تور کره‌ای ها برای بازار خرده فروشان ایرانی

در حالی اواخر دهه 80 شمسی حضور یک شرکت فرانسوی ـ اماراتی به عنوان اولین شرکت خارجی در صنعت خرده‌ فروشی ایران به بهانه انتقال فناوری نوین، سرمایه‌گذاری و منافع مصرف‌کنندگان ایرانی مطرح شد که امروز روند روبه رشد این‌گونه شرکت‌ها باعث نگرانی فعالان بازار و کسبه سنتی کشورمان شده ‌است.

هم‌اکنون یک میلیون و 200 هزار خرده‌فروشی در سطح کشور وجود دارد که با توسعه فروشگاه‌های زنجیره‌ای خارجی، بیم آن می‌رود این واحدهای صنفی تعطیل و باعث ایجاد موج بیکاری شود.

کارشناسان در این زمینه معتقدند ربط دادن ورود فروشگاه‌های زنجیره‌ای خارجی به سرمایه‌گذاری مستقیم و انتقال فناوری از سوی این شرکت‌ها در عمل یک شوخی نگران‌کننده است.

تعدد فروشگاه‌های زنجیره‌ای خارجی در این بخش فقط باعث از بین رفتن واحدهای صنفی، سوپرمارکت‌ها و بقالی‌ها شده و تعداد زیادی را از داشتن شغل محروم خواهد کرد.از این رو نباید فراموش کرد ورود بی‌سر و صدای خرده‌فروشان خارجی ضمن این‌که دارای ایراد راهبردی است، تبعات زیادی خواهد داشت که ظاهرا مسئولان به آن فکر نکرده‌اند.

پس از بی‌توجهی مسئولان به انتقادات نسبت به گسترش فروشگاه‌های زنجیره‌ای ترکیه، اکنون خبر می‌رسد «بی‌جی‌اف ری‌تیل» کره جنوبی قصد دارد بزودی فعالیتش را در ایران آغاز کند.

شرکت «بی‌جی‌اف ری‌تیل» بزرگ‌ترین شرکت از سه شرکت اصلی صاحب فروشگاه‌های زنجیره‌ای در کره جنوبی ا‌ست که قرار است وارد بازار ایران شود.

این نخستین بار است که این شرکت، خارج از کره جنوبی فروشگاه راه‌اندازی می‌کند.

نیازی به ورود فروشگاه‌های خارجی نیست

امیرخسرو فخریان، رئیس اتحادیه کشوری فروشگاه‌های زنجیره‌ای، درباره روند حضور فروشگاه‌های زنجیره‌ای خارجی به جام‌جم گفت: به‌طور کلی ایجاد رقابت سالم در هر بازاری باعث سازندگی خواهد بود، اما لازم است به این نکته توجه داشته باشیم که اکنون فروشگاه‌های ایرانی تقریبا نیازهای بازار را تامین می‌کنند و قابلیت مدیریت را دارند.

فخریان عنوان کرد: در شرایط فعلی اغلب فروشگاه‌های زنجیره‌ای ایران با استفاده از تمام امکانات داخلی نیازهایشان را برطرف می‌کنند مثل سیستم لجستیک‌کالا، نرم‌افزارهای مورد نیاز و. .. لذا این‌که مطرح شده قرار است انتقال فناوری صورت پذیرد، کمی جای سوال خواهد داشت.

وی افزود: با توجه به شرایط موجود بهتر است اگر هم شرکت خارجی وارد می‌شود به سمت خارج از شهرها هدایت شو،د نه داخل شهرها و کلانشهرها. رئیس اتحادیه کشوری فروشگاه‌های زنجیره‌ای تاکید کرد: در کشورهای توسعه‌یافته، فروشگاه‌های بزرگی (مال‌های بزرگ) هستند که با سرمایه‌گذاری‌های خارجی فعالیت می‌کنند.

فخریان معتقد است، ابتدا باید از متخصصان و انجمن نظرخواهی شود و پس از آن هرگونه اقدامی صورت پذیرد، در حالی که امروز سرمایه‌گذاران خارجی همه مجوزها و هماهنگی‌ها را انجام می‌دهند و تازه در آخرین مرحله به انجمن مراجعه می‌کنند.

چند صد هزار شغل از دست رفت

از سوی دیگر ،محمد آقاطاهر، رئیس اتحادیه بنکداران و فروشندگان مواد غذایی تهران به جام‌جم گفت: اصولا توسعه فروشگاه‌های زنجیره‌ای به نفع خریداران و اقتصاد است؛ اما ظاهرا این منافع اکنون در اختیار گروهی خاص قرار گرفته و همه از آن منفعت نمی‌برند.

آقاطاهر با اشاره به آیین‌نامه اجرایی ماده 86 قانون نظام صنفی افزود:براساس این قانون، متراژ فروشگاه‌های زنجیره‌ای کاملا واضح و مشخص تعیین شده است که از 7000 متر تا 200 متر فضای مفید و انبارها و سایر امکانات تعیین شده است، اما سوال این‌است که فروشگاه‌های 70 یا 80 متری داخل کوچه‌های کم‌عرض فعلی که برندهای داخلی یا خارجی مشغول فعالیت در آن هستند نیز شامل این قانون شده‌اند؟

وی تصریح کرد: طی سال‌های اخیر شاهد افزایش قابل توجه تعداد سوپرمارکت‌ها در محله‌های مختلف شهرها بوده‌ایم و در پی آن روند توسعه فروشگاه‌های زنجیره‌ای قابل ملاحظه بوده و مشکلات مختلفی برای کسب و کار سوپرها ایجاد کرده، حالا سوال این‌است که در این شرایط ورود برخی برندهای خارجی چه منافعی دارد؟ آیا قرار است 40 سال عقب‌افتادگی سیستم خرده‌فروشی را چهار ساله اصلاح کنیم؟

آقاطاهر به جام‌جم گفت: در جلسات مطرح می‌شود فروشگاه‌های زنجیره‌ای طی مدت فعالیت خود 26 هزار فرصت شغلی ایجاد کرده‌اند، اما هیچ اشاره‌ای به چند صد‌هزار فرصت شغلی حذف شده به واسطه فعالیت غیرمنطقی آنها نشده است.

این مقام صنفی معتقد است این مساله بدون برنامه‌ریزی یا مطالعه اتفاق افتاده که بزودی باعث حذف مشاغل قابل توجهی در سطح خرده‌فروشی و عمده‌فروشی خواهد بود، درحالی که شاهد تبلیغات گسترده در حمایت از این‌گونه فروشگاه‌ها هستیم.

عماد عزتی - اقتصاد