برای دیدن سوسن چلچراغ آماده شوید/گلی که روبه انقراض است

به گزارش جام جم آنلاین ،«سوسن چلچراغ» یکی از کمیاب ترین گونه‌ها از تیرۀ گل‌های سوسن‌ است و تنها در دو نقطۀ جهان می‌روید: جمهوری آذربایجان و روستای داماش در استان گیلان. می‌گویند از آن‌جا که تکثیرگریز است، این روزها، از این گل شکفتۀ زیبا کمتر از چند هزار بیشتر، آن هم بر سینۀ دشتهای داماش باقی نمانده است. این گل تنها گل ثبت شده در فهرست آثار ملی است.

این گل برای نخستین بار در سال 1354 توسط یک گیاه‌شناس فرانسوی به نام لدربوری در بخش عمارلوی رودبار روستای داماش شناسایی شد و پس از آن محل رویش سوسن چلچراغ در روستای داماش به مساحت چهار هکتار تحت حفاظت قرار گرفت .

اکنون محل رویش سوسن چلچراغ به طور کامل توسط اداره کل حفاظت محیط زیست گیلان نگهداری می‌شود و به دلیل نادر بودن این گل ملی و ثبت شده در فهرست میراث طبیعی، اطراف این زمین حصارکشی شده است.

سوسن چلچراغ ارزش و شهرت ملی و جهانی دارد و بسیار آسیب‌پذیر است به طوری که در صورت نابودی پرورش آن ممکن نیست زیرا این گل گیاهی خودرو بوده و از اواسط خرداد گل می‌دهد و گل‌های آن تا نیمه تیرماه پایدار می‌ماند.

سوسن چلچراغ گیاهی به بلندای نیم تا 1.5 متر با گل‌های سفید واژگون، گلبرگ‌های برگشته و دانه‌هایی برجسته بسیار زیبا است.رنگ مهتابی و شکل واژگون آن که شباهت به چلچراغ دارد موجب شده تا این گل را سوسن چلچراغ بنامند و مردم محلی منطقه نیز اعتقاد دارند که این گل شب‌ها نورافشانی می‌کند.

هر سال به هنگام گل‌دهی سوسن چلچراغ جشنواره آن در روستای داماش برگزار می‌شود که مورد استقبال بسیار زیادی از گردشگران قرار می گیرد.

داماش از توابع شهرستان رود بار استان گیلان است . دامنه ارتفاعی این زیستگاه 1750 تا 2000 متر و دما و متوسط بارندگی سالیانه 10 درجه سانتی‌گراد و 450 میلی متر است. این منطقه دارای اقلیم نیمه مرطوب معتدل است.

مسیر دسترسی به این منطقه بزرگ راه قزوین به شهر لوشان است که به سمت فرعی جیرنده منشعب می‌شود. جاده‌ای ناهموار و پیچ در پیچ که در دامنه‌هایی تقریباً خشک و کم پوشش امتداد می‌یابد از لوشان تا جیرنده حدود 42 کیلومتر است و از آنجا هم حدود 40 کیلومتر تا روستای داماش مسیر باقی می‌ماند. جاده فاقد کم‌ترین علائم راهنمایی جاده‌ای است و راه را فقط با پرسش از رهگذران و ماشین‌های عبوری می‌توان یافت. البته اگر از محلی‌ها سراغ داماش و چلچراغ‌هایش را بگیرید زودتر مسیر را خواهید یافت.

بدون لباس گرم نمی‌توان در آن هوای سرد دوام آورد و آن بالا فقط مه است و ابر و چمنزارهای سبز با گل‌های رنگین. تمام مسیر جاده به سوی داماش پوشیده از بوته‌های بزرگ گل بابونه سفید و بوته‌های رنگین کلاه میرحسن است .

داماش ییلاق اهالی جیرنده است. آن‌ها 7 ماه از سال را در جیرنده می‌گذرانند و 5 ماه را هم در زیبایی‌های داماش مهمان می شوند.

متاسفانه عمارلو تنها منطقه سوسن چلچراغ هیچ جایی برای شب ماندن مسافر ندارد. در این جا خانه‌ای نیز برای شب اجاره داده نمی‌شود.

البته مسافران این منطقه طبیعت گردند و بیش از هر چیزی دوست دارند در دل طبیعت و با استفاده از کمپ و چادر شب را به صبح برسانند. بنابراین اگر با آژانس های مسافرتی به این سمت آمده باشید و شب را در جوار سوسن‌های چلچراغ گذرانده باشید، مشکلی برای اقامت ندارید. آن‌ها خود کمپ را با استفاده از چادرهای مسافرتی برقرار می‌کنند. اما اگر به صورت گروهی می‌آیید حتماً به این مساله فکر کنید .زیرا درخشش سوسن‌های چلچراغ در شب‌های مهتابی دیدنی است.

طبیعت گردی در همه دنیا آداب خاص خود را دارد. نباید کوچک‌ترین آزاری به طبیعت برسد. دور سوسن چلچراغ را فنس کشیده‌اند. ورود به آن با همراهی نگهبان ممکن است یا با مجوز تخریب هر گونه گیاه در محدوده رویش سوسن چلچراغ ممنوع است. آسیب به خود سوسن هم جریمه دارد. از ریشه درآوردن هر پیاز مساوی است با پرداخت یک جریمه 400 هزار تومانی.