با سروصدای الکی نمی‌توان مردم را شاد کرد

برنامه‌های صبحگاهی رادیو معمولا پرشنونده‌ هستند، خیلی‌ها هنگام رفتن به محل کار در خودروی شخصی یا عمومی این برنامه‌ها را گوش می‌کنند. اما مدتی است گویندگان برنامه‌های صبحگاهی رادیو با استفاده از شبکه‌‌های اجتماعی این برنامه‌‌ها را نقد کرده و از انرژی و سرحالی گویندگان این برنامه‌‌ها می‌نویسند و این سوال را طرح می‌کنند که آیا واقعا یک آدم اول صبح می‌تواند این‌همه با انرژی و شاد و سرحال باشد؟ مهران مدیری هم در برنامه‌ دورهمی به این موضوع اشاره کرده. خلاصه الان سوال این است که آیا واقعا اول صبح باید این‌همه باانرژی بود؟ یا تلاش کرد این انرژی کاذب را به دیگران هم منتقل کرد.

با رضا ساکی، طنزنویس قدیمی رادیو که این روزها تهیه‌کنندگی برنامه «پی‌نوشت» رادیو جوان را نیز به عهده دارد، درباره ساختار و شکل و شمایل برنامه‌های صبحگاهی رادیو هم‌صحبت شدیم. ساکی نیز به این برنامه‌ها انتقاداتی دارد، هرچند امیدوار است این انتقادات همکارانش را آزرده‌خاطر نکند اما به عقیده او اگر اهالی رادیو دوست دارند مردم شنونده آنها باشند، بهتر است برنامه‌‌های خود را به سبک زندگی و روحیه مردم نزدیک کنند.

واقعا لازم است گویندگان برنامه‌های صبحگاهی رادیو با انرژی فوق‌العاده زیاد مردم را به شور و نشاط دعوت و مدام به آنها یاد‌آوری کنند که باید سرحال باشند؟

خیلی از دوستان و همکاران من در رادیو به صحبت‌های مهران مدیری درباره برنامه‌های صبحگاهی اعتراض کردند، اما به نظرم آقای مدیری نقد درستی به این موضوع دارد. در یک دهه اخیر دو اتفاق برنامه‌های صبحگاهی رادیو را از استانداردهای جهانی دور کرده است. یکی از آنها انتخاب موسیقی برای این برنامه‌هاست! تهیه‌کننده‌ها فکر می‌کنند اگر موسیقی تند و کوبنده پخش کنند، برنامه شادتر می‌شود! برای همین کمتر از موسیقی سنتی استفاده کرده و بیشتر موسیقی پاپ غربی پخش می‌کنند. نکته بعد این‌که به نظرشان اگر گوینده صدایش را بالا ببرد و سلام‌های مختلف و متعدد به بیننده‌ها بدهد باعث شادی بیشتر می‌شود، در صورتی‌که این دو نمی‌توانند شادی را به مردم منتقل کنند.

دلیل این‌که گوینده‌ها با صدای بلند صحبت می‌کنند، چیست؟

یکی از دلایلش انتخاب موسیقی‌هایی با ریتم تند و کوبنده است که گوینده را مجبور می‌کند جوری صحبت کند که از آن عقب نماند. ساختار برنامه‌های صبحگاهی در رادیو تغییر کرده و شروع‌ها طولانی شده و موسیقی‌ با زمان‌های زیاد پخش می‌شود و میکروفن با زمان زیاد در اختیار گوینده قرار می‌گیرد و او گاهی مجبور است که حرف‌هایش را مدام تکرار کند.

گوینده‌ها واقعا خودشان این‌ همه انرژی دارند یا چون کارشان است، مجبورند خودشان را با آن وفق بدهند؟

ایراد از تهیه‌کننده است! این‌که از گوینده بخواهی مدام داد بزند و سلام‌های مختلف را اجرا کند. متاسفانه در یک دهه اخیر سلام‌نویسی به نویسندگی رادیو راه پیدا کرد که به نظرم کاری اشتباه است! یک یا دو بار سلام کافی است و جدول برنامه را باید با موضوعات دیگر پر کرد. اما معمولا چون ایده‌پردازی کم است و دست تهیه‌کننده خالی است، گوینده مجبور است یک بار به آنهایی سلام بدهد که صدایش را می‌شنوند، یک‌بار به آنهایی که دارند می‌روند سرکار، یک‌بار به آنهایی که دارند آماده می‌شوند بروند سرکار، یک بار به روز گرم، یک بار به روز بارانی و ... همین جوری برنامه پیش می‌رود و ته برنامه معمولا چیز به‌دردبخوری به شنونده نمی‌رسد. قبلا حدیث روز، جمله روز، شعر روز و ... داشتیم و همه اینها محتوای برنامه را تقویت می‌کرد. الان که همه مردم روی گوشی‌های خود نرم‌افزار هواشناسی دارند گاهی ده دقیقه از برنامه صبحگاهی به هواشناسی اختصاص دارد که باعث افت کیفی برنامه می‌شود.

مردم دوست دارند صبح جملات و مطالب انگیزشی بشنوند تا بتوانند یک روز خوب داشته باشند ؛ اما الان رادیو کمتر این کار را انجام می‌دهد؟

الان بیشتر می‌خواهند با موسیقی دارای ریتم تند و صدای بلند گوینده در شنونده انگیزه ایجاد کنند که جواب نمی‌دهد. محتوای برنامه باید مردم را با انگیزه و شاد کند. باید کلمات و جملات آنقدر هوشمندانه انتخاب شود تا بتواند حسی خوب را به شنونده منتقل کند.

طنز در برنامه‌های صبحگاهی هم ضعیف شده در صورتی‌که این بخش می‌تواند مردم را شاد کند؟

معمولا در برنامه‌های رادیویی 60دقیقه‌ای یک یا دو بخش طنز باید در نظر گرفته شود؛ اما الان تعداد زیادی بخش طنز در برنامه‌های صبحگاهی گنجانده می‌شود. استفاده بیجا از طنز باعث می‌شود این آیتم تاثیرگذاری خود را از دست بدهد. طنز رادیو باید ساختار و شکل خاص خودش را داشته باشد و نباید متاثر از طنز کوچه و خیابان باشد؛ اما اکنون طنزهای رادیویی به جای این‌که بر سلیقه طنازی و شوخی مردم تاثیر بگذارد، متاثر از جُک‌ها و لطیفه‌هایی است که در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌شود.

جام جم