداشته باشیم دائم باید منتظر مشکلات آتی باشیم.
بازگردیم به شرایط فعلی، شما فکر می‌کنید امروز وضعیت اقتصاد کشورمان بحرانی شده است؟
اجازه دهید این‌گونه پاسخ بدهم که اگر برنامه‌ریزی نداشته باشیم نمی‌توانیم از بحران عبور کنیم. اما این‌که امروز در بحران قرار داریم یا خیر، بستگی به برنامه‌ریزی خودمان دارد. این‌گونه که اگر برنامه‌ریزی نداشته باشیم شرایط بحران ایجاد می‌شود. اجازه بدهید برای شما مثالی بزنم. اعلام شده بندرعباس یا همکاری بندری کشورهای حاشیه جنوب خلیج فارس یکی از اهداف تحریم‌اقتصادی است. کاملا طبیعی است اگر امروز برنامه‌ریزی برای جایگزینی مسیری به منظور تبادل کالا و صادرات یا واردات نداشته باشیم، بحران ایجاد می‌شود. این‌که بگوییم امروز بحران داریم شاید منطقی نباشد، درحالی که تصمیم‌گیری ماست که بحران آفرینی خواهد کرد یا مانع بحران می‌شود.
عماد عزتی / جام جم آنلاین