جانیان و کارآگاهان کلاسیک در دنیای مدرن

سریال تلویزیونی شرلوک که از سال 2010 تولید و پخش آن ادامه دارد، مجموعه‌ای جنایی است که براساس داستان‌های کارآگاهی شرلوک هلمز نوشته سر آرتور کانن دویل، به رشته تحریر درآمده است. این سریال که هم اکنون شاهد پخش آن از شبکه سه سیما هستیم، دو شخصیت اصلی دارد؛ کاراگاه خصوصی شرلوک هلمز با بازی بندیک کامبرباچ و دکتر واتسون همکار او با بازی مارتین فریمن. تمام المان‌های شاخص داستان از جمله خیابان بیکر و شخصیت‌هایی چون بازرس لسترید، پروفسور موریارتی و مایکرافت هلمز در سریال وجود دارد اما با این تفاوت که هلمز از ابزار مدرن از جمله رایانه، جی پی اس و اینترنت برای تعقیب جنایتکاران استفاده می‌کند. شرلوک هلمز همان کارآگاه باهوشی است که با استدلال و نبوغ سرشارش در حل معماها اطرافیانش را شگفت زده می‌کند، اما این‌بار از فضای ویکتوریایی لندن فاصله گرفته و وارد قرن 21 شده است. سریال شرلوک،بازنویسی داستان‌های معروف شرلوک هلمز و تلفیق آن با پیشرفت‌های فناوری قرن 20 است. لحن شرلوک هلمز کمی تغییر یافته، اما همچنان نحوه گفتارش مدرن نیست و بیشتر ادبی صحبت می‌کند. ضمن آن‌که هلمز و واتسون بر خلاف رویه همیشگی یکدیگر را با اسم کوچک صدا می‌زنند.

یک ایده جسورانه

همه‌چیز از یک سخنرانی شروع شد. مارک گاتیس که در سال 2006 برای یک سخنرانی از سوی انجمن طرفداران شرلوک هلمز دعوت شده بود از ملاقات خود با مسئولان بی. بی. سی و عدم توافق برای ساخت یک فیلم تلویزیونی بر اساس داستان‌های کانن دویل ویژه کریسمس خبر داد. استیون موفات نیز که در این همایش شرکت داشت و از همکاران نزدیک گاتیس بوده و تجربه کار مشترک با هم را داشتند، پیشنهاد کرد شخصیت شرلوک با حال و هوایی جدید به تصویر کشیده شود.هدف اصلی آنها این بود که شرلوک هلمز را دوباره با اوج در تلویزیون زنده کنند تا به نوعی محبوبیت باسیل راتبون، بازیگر شناخته شده نقش این شخصیت در دهه‌های 1930 و 1940 برگردد. چهار سال بعد این ایده با موفقیت تحقق پیدا کرد.

بندیک کامبرباچ 41 ساله از همان ابتدا تنها گزینه برای بازی در نقش شرلوک بود. این بازیگر و چهره شناخته شده که جوایز و افتخارات زیادی را در بازیگری در کارنامه خود دارد، در این مورد می‌گوید: «بازی در این نقش انرژی زیادی به شما می‌دهد، سرعت تفکر و حجم کلماتی که بر زبان می‌آورد و همچنین هوش سرشار، خونسردی و تخصص و مهارت ویژگی‌های منحصر به فرد شرلوک است که او را همواره جلوتر از مخاطبانش قرار می‌دهد.» در مقابل انتخاب بازیگر نقش دکتر واتسون زمانبر بود و پس از چند انتخاب، سرانجام مارتین فریمن برای بازی در این نقش انتخاب شد.

شرلوک فعلا وقت ندارد!

کامبرباچ که در امور خیریه نیز بسیار فعال است، تلویزیون را با بازی در سریال طپش (2004ـ2000) آغاز کرد و با مجموعه‌های معروفی چون جاسوسان و آخرین دشمن ادامه داد. او در سینما و تئاتر نیز چهره‌ای شناخته شده و فعال است. بسیاری او را با لارنس اولیویه مقایسه می‌کنند. دو سال پیش که نمایش هملت را در تئاتر اجرا کرد در مدت زمان کوتاهی تمام بلیت‌ها به فروش رفت. البته در کنار تمام این فعالیت‌ها گویندگی گفتار متن مستندهای معروف نشنال جئوگرافی و دیسکاوری را نیز باید به کارهای این بازیگر پرمشغله اضافه کرد.

تاکنون چهار سری از سریال شرلوک هر کدام در سه قسمت ساخته شده است. البته به دلیل مشغله بازیگران اصلی زمان تولید بسیار طولانی بود. هم اکنون نیز خبر ساخت سری پنجم منتشر شده اما زمان دقیق فیلمبرداری مشخص نیست. کامبرباچ که بتازگی پدر شده در مصاحبه‌ای گفته بود سری چهارم، پایانی بر سریال شرلوک خواهد بود و دیگر در این نقش بازی نخواهد کرد، اما چندی بعد بی.بی.سی خبر ساخت سری پنجم را منتشر کرد. اندرو اسکات بازیگر نقش پروفسور موریارتی اخیرا در برنامه‌ای تلویزیونی به مخاطبان و طرفداران بی‌شمار سریال شرلوک گفت که به دلیل مشغله‌های دو بازیگر اصلی، به این زودی‌ها منتظر سری جدید نباشند.