مهر تمدید بر توافق کاهش تولید

سال گذشته اعضای اوپک در یکصد و هفتاد و یکمین نشست این سازمان برای نخستین بار از سال 2008 میلادی بر سر کاهش تولید نفت خام خود به اجماع رسیدند و توانستند توافق الجزایر را اجرایی کنند. بر اساس توافق مقدماتی (28 سپتامبر، هفتم مهرماه سال گذشته) الجزیره، قرار بود سطح تولید اوپک به 32میلیون و 500 هزار تا 33 میلیون بشکه در روز محدود شود.

اما اعضای اوپک سال گذشته پس از هشت سال در وین توافق کردند به مدت شش ماه از اول سال 2017 میلادی روزانه یک میلیون و 200 هزار بشکه از سطح تولید خود بکاهند و مجموع سقف تولید را به 32 میلیون و 500 هزار بشکه در روز برسانند و این منوط به همکاری کشورهای غیرعضو اوپک و کاستن روزانه 600 هزار بشکه نفت از تولیدشان است.

در آن اجلاس وزیران نفت و انرژی کشورهای عضو اوپک همچنین با تولید روزانه سه میلیون و 900 هزار بشکه نفت خام ایران موافقت کردند. چند روز پیش توافق شش ماهه این توافق پایان یافته بود و وزیران نفت و انرژی کشورهای عضو اوپک و غیر اوپک نیز برای تمدید این توافق گرد هم آمدند و این توافق را نه ماه دیگر تمدید کردند. دلیل اصلی تمدید این توافق کنترل قیمت نفت در بازار جهانی بود که قیمت را در توافق اولیه از پایه 40 به 55 دلار رساند.

قبل از توافق اولیه اوپک برای کاهش سقف تولید و برداشت نفت برخی کشورها بر این باور بودند که عربستان یکه تاز بازار نفت است و تصمیم این کشور، نقش بسزایی در قیمت و مسائل دیگر دارد؛ اما زمانی که کشورها گرد هم آمدند مشخص شد اجماع برای کاهش سقف تولید قبلا وجود داشته و بدون حاشیه به این توافق دست یافتند. بر این اساس عربستان تولید خود را همچنان با رقم ده میلیون و 60 هزار بشکه در روز انجام می‌دهد.

جبار العیبی، وزیر نفت عراق، در کنفرانس مطبوعاتی به همراه نورالدین بوتارفا همتای الجزایری خود در بغداد گفت تصمیم برای کاهش تولید نفت برای شش ماهه دوم سال خواهد بود و عراق و الجزایر در کنار هم از کاهش تولید نفت حمایت می‌کنند.

نظر ایران قبل از برگزاری اجلاس 172

وزیر نفت قبل از برگزاری اجلاس 172 اوپک اعلام کرده بود در صورت توافق اوپک برای تمدید توافق کاهش تولید نفت، ایران به آن احترام می‌گذارد و به آن پایبند خواهد بود.

بیژن زنگنه همچنین گفته بود ایران آمادگی دارد از هر سه گزینه مطرح برای مدت تمدید توافق، اعم از شش ماه، 9 ماه یا 12 ماه، حمایت کند.

وی با اشاره به این که هدف اوپک از توافق کاهش تولید، کمک به تثبیت بازار و کاهش سطح ذخیره‎سازی‎های تجاری نفت است، تصریح کرد: همان‌طور که پیش تر گفتم، برای همه اعضای اوپک در این مرحله قیمت مطلوب نفت میان 55 تا حداکثر 60 دلار است. وزیر نفت ایران با بیان این که بحث تشدید کاهش تولید نفت اوپک هم اکنون روی میز نیست، گفت: فعلا فکر می‌کنم به نفع بازار است که به همین روال پیش برویم؛ ما مشتاق هستیم همه مسائلی را که پیش از این درباره آن به توافق رسیدیم، تمدید کنیم.

زنگنه با اشاره به این که کاهش صادرات نفت ایران در ماه‌های آوریل و مه، تنها به دلایلی عملیاتی بوده است و مشکلی در زمینه تولید وجود ندارد، گفت: ایران اکنون میان دو میلیون و 100، تا دو میلیون و 200 هزار بشکه در روز نفت خام صادر می‌کند. سیاست ایران این است که مقاصد صادرات نفت خود را تنوع بخشد و ما نمی‌خواهیم همچون گذشته در آسیا تنها به دو یا سه کشور متکی باشیم.

زنگنه با بیان این که امیدوارم بزودی نخستین قرارداد نفتی در قالب الگوی جدید قراردادهای نفتی با شرکت توتال فرانسه به امضا برسد، افزود: دو طرف در مراحل نهایی مذاکره و توافق قرار دارند. شرکت توتال توانسته است راه‌حلی برای تأمین مالی این توافق بیابد.

آمریکایی‌ها می‌توانند بیایند

وزیر نفت گفت: ما هیچ مشکلی برای حضور شرکت‌های آمریکایی در پروژه‌های نفت و گاز ایران نداریم، آنها از سوی دولت کشور خود محدود شده‌اند و ما متوجه این موضوع هستیم. وی با بیان این که این شرکت‌ها از کشورهایی مانند ژاپن، کره،‌ فرانسه و حتی انگلیس هستند، تصریح کرد: ما ترجیح می‌دهیم با شرکت‌های مطرح جهان قرارداد امضا کنیم.

غیراوپکی‌ها هم کاهش دادند

البته کاهش سقف تولید نفت در توافق اولیه هم تنها به کشورهای اوپکی ختم نشد و کشورهای غیراوپکی مانند روسیه کاهش سقف تولید را قبول کردند که البته به 50 درصد تعهد خود پایبند بودند؛ اما اوپکی‌ها تعهد خود را صددرصد انجام دادند.

ساعتی پس از نشست سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) که بر اساس آن، 9 ماه تمدید مصوبه قبلی یعنی کاهش یک میلیون و 200 هزار بشکه‌ای نفت، تصویب شد، اعضای اوپک و غیراوپک برای دومین بار در شش ماه گذشته گرد هم آمدند و بار دیگر کاهش 600 هزار بشکه‌ای تولید نفت غیراوپکی‌ها را همسو با توافق اوپک تمدید
کردند.

اعضای غیراوپک که شامل 11 کشور از جمله روسیه، قزاقستان، عمان، آذربایجان، مکزیک و ... می‌شوند به گواه آمار و ارقام چندان به توافق ماه دسامبر با اوپکی متعهد نبوده‌اند، آمارها حکایت از موفقیت 50 درصدی آنان دارد که در مقابل تعهد بیش از صددرصدی اعضای اوپک بسیار اندک است.

روسیه به تنهایی کاهش 300 هزار بشکه در روز از تولید غیراوپکی‌ها به عهده گرفته بود، با این حال انتظار می‌رفت کشورهایی مانند مکزیک، قزاقستان و آذربایجان با تمدید توافق، درصد موفقیت توافق را نسبت به شش ماه گذشته افزایش دهند.

عربستان؛ مخالف دیروز موافق امروز

وزیر انرژی عربستان در سخنرانی افتتاحیه صد و هفتاد و دومین نشست این سازمان اعلام کرد: توافق اوپک برای کاهش تولید نفت دستاوردهای قابل توجهی داشته است.

خالد الفالح، وزیر انرژی عربستان اعلام کرد: از نشست پیشین اوپک در 30نوامبر سال 2016 میلادی (دهم آذرماه 95) تاکنون، وضع بازار نفت بهبودی خیره‌کننده داشته است. در آن زمان با شرایط افت قیمت در بازار رو به رو بودیم اما بازارهای جهانی نفت خام اکنون بخوبی در مسیر بازگشت به توازن قرار دارد.

وزیر انرژی عربستان افزود: ما برای پایین آوردن ذخیره‌سازی نفت جهان به سطح میانگین پنج ساله، باید کارهای بیشتری انجام دهیم، اما اکنون در مسیر درست قرار داریم.

الفالح همچنین ابراز امیدواری کرد باوجود برخی نوسان‌های احتمالی، روند بهبود شرایط بازار ادامه یابد و رونق اقتصاد جهانی و افزایش رشد تولید ناخالص داخلی در سال 2017 میلادی و همچنین رشد سالم تقاضای نفت، بویژه در آسیا، به این مساله کمک خواهد کرد. بازار شاهد عزم محکم و خلل‌ناپذیر اوپک و کشورهای تولیدکننده نفت غیر عضو این سازمان بوده است و این مساله در سطح بالای پایبندی به توافق اوپک منعکس شده است.