اسرار سرزمین یخی

شروع تازه

تنها یک روز پیش از قطعی شدن صعود تیم بزرگسالان ایسلند به رقابت‌های قهرمان اروپا، تیم زیر 21 ساله‌های این کشور با نتیجه 3-2 فرانسه را شکست داد؛ در حالی که فرانسوی‌ها بازیکنانی مانند کینگزلی کومان، مهاجم جوانی که به تازگی از یوونتوس به بایرن رفت و آدریان رابیو، ستاره جوان پاری سن‌ژرمن، را در اختیار داشتند. دو ماه قبل، همین تیم زیر 21 ساله‌های ایسلند، مقدونیه را 3بر صفر شکست داد؛ هرچند تیم حریف داوید بابونسکی، بازیکن آینده‌دار تیم دوم بارسلونا را در اختیار داشت. نسل جدید فوتبال ایسلند که در راس آنها هافبک همه کاره‌ای همچون الیور سیگورینسون قرار دارد، به اندازه نسل فعلی آینده‌دار به نظر می‌رسد.

قرار گرفتن استعدادهای فوتبال ایسلند در مسیر صحیح به دلیل این است که امکانات تمرینی مناسب در اختیار آنها قرار می‌گیرد و سرمایه‌گذاری هنگفتی بر روی مربیگری جوانان صورت گرفته است. پروژه توسعه دراز مدت فوتبال ایسلند از ابتدای قرن 21 آغاز شد. پیش از آن، شرایط جوی مانع از فوتبال بازی کردن کودکان در زمستان‌های طولانی این کشور بود. اما اکنون، بیش از 20 زمین مصنوعی با ابعاد واقعی در سراسر کشور وجود دارد که این مشکل را حل کرده‌اند؛ و شاید مهم‌تر از آن، 150 زمین کوچک که کودکان در تمام طول سال می‌توانند در آن بازی کنند. این پیشرفت‌ها بسیار تاثیرگذار بود. بسیاری از ستاره‌های تیم فعلی ایسلند متولد اواخر دهه 1980 و اوایل 1990 هستند؛ بنابراین اولین نسلی محسوب می‌شوند که از این شرایط جدید برای بهبود مهارت‌های‌شان بهره برده‌اند.

مربیان باکیفیت

تحول مربیگری در ایسلند هم فوق‌العاده بود. زیر نظر سیگوردور راگنار ایولفسون که از سال 2002 به عنوان مدیر آموزش فدراسیون فوتبال ایسلند فعالیت می‌کند، صدها مربی، مدارک مربیگری یوفا را دریافت کردند. تنها در سال 2010، حداقل 630 مربی در دوره‌های مختلف مربیگری یوفا شرکت کردند؛ تعدادی که برابر با2/0‌درصد جمعیت کل ایسلند محسوب می‌شود. دستمزدهای خوبی برای مربیان جوان در نظر گرفته شد و این، مربیگری را به شغلی جذاب تبدیل کرد و باشگاه‌ها برای گرفتن گواهینامه‌های لازم از فدراسیون فوتبال، موظف به استفاده از مربیان باکیفیت در سیستم جوانانشان شدند. چندان بیراه نیست که بگوییم اکنون سطح مربیگری در ایسلند، یکی از بالاترین‌ها در دنیاست. به لطف این سیستم صحیح، هر بازیکن جوان در ایسلند این فرصت را پیدا می‌کند تا به بهترین نحو پتانسیلش را به نمایش بگذارد. آنها توانایی‌ها را به نمایش می‌گذارند و بازیکنانی که استعداد ویژه‌تری دارند، در همان سنین پایین، جذب باشگاه‌های بزرگ اروپایی می‌شوند.

کولبین سیگورسون در 17 سالگی به آلکمار رفت؛ مسیری که آرون گونارسون، کاپیتان فعلی ایسلند هم پیمود. بیرکار بیارناسون در همان سن به باشگاه نروژی وایکینگ استاونگر رفت و ژیلفی سیگوردسون، ستاره فعلی سوانسی، تنها 16 ساله بود که راهی ریدینگ شد. حالا که ایسلند صاحب بازیکنان حرفه‌ای شده، فدراسیون فوتبال این کشور هم شیوه کاری اش را به همان نحو تغییر داد. برخلاف گذشته که بازیکنان مانند مسافران عادی و با پروازهایی که ممکن بود تاخیر داشته باشد، راهی دیدارهای ملی می‌شدند، اکنون با پروازهای ویژه و اختصاصی، خود را به مسابقات می‌رسانند. وقتی در سال 2011 لارس لاگربک هدایت ایسلند را برعهده گرفت، ذهنیت تیم تغییر زیادی کرد. این مربی سوئدی که بیش از یک دهه هدایت تیم ملی کشورش را برعهده داشت، کاری کرد که ستاره‌های جوان ایسلند به خودشان ایمان بیاورند. برخلاف گذشته، آنها حالا در هر دیدار به دنبال پیروزی هستند و این را می‌توان در نتایج آنها در مقدماتی یورو 2016، از جمله پیروزی‌‌ یک بر صفر اخیر در آمستردام مقابل هلند دید. این پیروزی در کنار برد 2‌ بر صفر دیدار رفت مقابل نارنجی ها، کاملا نشان از تغییر ذهنیت این تیم دارد.

نتایج بزرگ

ایسلند در اولین بازی مرحله مقدماتی هم3 بر صفر ترکیه را شکست داده بود و مقابل جمهوری چک نیز، شکست یک بر صفر را به پیروزی 2 بر یک تبدیل کرد. تنها شکست آنها در 8 دیدار، مقابل جمهوری چک در پراگ با گل به خودی امیل هالفردسون رقم خورد. ‌‌ با صعود به یورو 2016، مطمئنا تقاضا از لارس لاگربک برای ماندن در تیم ملی ایسلند افزایش خواهد یافت اما او پیش از این اعلام کرد که قصد دارد در تابستان آینده از مربیگری خداحافظی کند و از همین حالا برای آینده‌اش برنامه‌ریزی کرده است.

البته ایسلندی‌ها برای پیدا کردن جانشین کار دشواری ندارند. هیمر هالگریمسون دستیار لاگربک، در دو سال ابتدایی حضورش روی نیمکت ایسلند به اندازه خوب کار کرد که از سال 2013 عنوان سرمربی مشترک را به دست آورد و با جدایی مرد سوئدی، اوست که باید تیم ملی فوتبال ایسلند را در مسیر موفقیت نگه دارد.

مایکل یوخین