روز سلول‌ های بنیادی

دیروز اما روز جشن یک همکاری سه‌جانبه بود؛‌ سرمایه‌گذاری از ستاد اجرایی فرمان حضرت امام(ره)، اجرا از شرکت دارویی برکت و حمایت علمی از پژوهشگاه رویان برای تولید داروهایی با پایه سلولی.

داستان این داروها نه که ماجرای تازه‌ای در دنیا باشد، بلکه تازه این است که کشورمان با راه اندازی خط تولید کارخانه تک سل فارمد،‌ تولید داروهایی را که از سلول‌های بنیادی ساخته می‌شوند به مرحله صنعتی رسانده است.

صنعتی شدن داروهای پایه سلولی به این معناست که از این پس همه مردم ایران می‌توانند از این داروهای وطنی به جای داروهای خارجی استفاده کنند،‌ داروهایی که تا پیش از این کشورهایی به اندازه انگشتان یک دست در دنیا توان ساخت‌شان در ابعاد صنعتی را داشتند.

رونمایی از 5 محصول

دیروز ترکیب سلول‌های بنیادی بارها‌و‌بارها از زبان مسئولانی که آمده بودند تا نخستین کارخانه تولید سلول انسانی کشور را افتتاح کنند، شنیده شد.

این سلول‌ها قادرند با تقسیم خود سلول‌های بسیاری را که همگی مشابه سلول اولیه و دارای خاصیت بنیادینگی هستند، تولید کنند.

سلول‌های بنیادی می‌توانند به بلوغ برسند و به سلول‌های دیگری که عملکرد خاصی دارند تبدیل شوند، مانند سلول‌های عضله قلب، عصب و پوست. علت اهمیت این سلول‌ها همین است و البته دلیل توجه جهانی به داروهایی که پایه سلولی دارند و پیش نیاز سلول درمانی‌اند.

سلول درمانی نوعی از درمان است که درآن از سلول‌های بنیادی یا سلول‌های مشتق از سلول‌های بنیادی بیمار یا فرد دهنده استفاده می‌شود. سلول درمانی اولین بار درجهان نزدیک به50 سال قبل برای درمان مبتلایان به بیماری‌های خونی استفاده شد که امروز همگان آن را به عنوان پیوند مغز استخوان می‌شناسند.

حالا اما کشورمان نیز در این حوزه حرف‌های زیادی برای گفتن دارد بخصوص از دیروز که از شش دارو با پایه سلولی رونمایی شد.

مزست روسل برای درمان آرتروز زانو، لگن و مچ پا، رینودرمسل برای رفع چین و چروک‌ها و فرورفتگی‌های ناشی از آکنه، ریکالرسل برای رفع لکه‌ها در بیماری ویتی لیگو،‌ مونیوسل برای بازسازی عضله قلب در بیماران دچار نارسایی قلبی و لیپووسل برای ترمیم و بازسازی بدشکلی‌ها در نقاط مختلف بدن شش دارویی هستند که ازاین پس دراختیار بیماران کشورمان قرار می‌گیرد که پیش از این مجبور بودند تا 30 هزار دلار برای خرید این داروها هزینه کنند؛ امروز ولی با توان علمی متخصصان ایرانی این قیمت شکسته شده و هزینه‌ها تا 2000 دلار کاهش یافته است.

این راه ادامه دارد

15 سال پیش، رفتارهای ناصحیح و روش‌های غیرعلمی در زمینه سلول درمانی در مراکز علمی کشور اتفاق افتاد و ازطریق رسانه‌ها تبلیغ شد و مردم را به زحمت انداخت و دانشمندان را نیز دچار تردید کرد. اینها را روزگذشته وزیربهداشت گفت، او این را نیز گفت که با راه‌اندازی کارخانه تولید سلول انسانی سل تک فارمد این مشکلات برطرف خواهد شد.

سخنان حسن قاضی‌زاده‌هاشمی در آیین افتتاح این مجموعه در واقع، هم رنگ بیم داشت و هم رنگ امید.

او در واقع دو وجهی حرف می‌زد، هم کاستی‌ها را می‌گفت و هم گام‌های مثبت برداشته شده را. او گفت هنوز هم برخی تخلفات در زمینه سلول درمانی در کشور اتفاق می‌افتد، تخلفات در این حوزه کم نیست و بخشی از آن از چشم ناظران پنهان است. او اما این خبر را نیز داد که معاونت درمان وزارت بهداشت متعهد است در یک ماه آینده ضابطه مراکز درمانی را که کار سلول درمانی انجام می‌دهند، تدوین کند و استانداردها را به اطلاع همگان برساند.

اینها یعنی مسیر دارد اصلاح می‌شود و کارها درحال بسامان شدن است. این بستر امن نیاز جدی تولید علم درکشور است، بخصوص در وادی سلول‌های بنیادی و عرصه سلول درمانی که دانشمندان ایرانی با سرعت درحال پیشرفت‌اند. تازه خبر این که تا پایان امسال هفت محصول با پایه سلولی برای درمان بیماری‌های ام‌اس، کبدی، گوارشی و سیستم عصبی با همت همین مجموعه به مردم ایران ارائه خواهد شد.

450 هزار شغل در مناطق محروم

محمد مخبر - رئیس ستاد اجرایی فرمان امام(ره): فعالیت‌های ستاد اجرایی فرمان امام(ره) در چارچوب محرومیت‌زدایی، اقتصاد مقاومتی و اشتغال‌زایی است. ما شش مکانیسم برای اشتغال‌زایی پیش‌بینی و تاکنون 450 هزار فرصت شغلی عمدتا در مناطق محروم کشور ایجاد کرده‌ایم. اقدامات این ستاد، سند توانایی و اتکا به جوانان است و از سوی دیگر نشان‌دهنده خدمات ستاد به مردم است. ایران از نعمت‌های خدادادی زیادی برخوردار است که هر کدام می‌تواند مشکل اصلی کشور یعنی اشتغال را حل کند. ما 2700 کیلومتر مرز آبی و معادن زیادی داریم، همچنین 95 درصد تولید زعفران دنیا و متنوع ترین محصولات صنایع‌دستی دنیا را در اختیار داریم که متاسفانه استفاده خوبی از آنها نمی‌شود. با این پتانسیل نباید شرایط به گونه‌ای باشد که برای ایجاد پنج میلیون شغل در مردم ایجاد اضطراب کنیم، زیرا این اجحاف به مردم است. در همه کشورهایی که رشد شتابان داشتند دو محور مشترک وجود دارد که یکی موضوع توجه به شرکت‌های کوچک و متوسط و دیگری تمرکز بر شرکت‌های دانش بنیان است، بنابراین ما نیز می‌توانیم با تمرکز بر این دو حوزه، مشکلات کشور را حل و فصل و تهدیدها را تبدیل به فرصت کنیم.

مریم خباز - جامعه