«اکتیما» در پارک سالوک خراسان شمالی

آخرین مورد نیز به حدود سه هفته پیش در پارک ملی صیدوا در استان سمنان برمی‌گردد که به تلف شدن حدود 70 راس از وحوش این پارک منجر شد، گرچه مسئولان محلی از مهار آن خبر دادند. حالا دوباره از پنجشنبه گذشته (13 مهر) اخباری نگران‌کننده از شیوع این بیماری و تلفات آن در پارک ملی سالوک خراسان شمالی رسانه‌ای شد که روز گذشته درخصوص میزان شیوع و تلفات آن با علی اصغر مطهری، مدیرکل محیط‌زیست خراسان شمالی به گفت‌وگو نشستیم، گرچه وی روایت جدیدی از ماجرا ارائه کرد.

آیا تشخیص بیماری طاعون نشخوارکنندگان برای تلفات وحوش پارک ملی سالوک درست است؟

تشخیص اولیه ما و تیم دامپزشکی، پس از مشاهده تلفات و لاشه‌های برجا مانده، بیماری نشخوارکنندگان کوچک بود و تاکنون فکر می‌کردیم شیوع این بیماری در پارک باعث مرگ و میر وحوش شده است، اما درعین حال برای تشخیص قطعی، لاشه‌ای را به دامپزشکی استان فرستادیم و جوابی که همین امروز صبح (صبح روز گذشته) به دستمان رسیده، بیماری شایع شده در پارک را «اکتیما» تشخیص داده که یک نوع بیماری ویروسی واگیردار است که البته علائم ظاهری آن شبیه طاعون نشخوارکنندگان است.

تفاوت بیماری «اکتیما» با طاعون نشخوارکنندگان چیست؟

این بیماری مثل طاعون نشخوارکنندگان تلفات زیادی نخواهد داشت و بیشتر گونه‌های ضعیف‌تر (مثل بره‌ها) و آن دسته از وحوشی که به بیماری‌های ساده مثل سرماخوردگی، انگل و... دچار شده‌اند را مبتلا کرده و از پا درمی‌آورد.

آیا اکتیما قابل سرایت به انسان است؟

متاسفانه این بیماری مشترک بین انسان و دام است و قابل سرایت به انسان، اما به شکلی خفیف، برای همین به محیط‌بانان هم اعلام کرده‌ایم که هنگام سرکشی و جمع‌آوری و سوزاندن لاشه‌ها، تمام نکات ضروری و حفاظتی را رعایت کنند.

این بیماری تاکنون چه مقدار تلفات به دنبال داشته است؟

تا روز گذشته (دوشنبه) 28 راس از وحوش پارک تلف شده‌اند که بیشترشان بره میش بوده‌اند.

علت شیوع این بیماری مشخص شده است؟

مهم‌ترین عامل بروز بیماری اکتیما سرایت از دام و حیوانات اهلی است و از آنجا که دامداران و عشایر دام‌های خود را به منظور چرا به منطقه حفاظت شده در مجاورت پارک می‌آورند، می‌توان حدس زد که به ویروس این بیماری مبتلا بوده‌اند و باعث انتشار آن در بین حیات وحش شده‌اند.

علاوه بر این، اکنون فصلی است که علوفه‌های تابستانی در پارک ملی بسیار کاهش یافته یا کلا خشک شده و حیوانات وحشی برای سیر کردن خود به گیاهان خشک (بوته‌های خار و...) روی می‌آورند. این بوته‌ها باعث پاره و زخمی شدن لب و دهان آنها می‌شود که زمینه را برای ورود ویروس به بدنشان فراهم و تسریع می‌کند.

تاکنون چه اقداماتی برای مهار این بیماری انجام داده‌اید؟

منطقه به صورت مداوم توسط چندین اکیپ از محیط‌بانان و کارشناسان پایش می‌شود و اقدامات ایمنی مثل جمع‌آوری و سوزاندن یا دفن اصولی لاشه‌ها و آهک‌پاشی و ضدعفونی کردن آبشخورها و همچنین ریختن مواد دارویی در منابع آبی حیوانات و منع ورود و خروج به داخل منطقه برای جلوگیری از فراگیرشدن بیماری در حال انجام است.

فاطمه مرادزاده