تغییر سبک زندگی، راه خروج از بحران آب

این شرایط سبب شده سرانه جنگل ناچیزی به ایرانی‌ها برسد که حدود 0.17 هکتار برآورد می‌شود. این درحالی است که سرانه جهانی جنگل حدود 0.8 هکتار است. باید توجه داشت که کمبود سرانه جنگل سبب می‌شود کشورمان با سرعت بیشتری به سمت بیابانی شدن حرکت کند.

در چنین سرزمینی تمام آب قابل استحصال ما حدود 88 میلیارد متر مکعب برآورد می‌شود، این در حالی است که تا 30 سال پیش آب قابل استحصال ایرانیان حدود 140میلیارد متر مکعب تخمین زده می‌شد.

در واقع می‌توان گفت آن زمان جامعه‌ای که حدود 40 میلیون نفر بود، حدود 140 میلیارد متر مکعب آب قابل استحصال در اختیار داشت، اما اکنون که جمعیت کشور حدود دو برابر شده از حجم آب قابل استحصال کشور بشدت کاسته شده است.

این نشانه‌هایی است از این که ما پا به مرحله‌ای گذاشته‌ایم که از آن به عنوان تنش آبی یاد می‌کنند. در این شرایط اگر بخواهیم اوضاعمان بدتر نشود، باید چیدمان توسعه کشور به سمت کاهش وابستگی به منابع آب و خاک برود.

علاوه بر این، باید کسب و کارهایی را ‌تعریف کنیم که کمترین مصرف آب را داشته باشد، به همین دلیل به جای ساخت نیروگاه حرارتی باید به سمت ایجاد نیروگاه‌های بادی و خورشیدی و استفاده از انرژی‌های جزر و مدی برویم، چراکه ‌سدسازی و نیروگاه‌های حرارتی بشدت منابع آبی را‌ تهدید ‌می‌کند.

مساله دیگری که قابل توجه است این که باید از کشت‌های پر مصرف مانند هندوانه و برنج خودداری کنیم و فقط کشت محصولات مناسب با توان اکولوژیکی کشور آن‌هم به شکل گلخانه‌ای و با کمترین ضایعات کشاورزی را ترویج دهیم. درواقع کشاورزی باید مکانیزه شود و حداکثر میزان محصول در واحد سطح را داشته باشیم.

افزون بر این در کنار این موارد باید به سمت تقویت زیرساخت‌های لازم برای‌ گسترش گردشگری طبیعی، تاریخی، فرهنگی، عشایری و سلامت نیز حرکت کنیم و از مزیت‌های 2700 کیلومتر مرز آبی کشور بهره بیشتری ببریم.

زمانی ایران قلب جاده ابریشم بوده است، به همین سبب می‌توانیم درآمد سرشاری به‌دست بیاوریم تا آن را جایگزین افزایش تعداد دام در مراتع کنیم، زیرا تعداد زیاد دام، یکی از عوامل تخریب مراتع و کاهش اندوخته‌های آبی ماست و می‌تواند جایگزین کشاورزی ناپایداری‌ ‌شود که باعث شده‌ بیش از 700 حلقه چاه حفر کنیم.

‌بنابراین راه خروج از بحران آب، تغییر الگوی زیستن ایرانیان است،باید سبک زندگی خود را تغییر دهیم تا بتوانیم این تمدن را به عنوان یک امانت به نسل‌های بعدی تحویل بدهیم.

محمد درویش - مدیرکل دفتر مشارکت‌های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست