تالار شیشه‌ای منهای بانکی‌ها

در تیرماه امسال پس از آن که نماد معاملاتی بزرگان بازار از جمله بانکی‌ها متوقف شد، بانک مرکزی بر «لزوم رعایت استانداردهای حسابداری بین‌المللی و اخذ ذخایر مالی در صورت‌های مالی» تأکید و دستورالعمل آن را ابلاغ کرد تا بر همین اساس مبالغی که توسط شرکت‌های بانکی به عنوان سود شناسایی شده بود، با تبدیل آن به ذخایر، تعدیل شود.

در ادامه این جریان و تحولات در صورت‌های مالی نماد بانکی‌ها، بانک مرکزی در بخشنامه‌ای با ارسال «مجموعه راهنمای تغییرات صورت‌های مالی» به بانک‌ها و مؤسسات اعتباری از آنها خواست صورت‌های مالی سال جاری را مطابق با نمونه ابلاغی بهمن 1394 بانک مرکزی، تدوین و ارائه کنند.

تدوین و ارائه کامل صورت‌های مالی همگرا با IFRS مطابق با نمونه ابلاغی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، از حداقل انتظارات بانک مرکزی در رابطه با تدوین صورت‌های مالی سال 1395 (میان‌دوره‌ای و سالانه) بود.

ارائه صورت‌های مالی سال 1394 (نخستین سال اجرای صورت‌های مالی نمونه ابلاغی)، از سوی برخی بانک‌ها و موسسات اعتباری با یادداشت‌های ناقص همراه بود و برای مساعدت با بانک‌ها و مؤسسات اعتباری که به دلایل مختلف نتوانستند تمام اطلاعات لازم را فراهم کنند، مورد پذیرش بانک مرکزی واقع شد.

با این حال بانک مرکزی بار دیگر تاکید کرد در ارتباط با صورت‌های مالی سال 1395، ضروری است تمام صورت‌های مالی و یادداشت‌های همراه آن مطابق نمونه ابلاغی به طور کامل تدوین و ارائه شود تا مشکلی در ارتباط با صدور مجوز برگزاری مجامع بانک‌ها و مؤسسات اعتباری در بازه زمانی مقرر پیش نیاید.

با این حساب بانک‌های بسیاری، از جمله تجارت، ملت و صادرات با در نظر گرفتن این ذخایر به سوی زیان‌دهی حرکت کردند تا امیدواری سهامداران نسبت به پیش‌بینی تقسیم سود به حالت انتظار مبدل شود.

طبق آخرین تحولات، رعایت صورت‌های مالی بر مبنای IFRS موجب حبس نقدینگی سهامداران این نمادها در بازار سهام و از سوی دیگر کاهش نقدشوندگی سهام پراقبال تالار شیشه‌ای حافظ شده است تا ریسک سرمایه‌گذاری برای سایر سهامداران افزایش یابد.

در این باره، شاپور محمدی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در خصوص زمان بازگشایی نماد معاملاتی بانک‌های بورسی تأکید کرد بانک‌های مربوطه باید گزارش‌های مالی را مبنی بر نبود مشکلی برای بازگشایی نمادهای معاملاتی به سازمان بورس اعلام کنند تا نمادها دوباره بازگشایی شوند. به این ترتیب، اکنون بیش از شش ماه از فصل مجامع و توقف نماد معاملاتی بانک‌ها که در صدر آنها بانک‌های ملت، صادرات و تجارت، به چشم می‌خورد، می‌گذرد. در حالی که موجی از نگرانی‌ها و ابهامات را در ذهن سرمایه‌گذاران کم‌ریسک‌تر بازار ایجاد کرده است تا فشار عرضه در صورت نیاز به نقدینگی به سایر سهام ارزنده و خوب بازار نسبت به تقاضا افزایش یابد.

با بررسی‌های صورت پذیرفته، هم‌اکنون چهار بانک حاضر در بازارهای فرابورس ایران شامل ایران زمین، دی، سرمایه و گردشگری به ترتیب به علت رفع مبانی عدم اظهارنظر حسابرس نسبت به صورت‌های مالی سال 93، ارائه اطلاعات در خصوص تغییر با اهمیت عملکرد واقعی سه ماهه سال مالی 95 نسبت به آخرین پیش‌بینی ارسال شده شرکت، عدم ارائه اطلاعات در زمینه پیش‌بینی درآمد هر سهم سال مالی 95 بر اساس آخرین عملکرد واقعی (حسابرسی شده) یا اطلاعات و صورت‌های مالی شش ماهه حسابرسی شده و تعدیل سود هر سهم به موجب اعلام بانک گردشگری، متوقف هستند. همچنین 48 نماد معاملاتی از انواع شرکت‌ها در بازارهای مختلف بورس اوراق بهادار تهران طبق جدیدترین اطلاعیه متوقف هستند که در میان آنان نام نمادهای بانکی همچون بانک اقتصاد نوین، تجارت، پست بانک، پاسارگاد، پارسیان، ملت و صادرات به چشم می‌خورد.

جدول زیر نشان می‌دهد توقف نمادهای معاملاتی بانکی حاضر در تالار شیشه‌ای در چه بازه زمانی و به چه دلایلی صورت گرفته است.

محمد صادق‌پور