واشنگتن اعراب را به تهران فروخت

«عبدالباری عطوان» تحلیلگر کهنه کار عرب در یادداشت خود در نشریه الکترونیکی «رأی الیوم»، تحولات اخیر در زمینه پرونده بحران سوریه و ارتباط اخیر مقامات ایرانی و آمریکایی را بررسی کرده است.

در این یادداشت می‌خوانید:

تماس تلفنی «باراک اوباما» رئیس جمهور آمریکا با «حسن روحانی» رئیس جمهور ایران بعد از قطع ارتباط دو کشور در بیش از 30 سال اقدامی تاریخی بود که عملا به معنای این است که واشنگتن همپیمانان عرب خود را در مقابل ایران فروخته و آنها را در برابر آینده‌ای نامشخص قرار داده که مهم ترین عنوان آن می‌تواند «تسلیم در برابر ایرانی قدرتمند در زمینه نظامی و سیاسی باشد».

اما ضربه سنگین دوم در واقع قطعنامه شورای امنیت درباره سوریه بود که از حکومت این کشور خواست با تیم بازرسان سازمان ملل همکاری داشته باشد تا جنگ افزارهای شیمیایی سوریه نابود شود.

با وجود اینکه بر اساس این قطعنامه در صورتی که حکومت سوریه به تعهدات خود پایبند نباشد شورای امنیت بر اساس بند هفت منشور سازمان ملل می‌تواند طرح حمله نظامی و یا اعمال تحریم علیه سوریه را مطرح کند اما وتوی روسیه و چین تضمینی برای شکست چنین طرحی خواهد بود و به این ترتیب  دمشق در خانه دشمنان خود پیروزی دیگری به دست آورده و روسیه ثابت کرده که از همپیمانانش حمایت می‌کند.

اما بخش مهم دیگری که از دید بسیاری از تحلیلگران عرب بازمانده درخواست شورای امنیت از کشورهای عربی برای خودداری از ارسال سلاح به معارضان سوری و حمایت از راهکار سیاسی برای حل بحران سوریه است که یک امتیاز دیگر برای دمشق به شمار می‌آید که با تلاش مسکو محقق شده است.

قطر و عربستان میلیاردها دلار برای سقوط حکومت اسد سرمایه گذاری کر‌ده‌ بودند که همه هدر رفته است و روشن است که واشنگتن نه تنها این کشورها را رها کرده بلکه از ائتلاف معارضان سوری نیز دست کشیده است و در حال حاضر به دنبال تحمیل راهکاری سیاسی به آنها و ایجاد رویکرد مبارزه با جهادی های تندرو در سوریه است.

حضور «احمد الجربا» رئیس ائتلاف معارضان سوری در مجمع عمومی سازمان ملل به عنوان یک بیننده و کناره گیری بیش از 17 گروهک مسلح از ائتلاف و بیانیه ارتش آزاد که ائتلاف را به رسمیت نمی‌شناسد نشان می‌دهد که ائتلاف معارضان سوری بیش از پیش دچار چند دستگی و چندپارگی شده و روزهای پایانی خود را سپری می‌کند و به نظر نمی‌رسد حامیان ائتلاف تا یک ماه و نیم آینده که تاریخ احتمالی برگزاری ژنو2 است بتوانند اختلافات داخلی معارضان را برای شرکت در ژنو2 حل و فصل کنند.

با وجود این تحولات نکته‌ای که به آن باید توجه ویژه‌ای داشت این است که همپیمانان عربی و ترُک حامی معارضان سوری در طول دو سال و نیم گذشته نه تنها مورد مشاوره قرار نگرفته‌اند بلکه از بطن تحولات کنار گذاشته شده بودند و نظاره گر تحولات منطقه از جمله «ماه عسل ایران و آمریکا» بوده‌اند.

وجود ناوگان دریایی آمریکا و بریتانیا در آب‌های خلیج فارس هرگز ایران را نهراسانده بلکه ترس کشورهای عربی را افزایش داده که بیش از 130 میلیارد دلار برای رویارویی با خطر احتمالی ایران هزینه کرده‌اند، در صورتی که ایران با تکیه بر خود و تسلیحات نظامی اش به تولید فناوری های نظامی جدیدی دست می‌زند که آخرین آن پهپادی بود که قادر به حمل چهار موشک است.

سوالی که باید مطرح شود این است که آیا همه تحولات اخیر در پرونده سوریه و نقش ایران در منطقه نیازمند یک نشست اتحادیه عرب و یا در سطح کشورهای عربی خلیج فارس نیست تا بتوان راهبردی متحد مطرح کرد و در اولین مرحله از آن اعتراف کرد که استراتژی سیاسی و رسانه‌ای دو سال گذشته اعراب با شکست روبرو شده و در مرحله دوم نیز اعتراف کرد که واشنگتن اعراب را فروخته و از برگه ارتباط با ایران برای باج خواهی از آنها استفاده می‌کند.

به نظر می‌رسد این سوال را باید رهبران کشورهای حاشیه خلیج فارس پاسخ دهند. (فارس)